56
BRITISH SCHOOL AMSTERDAM
T
ransformatie van leegstaand vastgoed is circulair en
behoudt authentieke en unieke gebouwen voor de
toekomst. Fabrieken, pakhuizen, kantoren en kerken
veranderen in unieke plekken om te wonen, werken
en uit te gaan. Zelfs gevangenissen worden omgetoverd tot
plekken waar mensen graag verblijven. Zoals de strafgevange-
nis aan de Havenstraat in Amsterdam-Zuid die, na een ingrij-
pende verbouwing en uitbreiding door Atelier PRO in samen-
werking met Van Hoogevest Architecten, nu onderdak biedt aan
de British School Amsterdam (BSA).
De BSA, een school met een National Curriculum for Engeland,
was tot 2021 op drie plekken in Amsterdam gehuisvest. Om de
drie scholen in één gebouw te kunnen samenvoegen verwierf
de school in 2016 de voormalige strafgevangenis aan de Ha-
venstraat 6 in Amsterdam Oud-Zuid. Hierin zijn de drie scholen
nu verenigd: Early Years (3-6 jaar), Junior (6-11 jaar) en Senior
(11-18 jaar).
VLEUGELGEVANGENIS MET KOEPEL
Het gevangenisgebouw is ontworpen door W.C. Metzelaar,
rijksingenieur-architect voor gevangenisgebouwen en gereali-
seerd rond 1890. Het heeft een kruisvormige plattegrond met
op de kruising een panopticum met een grote koepel. De cel-
len bevonden zich in de drie lange vleugels. Er was plaats voor
200 gevangenen. De kortere vleugel aan de Havenstraat bood
ruimte aan onder meer administratie en ziekenverzorging en op
de eerste verdieping een kerkzaal.
Oorspronkelijk was het een strafgevangenis en in 1940 werd
het een huis van bewaring, waar nog niet veroordeelde verdach-
ten hun rechtszaak moesten afwachten. Tijdens de Tweede We-
reldoorlog zat onder meer Hannie Schaft hier opgesloten.
Tegelijk met de bouw van het kruisvormige hoofdgebouw zijn er
rondom bewaarderswoningen en directeurswoningen gebouwd,
die in de jaren 80 grotendeels zijn gesloopt. Toen maakte ook
de oude gevangenismuur plaats voor nieuwe aanbouwen en
een nieuwe gevangenismuur. In 2013 werd de instelling geslo-
ten en in 2017 verkocht aan de BSA.
TENDER
In 2016 schreef de BSA een tender uit voor de transformatie
van de gevangenis tot schoolgebouw. De opgave luidde zeer
beknopt: “De functie van het gebouw waar iedereen uit wil om-
draaien naar een school waar iedereen wil blijven”. Precies die
sfeerverandering was de grootste uitdaging voor de architecten.
De tender werd gewonnen door Atelier PRO architecten, Van
Hoogevest Architecten en Buro Sant en Co. Atelier PRO had
0 3 7,5 m
A
A
0 3 7,5(m)
doorsnede A
De British school van Amsterdam
doorsnede A
The British School of Amsterdam
Axonometrie
constructie
A-A
54-55-56-57-58-59-60-61-62_britishschool.indd 56 10-03-2022 18:18
