Pagina 32 van: Bouwwereld #4 2019

Architect Jacco van Wengerden (1970) volgde opleidingen
aan de mts, het HTI Amsterdam en de Hogeschool Utrecht.
Bij het Bureau Architectenregister deed hij het Architec­
tenexamen. Hij werkte eerst in Australië en daarna tot 2008
bij diverse architectenbureaus in Nederland, o.a. bij
UN Studio, Arjen Hoogeveen, VMX Architects en Max van
Aerschot. In januari 2008 begon hij samen met Gijs Baks
bureau Baks van Wengerden. De samenwerking eindigde in
december 2013 en in januari 2014 startte hij Atelier Van
Wengerden. Het bureau is gevestigd in Amsterdam.

32 // Bouwwereld

// IntervIew

Ze wil ook weten hoe jij over ‘de kleine’ bouwopgave
denkt.
Hoewel het voor een architect ondoenlijk is alleen met die
bouw opgave bezig te zijn, vind ik het toch ontzettend leuk om te
doen. Daar wil ik wel bij aantekenen dat als er een opdracht­
gever naar me toekomt die een klein huis voor weinig geld wil
neerzetten, ik hem verwijs naar cataloguswoningen. Maar als er
iemand komt die mijn werk kan waarderen en vanuit liefde en
passie voor architectuur iets moois wil maken, kan er een dia­
loog ontstaan op basis waarvan we met een relatief beperkt
budget toch tot iets bijzonders en kleins kunnen komen. Zonder
die mindset lukt het beslist niet.

Zijn er nog andere voorwaarden om met succes ‘klein’ te
kunnen ontwerpen?
Als je met weinig geld toch iets bijzonders wilt maken, is een
goed netwerk van vakmensen die je passie voor schoonheid
delen onmisbaar. Het bijzondere aan mensen die hun vak
verstaan, is dat ze met je kunnen meedenken over de materia­
lisatie en detaillering van je ontwerp. Ik heb in de loop der jaren
een netwerk opgebouwd van meubelmakers, aannemers,
timmer lieden en metaalbewerkers die me helpen bij het fysiek
maken van mijn ontwerp. Werken vanuit die wisselwerking
resulteert in oplossingen die je zelf als architect niet zo snel
zult bedenken. Zo bestaat de gevel van het Rebel House
(72 m2, red.) uit aluminium platen, een industrieel product dat
budgettair goed paste. Samen met de vakmensen uit mijn
netwerk kreeg ik het voor elkaar een subtiele schil zonder
lekdorpels en daktrimmen te realiseren en daar is het mij als
architect om te doen.

Tellinga ziet het liefst dat iedereen die zelf een huis
wil bouwen voorrang krijgt bij de verdeling van de
ontwikkelrechten. Goed idee?
Dat is maar de vraag. Het Homeruskwartier in Almere is opgezet
met die gedachte in het achterhoofd. Om het eentonige beeld
van rijtjeshuizen van projectontwikkelaars te doorbreken, werd
de wijk welstandvrij. Er moest een diversiteit aan stijlen, woon­
oppervlak en materiaalgebruik komen. Wie er nu rondloopt, kan

zien dat het experiment niet gelukt is. Als het erop aankomt,
kiezen mensen namelijk toch voor veilige materialen als kera­
mische dakpannen, houten kozijnen en metselwerk. Ik vind het
streven op zich goed, maar de gewenste variatie krijg je zonder
sturing nooit voor elkaar. Begrijp me niet verkeerd. Ik heb niets
tegen zelfbouw zolang er maar supervisie is van een architect of
van welstand.

Waar komt bij ontwikkelaars toch het idee vandaan dat
alleen grote woningen deugen?
Dat is volgens mij de algemene tendens van meer, meer en
meer die de afgelopen decennia opgeld deed, maar daar gaat
het niet om. Als mensen hun kleine appartement in de steeds
drukkere binnenstad willen ontvluchten omdat ze een gezin
willen stichten, begrijp ik dat ze meer licht en ruimte willen.
Tegelijkertijd willen anderen vlak bij de binnenstad wonen, maar
kunnen ze niks vinden. Als je beter nadenkt over wat nodig is
voor een bepaalde plek bij de stad en zorgt voor een goede mix
van kleine, middelgrote en grote woningen en je vergeet niet de
landschappelijke kwaliteit mee te nemen in het ontwerp, dan
voorkom je eerdergenoemde demografische verschraling en
kom je tot leefbare wijken die zijn afgestemd op waar werkelijk
behoefte aan is. Dat vraagt wel een heel andere benadering dan
maar raak bouwen omdat wat je ook neerzet toch wel geld in
het laatje brengt.

“ als je met weinig geld toch

iets bijzonders wilt maken,

is een goed netwerk van

vakmensen die je passie

voor schoonheid delen

onmisbaar. werken vanuit

die wisselwerking

resulteert in oplossingen

die je zelf als architect niet

zo snel zult bedenken”

30-31-32_interview.indd 32 04-04-19 16:31