Pagina 17 van: Bouwwereld #02/2022
17
COLUMN
WWe hebben een kenniscrisis in de bouw. Heel groot en de oorzaak van miscommunicatie, slechte kwaliteit en beden-kelijke beleidsvoornemens. Neem de gedeeltelijke instorting van het Goffertstadion? Wie was nu de schuldige? Toch niet de gemeente, hoewel de directeur van NEC dat eenieder wel wil doen geloven. Verantwoordelijk zijn de bouwer en diens constructeur. Die hebben de primaire fouten gemaakt. Ver-volgens is met gebrekkige kennis jaarlijks een APK uitge-
voerd. Gaan we dat voorkomen met de voorstellen van het
KPCV en de Wkb? Het lijkt er niet op. We moeten naar het
‘vierogenprincipe’ waarbij, naar Duits model, een ‘Prüfi ngeni-
eur’ door de gemeente wordt aangesteld, die voor risicovolle
constructieve onderdelen van een bouwwerk het gehele pro-
ces begeleidt. Dat moeten we niet alleen doen voor het as-
pect constructieve veiligheid, maar ook voor andere aspecten,
daar waar de kennis tekortschiet en de markt niet in staat is
kwaliteit te leveren zoals het hoort. Dat zijn die aspecten waar
de Tweede Kamer in februari 2017 op doelde met motie TK
34453-16 inzake de risicobeoordeling.
Laten we nu niet denken dat dit met de Wkb (Stb. 2019, 382)
wel goedkomt. Die wet regelt (dure) private kwaliteitsborgers,
werkzaam namens de opdrachtgever, met beperkte kennis
qua diepgang van de regelgeving. Gemeenten kunnen zonder
eigen waarneming geen toezicht uitoefenen.
Voor de 75 procent standaard handelingen in de bouw is er
de Erkende Technische Toepassing (ETT®), naar de unaniem
aangenomen motie TK 34453-19, die door de regering nog
altijd niet wordt uitgevoerd. Voor die handelingen zijn geen
Prüfi ngenieur en kwaliteitsborger nodig. Een ETT® leidt voor
partijen tot een win-winsituatie en maakt het bouwen goed-
koper tegen gegarandeerde kwaliteit.
Neem nu de jongste berichtgeving over ventilatie, COVID19
en scholen. Er is een nieuwe minister aangetreden en die wil
kennelijk meteen aan de weg timmeren. Echter wel vanuit on-
juiste kennis van het vraagstuk. Er wordt meteen vanuit het
ministerie van OCW tezamen met de VNG, de PO-raad en de
VO-raad een nieuwe site met informatie in de lucht gebracht
en een actie in gang gezet. Op die site vinden we ook een
“Navigator Optimaal ventileren 2022”. De inhoud daarvan laat
KENNISCRISIS
zien dat de betrokkenen de ventilatieregelgeving en de ach-
tergronden daarvan onvoldoende kennen. De achtergronden
dateren uit 1994 en nog eerder en zijn nog altijd actueel. Er
is een Helpdesk opgericht, maar als de toereikende kennis
ontbreekt, waar gaat dat ons dan brengen?
Alle klassen krijgen een CO
2
-meter, maar de scholen weten
niet hoe we ermee moeten omgaan. Waar gaat dat dan toe
leiden? Laten we onze aandacht richten op voorlichting aan
de scholen over hoe met de aanwezige voorzieningen goed
om te gaan. Dan wordt duidelijk dat in een groot deel van de
tijd helemaal niet van enig probleem sprake is.
Neem het project van de Amsterdamse kades en bruggen. De
verschillen in regelgeving tussen bestaande bouw, verbouw
en nieuwbouw zijn onvoldoende begrepen. Vervolgens wordt
er gekozen voor tijdelijke versterking met uitgangspunten die
nog strenger zijn dan de nieuwbouweisen. Ook hier hebben
we van doen met gebrek aan de juiste kennis.
Wat zijn de basisprincipes die aan het Bouwbesluit ten
grondslag liggen? Zonder compleet te zijn: gelijke rechten
voor eenieder, vrije indeelbaarheid, prestatie-eisen, zo min
mogelijk onnodige bestuurlijke en administratieve lasten en
lasten voor de burger, etc. We zien tal van voorstellen voor
aanpassing van de bouwwetgeving voorbijkomen die daar op
gespannen voet mee staan. Voorbeelden: NTA 8800, de voor-
stellen voor daglichttoetreding, voor gespoten PUR-schuim
en voor verhoging van de brandveiligheid van gevels. De ken-
nis is kennelijk ook bij de wetgevende macht niet meer vol-
doende aanwezig.
In het regeerakkoord Rutte IV staan ambitieuze plannen,
maar kunnen we die wel realiseren als we niet spoorslags in
de volle breedte gaan werken aan kennisverbreding en ken-
nisverdieping?
DE KENNIS IS OOK BIJ DE WETGEVENDE
MACHT ONVOLDOENDE AANWEZIG
Dr. ir. N.P.M.
Scholten
Senior expert bij
Expertisecentrum
Regelgeving Bouw
17_columnnicoscholten.indd 17 10-03-2022 18:06