In de statige wijk Duinoord is het voormalige kantoor van de
Arabian-American Oil Company (Aramco) uit 1954 getransfor-
meerd tot woongebouw met 85 appartementen. Daarbij was
veel aandacht voor behoud van de wederopbouwarchitectuur
van J.W. Janzen. Uitdagend waren het reduceren van de geluid-
belasting op de gevel, het inpassen van balkons en het vernieu-
wen van de puien. Ook het isoleren van het monolithische casco
van vacuümbeton vroeg om een ongebruikelijke oplossing.
Deze transformatie was daarom verre van eenvoudig, vertelt
architect Pieter Sitsen van KOW.
Casco van vacuümbeton
Omdat Aramco destijds snel een nieuw kantoor nodig had, is het
casco uitgevoerd in vacuümbeton. Het was een van de eerste
toepassingen in Nederland van deze innovatieve techniek. Spe-
ciale vacuüm bekistingen werden aangesloten op een pomp, die
het overtollige water uit het vers gestorte beton verwijderde.
Kort daarna werden de constructies ontkist, wat veel tijd scheel-
de. Bovendien werd het beton er sterker van. Ook de dakspan-
ten, betonnen goten en de taps toelopende gevelkolommen zijn
met de vacuümtechniek uitgevoerd door Wernink’s Beton en
Aanneming Maatschappij, waar Sitsens vader als directeur werk-
zaam is geweest. “Dat maakt het superleuk dat ik met dit ge-
bouw aan de slag kon en dat het is behouden, al was het budget
krap”, aldus Sitsen.
Het skelet heeft een stramienmaat van 2,70 meter. Op de beton-
nen gevelkolommen liggen balken naar de achtkantige kolom-
men in de middenzone, waartussen de vloeren overspannen.
Alleen in de middenzone zelf spannen de vloeren in de dwars-
richting over, zodat hier meer hoogte was voor de leidingen.
Nieuwe corridor
De oorspronkelijke middenzone met de dubbele kolommenrij
valt niet samen met de nieuwe corridor omdat dit niet goed uit-
kwam, vertelt Sitsen. Daarom zijn de achtkantige kolommen in
de woningplattegronden verwerkt. Tussen de kolommen is ruim-
te voor leidingschachten gemaakt. Juist op deze plaatsen was
het maken van sparingen goed mogelijk. De nieuwe corridor
splitst het pand in twee zones, met aan de voorzijde diepere en
grotere woningtypes dan aan de achterzijde. Van het ruime
souterrain is slim gebruik gemaakt door hier naast alle bergin-
gen ook maisonnettes te realiseren in combinatie met de bel-
etage. Deze woningen hebben aan het voorterrein buiteningan-
Wooncomplex Groot Hertogin
// Locatie: laan van Meerdervoort 55,
den Haag
// Opdrachtgever: syntrus Achmea real
estate & Finance
// Bouwperiode: 2017 tot december 2018
1 // Het kantoorpand vóór transformatie. 2 // Het casco van het Aramco-
kantoor was in korte tijd gebouwd met vacuümbeton, zoals deze
dakspanten. 3 // De oorspronkelijke middenzone met een dubbele rij
achtkantige kolommen van vacuümbeton.
1
2
3
60 // Bouwwereld
// ProjecT TransformaTie
58-59-60-61-62-63_transformatie.indd 60 07-03-19 10:01
