Pagina 36 van: Bouwwereld #3 2018

Bij LBP|SIGHT werken we regelmatig aan
verbouwings- of restauratieprojecten van
monumentale panden. Het is daarbij vaak
de uitdaging om een bijdrage te leveren
aan praktische en niet standaard bouw-
kundige oplossingen, zodanig dat het
beste compromis wordt bereikt tussen de
monumentale waarde en het akoestisch
(en bouwfysisch) comfort. Hiervoor is het
belangrijk om opdrachtgevers inzicht te
geven in verschillende mogelijkheden en
dit zodanig te vertalen dat zij zelf een
onderbouwde keuze kunnen maken op
welk gebied ze de nadruk willen leggen:
comfort of monumentale waarde.

Regelgeving
Bij de verbouwing van een monumentaal
pand kijken we naar het beoogde gebruik
en de eisen van het Bouwbesluit. Wat
betreft akoestisch comfort – zoals ge-
luidsisolatie, geluidwering van de gevel,
installatiegeluid en nagalmtijd – betekent
dit vaak dat er geen eisen zijn, of dat
deze erg soepel zijn.
Daarnaast spelen er bij monumenten ook
specifieke eisen die erop gericht zijn om

Akoestisch comfortabel
wonen in monumenten
Oude monumentale panden zijn geliefd om in te wonen, met veel originele, karakteristieke elementen,
zoals fraai gedetailleerde houten vloerbalken, ornamentenplafonds, oude metselwerk wanden of
monumentaal behang, nog intact én in zicht. Maar hoe kun je dit combineren met akoestisch comfort?

de cultuurhistorische, monumentale waar-
de van een pand te beschermen. Deze
eisen zijn hoofdzakelijk vastgelegd in de
Erfgoedwet. In de praktijk kan dit beteke-
nen dat er zonder vergunning of toestem-
ming van de overheid geen wijzigingen
mogen worden aangebracht aan bijvoor-
beeld de gevel, binnenwanden, vloeren,
plafonds of het dak.
Naast de regelgeving bestaat er vaak een
zwaarwegende wens om de karakteris-
tieke monumentale elementen van een
gebouw in het zicht te laten.
Het een en ander gaat meestal niet hand
in hand met akoestisch comfort. Het is
daarom de uitdaging om binnen de gege-
ven monumentale randvoorwaarden ook
akoestisch comfort te realiseren.

Geluidsisolatie en akoestiek
Met akoestisch comfort wordt bijvoor-
beeld de interne geluidsisolatie in een
monumentaal pand dat wordt verbouwd
tot woon- of kantoorgebouw bedoeld,
de geluidsisolatie naar de buurpanden
of de wering van de gevel van geluid
van buiten. Maar bijvoorbeeld ook de

ruimteakoestiek bij de verbouwing van
monumentale publieke gebouwen.
Hieronder wordt aan de hand van een
aantal praktijkvoorbeelden beschreven
wat daar zoal speelt en hoe daarmee is
omgegaan.

Project Oudegracht
Het eerste project is een pand aan de
Oudegracht in Utrecht, dat is verbouwd
tot woongebouw. Op de verschillende
verdiepingen van het pand zijn diverse
woningen gemaakt. Naast en onder het
pand zijn van oudsher diverse horeca-
gelegenheden aanwezig. Voor de ver-
bouwing was het de wens om een aantal
karakteristieke elementen, zoals het ge-
velbeeld, de houten vloerbalken en een
deel van de oude metselwerk wanden,
te restaureren en in het zicht te laten.
Dit heeft consequenties voor het akoes-
tisch comfort in de woningen. Om de
betrokken partijen inzicht te geven in
bijvoorbeeld de verticale geluidsisolatie
tussen de woningen is eerst gekeken
naar de uitgangssituatie: houten vloer-
balken met daarop houten vloerdelen.
De eengetalsaanduiding van de geluids-
isolatie geeft vaak weinig gevoel over de
akoestische kwaliteit die daarbij te ver-
wachten is. Om daar inzicht in te geven is
gerefereerd aan de kwaliteitsomschrijvin-
gen en hinderpercentages, zoals om-
schreven in NEN 1070:1999. Dat de ge-
luidsisolatie moest verbeteren, was op
basis daarvan wel duidelijk. Maar hoe
dan?

Overzicht principeoplossingen
Voor dit project hebben we een overzicht
met verschillende principeoplossingen
van vloeropbouwen gemaakt. In het over-
zicht staan enerzijds oplossingen met
voorzieningen op de vloer, zoals verzwa-
ringen op de vloerdelen en een verhoog-
de vloerconstructie. Bij dat laatste draai je

36 // Bouwwereld

TeksTproducTie en Beeld ing. Michiel Verrips, lBp|sighT // Tekenwerk henk heusinkVeld

1

36-37-38-39_lbp.indd 36 08-03-18 09:58