62
Het eiland Oostenburg ten oosten van het centrum van Amsterdam is altijd een
plek van grote ideeën geweest. Zo ook de Werkspoorhal. Ooit een kathedraal
van de industrie, maar straks een multifunctionele evenementenhal en het hart
van een compleet nieuwe wijk met 1700 woningen, horeca, retail en leisure.
Op dit moment staat alleen nog het imposante stalen geraamte overeind.
De geschiedenis van de Werkspoorhal begint met het stoutmoedige plan van
de Amsterdamse ondernemer Paul van Vlissingen om op Oostenburg een van
de eerste moderne industriële bedrijven – onder meer voor stoommachines –
van Nederland te beginnen. Van Vlissingen ging failliet, maar de fabriek maakte
een doorstart als Nederlandse Fabriek van Werktuigen en Spoormateriaal, later
bekend als Werkspoor.
In 1897 ontving het bedrijf een mega-order uit Zuid-Afrika voor de bouw
van veertig locomotieven en vierhonderd goederenwagons. De order maakte
uitbreiding noodzakelijk en architect A.L. van Gendt ontwierp drie fabriekshal-
len langs de Wittenburgervaart. Later volgden er nog twee. Samen bieden de
hallen een blik op de ontwikkelingen in de architectuur. Aanvankelijk tekende
Van Gendt historische vormen. Later koos hij voor zakelijke utiliteit. In 2001
werd de Werkspoorhal tot rijksmonument verklaard om zijn grote waarde op
architectonisch gebied.
62-63_gespotwerkspoor.indd 62 05-06-20 09:55