mooi aan bij de lokale cultuur. Het is hetzelfde principe als hoe
ze tenten daar altijd al koel houden”, zegt architect Rob Torsing
van Shaded Dome Technologies en ZJA.
staalconstructie
Aan de tentconstructie is vervolgens nog wel een en ander ver-
anderd. In eerste instantie was deze een soort circustent met
een centrale staander. Omdat de staander niet op het speelveld
mag staan, werd de tent over twee hallen geplaatst. “Maar dat
werd met deze afmetingen zo groot en zwaar dat er een eigen
fundering nodig was en het geheel ook niet meer gemakkelijk
op te bouwen en te demonteren was.”
Vervolgens kwam vanuit ZJA de gedachte om het schaduwdoek
met stalen pootjes als een dubbele huid boven op de blaashal te
plaatsen. Het net van staalkabels over de blaashal leek zich daar
prima voor te lenen. Het schaduwdoek komt als een gespannen
membraanconstructie over die stalen pootjes. Blaashal en scha-
duwdoek en pootjes worden tot één geheel geprefabriceerd en
vervolgens in één keer opgeblazen.
Zelfstandig Bedrijf
“De constructeurs lachten ons uit, maar we zijn ermee aan de
slag gegaan om dat te simuleren en het bleek prima te gaan en
goed te werken. We hebben dat zorgvuldig ingevoerd in de com-
puter. Maar zo’n computersimulatie kun je nog afdoen als een
‘tekenfilmpje’, al is het dat absoluut niet. Met praktijkproeven zijn
we vervolgens gaan aantonen dat het kon.” En de combinatie
van blaashal met schaduwdoek bleek dermate uniek dat Sha-
ded Dome Technologies er inmiddels patent op heeft gekregen.
Voor de uitvoering haalden ZJA en Royal HaskoningDHV
Poly-Ned aan boord, omdat dit bedrijf ruime ervaring heeft in de
realisatie van blaashallen met kabelnetten. Samen richtten ze
hiervoor het bedrijf Shaded Dome Technologies op.
de eerste
Helaas voor Shaded Dome Technologies besloot de FIFA om
het WK voetbal in Qatar te verschuiven naar de winter en dan is
er geen behoefte aan overdekte accommodaties. Dat was een
streep door de rekening, maar het was geen doodsteek. “We
zien heel veel mogelijke toepassingen in het klimaat van het
Midden-Oosten. En via met name Royal HaskoningDHV heb-
ben we ook diverse geïnteresseerde partijen gevonden. Die zijn
enthousiast en willen graag vooroplopen, maar als het erop aan-
komt willen ze toch eerst allemaal een Shaded Dome op ware
grootte zien.”
Inmiddels kan dat dus bij het Vrijheidsmuseum in Groesbeek,
al is de hier toegepaste Shaded Dome wel een bijzondere vari-
ant. De Shaded Dome is hier namelijk geen zelfstandige dome,
maar een dak op een betonnen wand. Tevens is aan het pakket
98
Vrijheidsmuseum Groesbeek
Aan de binnenzijde
heeft de dome een
zwartgekleurd mem
braan, waardoor het
accent valt op de
collectie in plaats
van op het gebouw.
(Foto’s: Shaded
Dome Technologies
en Henk Wind)
De combinatie van blaashal
met schaDuwDoek bleek
Dermate uniek Dat shaDeD
Dome technologies er
inmiDDels patent op heeft
gekregen
94-95-96-97-98-99-100_domegroesbeek.indd 98 26-03-20 15:36
