Pagina 57 van: Bouwwereld #4 2019
den kokers gelast. Door het instelbare spijkerbed is de com
plexiteit van de knooppunten in één keer te maken.
Montage in grote elementen
Voor de bouw van de dome was een onderverdeling in goed
transporteerbare elementen nodig. Het grootste element dat
nog op de vrachtwagen paste, was circa 4 bij 13 meter. De ele
menten zijn geprefabriceerd en op het dak gemonteerd. Ze zijn
in het werk aan elkaar gebout op enige afstand van de knoop
punten. Omdat tijdens het werk hier nog vocht bij kan komen,
zijn deze kokers ter conservering vóór het coaten verzinkt. Maar
eerst is een proefpassing gedaan op het terrein naast de fabriek.
Zo is 1 hockeygoal in elkaar gezet vóór het coaten, om er zeker
van te zijn dat hij zou passen. En dat lukte. Voor de uiteindelijke
montage op het dak waren maar acht dagen nodig. Dat is ver
bluffend snel voor een koepel van 45 meter lang, 21 meter breed
en 10 meter hoog.
Glasbevestiging
Voor het plaatsen van het glas zijn aluminium extrusieprofielen
van Raico bevestigd op de stalen kokers. Op de profielen ligt
een heel systeem van Uvormige rubbers als tweede waterweg.
Door de vorm van de dome heeft dit grid van rubbergootjes
verschillende diepten, die op elkaar aansluiten. Daardoor kan
het water altijd weglopen als de eerste waterwering faalt. De
glaspanelen zijn zonder zichtbare bevestiging ingeklemd door
toggles in terugliggende afstandshouders tussen de glasplaten.
Twee soorten glas
Ook voor de glasleveranciers vormde de dome met ruim 400
verschillende glasplaten een uitdaging. Geen enkele plaat is
echt vierkant bijvoorbeeld. Alle maten zijn uit het programma
gehaald en hoefden niet in het werk te worden nagemeten. Het
glaspakket bestaat uit twee lagen gelamineerd glas vanwege de
veiligheid. Aan de onderzijde vanwege het risico op vallen, aan
de bovenzijde omdat de dome beloopbaar is uitgevoerd voor
onderhoud. In het buitenblad is een zonwerende coating aange
bracht. Op het dak zijn zonneenergiecellen geïntegreerd. Dit
glas is van een andere leverancier dan de overige glaspanelen.
Om hechtingsproblemen met de weathersealkit voor de buiten
ste afdichting te voorkomen, zijn de coatings en kit van beide
leveranciers op elkaar afgestemd. Voor het onderhoud komt een
rail over de lengte van de dome, waarvan de glazenwassers
kunnen abseilen.
Praktijk en theorie
In het ontwerp was een afwerking van de staalconstructie voor
zien van gezet aluminium. Binnen deze geperforeerde kappen
was voldoende ruimte voor akoestische demping, verlichting en
de brandmeldinstallatie. De definitieve keuze voor de afwerking
is nu nog niet gemaakt. Eigenlijk ziet de staalconstructie er zon
der afwerking ook prima uit. De detaillering is zelfs verbluffend
eenvoudig in relatie tot de complexiteit van de techniek. “Prak
tijk en theorie komen hier sterk samen door de vroege fase
waarin we alle disciplines konden betrekken. We hebben een
aantal technieken gebruikt die voor ons vrij uitzonderlijk zijn,
maar die we in de toekomst ongetwijfeld vaker gaan gebruiken.
Zowel in het gridshell, de software, de productietechniek en
methode als bij de logistieke aanpak hebben we met succes
innovaties toegepast”, besluit Dikkers.
1 // De elementen zijn geprefabriceerd en op het dak gemonteerd. Ze zijn
in het werk aan elkaar gebout op enige afstand van de knooppunten.
2 // Het grid van binnenuit gezien. 3 // Gevel in de toegang naar het
dakterras.
57Bouwwereld //
1
2
3
54-55-56-57-58-59_dome.indd 57 04-04-19 16:46