Pagina 91 van: Bouwwereld #4 2020
91
Project renovatie
Fotobijschrift kleur
streamer
Dianne Maas en
Martijn Woldring van
Mint Architecten: “Je
kunt een herstelplan
ook anders benade-
ren en de aardbe-
vingsschade op een
esthetische manier
aanpakken. Wij
hebben met deze
woning laten zien
dat dat goed kan.”
(Foto: Peter de
Winter)
stopt in de smetteloze witte muren, terwijl ze rondom de vide
en in de slaapkamer nadrukkelijk in het zicht zijn gelaten. “door
deze aanpak voelt de woning aan de binnenkant licht, ruimte-
lijk en eigentijds, terwijl aan de buitenkant het karakter van de
jarendertigwoning behouden bleef”, zegt woldring.
gEmEtsEldE fundEring
de woning stond op een gemetselde fundering op de rand van
een zogenoemde wierde of terp, een kunstmatige heuvel in
het landschap die is opgeworpen om bij hoogwater een droge
plek te hebben. bij een aardbeving gaat de heuvel die bestaat
uit kleigrond, heen en weer bewegen als een geleipudding op
een bord; zelfs een kleine beving in de grond heeft al een groot
effect. de oorspronkelijke constructie is niet berekend op der-
gelijke bewegingen, met als gevolg dat er diepe scheuren in
de woning ontstonden die liepen van de fundering tot aan de
bovenkant van de muren.
om de woning bestand te maken tegen toekomstige aardbe-
vingen bedacht arcadis, verantwoordelijk voor het constructieve
deel van de hersteloperatie, een bijzonder plan. onder het huis
is over het hele oppervlak een betonnen tafelconstructie – een
schijf – aangebracht. de tafel is afgewerkt met een gevlinderde
betonvloer. de vloer is gekoppeld aan dertien heipalen die 25
meter diep de groninger klei insteken; de palen werden de grond
ingeboord. die lengte was nodig omdat de terp alleen al 7 meter
hoog is. bij een volgende beving zal de betonnen schijf, verankerd
aan de heipalen, volgens arcadis de trillingen opvangen.
stabilitEitsschijvEn
op de betonnen tafel zijn stabiliteitsschijven aangebracht, waar-
mee de woning rondom verstevigd werd. op sommige plekken
is op de plaats van het binnenblad een stijf metalen kruis aan-
gebracht. rondom de kern zijn hsb-wanden neergezet die vol-
doende stevigheid bieden. “de architectonische uitdaging voor
ons was dat we een vide in het ontwerp wilden opnemen”, zegt
woldring . “constructief was er volgens arcadis op de plek van
de vide een massieve schijf nodig, maar wij wilden dus een ope-
ning. we vonden in goed overleg de oplossing in de toepassing
van een kruisverband van spankabels in de staalconstructie, die
we rondom de vide bewust in het zicht wilden laten. de bewo-
ners wilden immers een industriële look en daar past zwart ge-
lakt staal uitstekend bij.”
discussiEs
de combinatie bewonerswensen, architectonische opvattingen,
wat constructief noodzakelijk is en hoe een aannemer het lief-
ste werkt, leverde flink wat discussies op. zo moest mint de
nodige gesprekken voeren om kruisverbanden te krijgen op de
plek waar de constructeur het liefst een vloer zag en ook over
de manier waarop de slaapkamer onder de achterste kap zijn
constructieve stevigheid zou krijgen, bestonden meningsver-
schillen.
“voor een ruimtelijk gevoel hadden wij een open kap bedacht,
terwijl de constructeur aangaf dat er voor de stabiliteit een schijf
in moest. de aannemer moest over de horizontale balken maar
multiplex platen aanbrengen”, duidt woldring het meningsver-
schil. “als alternatief en op nadrukkelijke wens van de bewoners
hebben we rondom een stalen ligger laten aanbrengen. omdat
we in de slaapkamer voor een onbelemmerd zicht in de kap ver-
der ook geen trekstangen in het zicht wilden, hebben we op de
hoeken van de balken stalen driehoekjes laten lassen die de
constructie voldoende stabiliteit geven.”
“je moet je poot dus stijf houden om te voorkomen dat een
aannemer of constructeur de finesse uit je ontwerp haalt”, weet
maas. “wat dat betreft verdienen leen en gerard ook alle cre-
dits. zij namen de supervisie tijdens de bouw voor hun rekening
en ze wisten buitengewoon goed wat het ontwerpidee was en
hoe ze de uitvoering wilden. als het verkeerd dreigde te gaan,
grepen ze in. het is aan die betrokkenheid te danken dat het
ontwerp dat wij samen bedachten uiteindelijk gerealiseerd is.
het huis is als een maatpak bedacht en zit de heren als gego-
ten.” n
88-89-90-91_leermens.indd 91 05-06-20 10:57