Productinnovatie
24
Impregneerlaag voorkomt
vergIpsIng metselwerk
Baksteenproducent vandersanden constateerde dat steeds meer
gemetselde gevels te maken heBBen met wItte uItBloeI. Ze Besloot door
mIddel van machInaal geïmpregneerde gevelstenen de strIjd aan te gaan
tegen de meest voorkomende en hardnekkIge vorm: vergIpsIng.
TeksT Daniël van Capelleveen FoTo’s vanDersanDen Tekenwerk Henk HeusinkvelD
W
ie weleens met een kritisch oog naar het he-
dendaagse metselwerk heeft gekeken, ziet dat
witte uitbloei steeds vaker voorkomt. de Belgi-
sche baksteenfabrikant vandersanden zag dat
ook en concludeerde dat een specifieke vorm van uitbloei de
grootste boosdoener is. “de laatste 15 tot 20 jaar constateren
wij een forse toename van vergipsing op het metselwerk”, zegt
1
2
peter delsing, commercieel directeur gevel bij vandersanden
nederland. hij schat in dat tachtig procent van de gebouwen
met metselwerk gevels er last van heeft. met de introductie van
fabrieksmatig geïmpregneerde bakstenen hoopt de fabrikant
de opmars van de vervuiling een halt toe te roepen.
vergipsing is een van de drie vormen van witte uitslag op met-
selwerk, naast uitbloei van zouten (vroege witte uitbloei) en
uitbloei van vrije kalken (kalkuitbloei). hoewel de oorzaken van
de drie vormen verschillen, is het achterliggende mechanisme
gelijk: metselwerk wordt nat en neemt zout, kalk of gips op dat
bij het drogen als witte uitslag achterblijft op het gevelopper-
vlak. vroege witte uitbloei en kalkuitbloei zijn relatief eenvoudig
te verwijderen, maar vergipsing is zeer hardnekkig. de witgrijze
waas is alleen te verwijderen door de gevel te stralen.
Geen eenduidiGe oorzaak
vandersanden zag door de toename van die hardnekkige uit-
bloei de bui al hangen: architecten en opdrachtgevers kiezen
niet meer voor baksteen maar voor een ander materiaal. dat
wilden ze tegengaan. wat begon als een onderzoek naar de
oorzaak van de toenemende vergipsing, eindigde in een forse
investering en een compleet nieuw ontwikkelde mechanische
impregneerinstallatie. “het achterhalen van de oorzaak was een
hele klus”, weet maarten wauters, r&d-manager bij vander-
sanden. hij vertelt dat er een langdurig doctoraal onderzoek aan
de ku leuven nodig was om te concluderen dat er eigenlijk
geen eenduidige oorzaak aan te wijzen is. “er spelen te veel
parameters een rol: het weer, kleiner wordende spouwen, de
afname van overstekken, maar ook het feit dat bakstenen in
steeds meer kleuren te verkrijgen zijn. op een zwarte gevel bij-
voorbeeld valt vervuiling veel meer op.”
Inmiddels is wel duidelijk dat de toevoeging van additieven aan
het metselmortel een belangrijke rol speelt. door die toevoeging
24-25_metselwerk.indd 24 30-04-20 15:37
