Pagina 22 van: Bouwwereld #4 2020
22
Activist, ideAlist, dwArsdenker en AAnhAnger vAn gunter PAuli’s ideeën
over systeemdenken en de blAuwe economie; sAndrA bAAn, ceo vAn
ibi² uit venlo is het AllemAAl. Zij vindt dAt er in het designwereldje
een hooP bullshit wordt verkocht en dAt biomimicry belAngrijk is
Als ontwerPuitgAngsPunt, omdAt je er het nut vAn wetenschAPPelijk
design mee kunt AAntonen. een gesPrek met een bevlogen vrouw, die de
gebouwde omgeving duurZAAm wil vormgeven.
TeksT Peter de winter FoTo’s mArtin wengelAAr
sandra baan is ceo van ibi² in venlo, een inspirator en aanjager
op het gebied van duurzaamheid. het bedrijf combineert kennis
van duurzaamheid in de meest complete vorm met creativiteit
en methodieken om tot succesvolle oplossingen, productont-
werpen en businessmodellen te komen. baan studeerde dertig
jaar geleden af als international master in Floral design aan de
hAs hogeschool in den bosch. na haar studie kreeg zij als bio
designer – groen in combinatie met creativiteit – een baan bij
het exclusieve italiaanse modehuis Fendi. Zij werkte er vier jaar
waaronder ook voor ‘huisvriend’ karl lagerfeld.
Hoe kwam je in godsnaam bij Fendi terecht?
“dat was puur toeval. ik was aan het afstuderen aan de hAs
en hield mij in het weekend bezig met organiseren van shows
binnen de haute couture voor namen als Frans molenaar, Frank
govers en jan des bouvrie. die shows leunden erg op de kunst-
kant en er moesten concepten ontwikkeld worden waar enige
diepgang in zat. een show moest een statement zijn. ik zocht de
diepgang vaak in de combinatie van design en natuur. blijkbaar
had ik er een neus voor. bij een show van jan des bouvrie in
kasteel maurik bij vught was modehuis Fendi aanwezig en men
bood mij ter plaatse een baan aan.
ik kreeg er een designacademie-achtige opleiding en werkte
op verschillende afdelingen. ik ging van de schoenenafdeling
naar de tassen en van de tassen naar de stoffen, parfums en
interieur en was blij als een kind in een snoepwinkel. het was
keihard werken, maar ik heb er erg veel geleerd en kon me spe-
cialiseren in design en alles wat groen is. wat ik er ook leerde,
is wat kapitalistisch gedrag is. na een paar jaar ging dat me
toch tegenstaan en ben ik studio baan begonnen, officieel
vanaf 2004. Als trend forecasters hielden we ons bezig met
vraagstukken als wat ons als samenleving te wachten stond.
dat koppelden we aan economische modellen en we schreven
beleidstukken voor het bedrijfsleven.”
koploper
Wie waren de voornaamste opdrachtgevers van Baan?
“we kregen veel vragen uit de agro-kant van de samenleving.
dat stelde ons al snel in staat holistisch te gaan werken. we
maakten ons bijvoorbeeld kwaad over voedselverspilling. des-
tijds, en dan heb ik het over 2011, gooiden we 40 miljoen kilo
aan groenten en fruit weg in nederland en niemand leek zich
daar echt druk om te maken. te gek voor woorden. daarom
richtten we het label ‘uglyfood’ op als proteststem tegen de lan-
delijke voedselverspilling. wij bedachten allerlei initiatieven om
die verspilling tegen te gaan. en met succes. studio baan werd
genomineerd voor de nimA-award. door dat soort zaken ben
ik ook steeds activistischer en idealist geworden. mijn missie is
actief bijdragen aan een betere samenleving, onder meer door
positief te schoppen tegen bestaande systemen.”
Waar komt jouw fascinatie voor systeemdenken vandaan?
“door een vriendin van mij kwam ik bij het blue innovation cen-
ter in venlo terecht. dat is een groep mensen die de blauwe
economie willen nastreven. de blauwe economie gaat over in-
clusief systeemdenken. het is een holistische manier van kijken
en helemaal niet zo nieuw. een van de grondleggers is gunter
Pauli, in de jaren zeventig nauw betrokken bij de oprichting van
de club van rome. hij is met zijn ideeën over systeemdenken
en de blauwe economie een van de mentoren in mijn leven. de
ander is jan rotmans met zijn ideeën over duurzame transitie.”
Waarom is biomimicry een van jouw stokpaardjes?
“omdat je er het nut van wetenschappelijk design mee kunt
aantonen. in het designwereldje wordt een heleboel bullshit
verkocht. Zowat alles wat men daar ontwikkelt, wordt design
genoemd. kletskoek! waar het om zou moeten gaan, is de kop-
peling maken met wetenschap. wil een designer nog onderdeel
uitmaken van de nieuwe economie en de toekomstige maat-
schappij, dan moet hij of zij om en op de academie leren hoe
22-23-24-25-26-27_koploper.indd 22 05-06-20 09:03