Pagina 86 van: Bouwwereld #3 2020
86
Prefab Design
CPO
zowel de houthavens als het in 2019 opgeleverde wfC my
loft zijn Cpo-projecten, waarbij brink & fleer de opdracht-
gevers maximale keuzevrijheid wilden geven. “meestal is de
keuzevrijheid beperkt tot de plattegrond, maar wfC my loft in
amsterdam-west bood ruimte om een stap extra te zetten, om
toekomstige bewoners mee te laten beslissen over de gevel.”
om te veel eigenzinnigheid te voorkomen, schetste brink &
fleer het gevelkader. Carla: “we ontwierpen als het ware een
frame waarbinnen individuele invulling mogelijk werd, terwijl de
gevel toch eenheid uitstraalt.” in eerste instantie deed zij dat
door een design van vlechtwerk te creëren. “tot een collega op-
perde ‘dan kun je er ook een golvend matje van maken’.” de ge-
vel verwijst dus niet naar de amsterdamse schoolarchitectuur?
“dat horen we vaker, maar het antwoord is ‘nee’. ik zie het echter
wel als een compliment, want ook wij willen dat het gevelmate-
riaal een eigen verhaal vertelt.”
maar hoe ging het verder met de ontwerpen van de bewoners?
“er waren niet veel belemmeringen, alleen balkons aan de voor-
zijde waren niet toegestaan en de locatie van de badkamer en
keuken stond vast. we wilden dat bewoners aan al hun individu-
ele eisen invulling konden geven.” toch zijn de plattegronden en
gevels minder divers geworden dan op voorhand verwacht. “als
je iedereen uitnodigt op kantoor, zie je dat mensen elkaar inspi-
reren, waardoor een aantal appartementen erg op elkaar lijkt.”
Prefab
twee appartementengebouwen in amsterdam, beide duur-
zaam, twee Cpo-projecten en allebei voorzien van steenstrips.
en toch zijn de houthavens en wfC my loft niet vergelijkbaar.
anton: “in de houthavens moest steigerloos gebouwd worden
en is alles geprefabriceerd. ook alle gevelelementen van 3 x 8
meter. dat is een beduidend andere manier van werken. niet al-
leen voor de bouwer, ook voor ons. bij prefab moet je zorgen dat
afstanden telkens hetzelfde zijn, ook als er overhoeks twee ele-
menten aan elkaar geplaatst worden. dat vraagt om discipline
en aan de voorkant nadenken over de bouwpraktijk. daarnaast
is de twee procent bouwtolerantie – die in het verleden aange-
houden werd – achterhaald. als je niet oppast heb je naast een
prefab element van 8 meter een naad van 16 centimeter. dat
ziet iedereen.” bovendien is prefabricage niet altijd de uitkomst,
blijkt als Carla verder praat. “in prefabfabrieken zie je hoe exact
materialen verwerkt worden, maar op de bouw is nog niet ieder-
een daarop ingesteld. soms wringt dat. daarnaast is de vorm
bepalend. bij my loft kozen we voor verwerking van de minerale
steenstrips op de bouwplaats. dat ging prima omdat er voldoen-
de ruimte was voor steigers. het had ook onze voorkeur, omdat
de gevel golvend is en een creatief patroon de façade siert.”
gevraagd naar het leerproces zegt Carla. “deze projecten ver-
rijkten ons ontwerpproces. we weten nu zo veel meer. bijvoor-
beeld over de naden die ontstaan door het inzetten van prefab
elementen. in het begin denk je alleen aan het wegmoffelen, nu
denken we erover na hoe we deze overgangen kunnen gebrui-
ken als architectonische elementen. denk aan het maken van
kleur- of dieptesprongen. door hiermee te spelen creëren we
een nieuwe ontwerpvrijheid.” in retrospectief zegt brink & fleer
zelfs geëvolueerd te zijn. “soms is het puzzelen. maar misschien
is de belangrijkste les die we leerden wel: we willen niet ont-
werpen met de handrem erop. prefab biedt veel mogelijkheden
en we zien steeds meer mogelijkheden om binnen de kaders
steeds diverser te ontwerpen.” n
Carla Renkama:
“Deze projecten
verrijkten ons
ontwerpproces. We
weten nu zo veel
meer. Bijvoorbeeld
over de naden die
ontstaan door het
inzetten van prefab
elementen. In het
begin denk je alleen
aan het wegmof-
felen, nu denken we
erover na hoe we
deze overgangen
kunnen gebruiken
als architectonische
elementen.”
Anton Brink: “In de Houthavens moest steigerloos gebouwd worden
en is alles geprefabriceerd. Dat is een beduidend andere manier van
werken. Niet alleen voor de bouwer, ook voor ons. Dat vraagt om
discipline en aan de voorkant nadenken over de bouwpraktijk.”
84-85-86_prefab.indd 86 30-04-20 15:51