Pagina 10 van: Bouwwereld #5 2017
JHK Architecten
Eerste verdieping
Filmhuis Lumière Maastricht
900×300
JHK Architecten
Begane grond
Filmhuis Lumière Maastricht
1// Plattegrond eerste verdieping. 2 // Plattegrond begane grond. 3//
Doorsnede
Niet iedere fabriek beschikte vroeger over een eigen energie
centrale, maar Koninklijke Sphinx had dit wel. En daarom werd
de machinehal als prestigeobject rijkelijk gedecoreerd en ge
schikt gemaakt voor bezoeken van zakenrelaties, die konden
zien hoe goed Sphinx het deed. Dit pronkstuk uit 1910 is een
rijksmonument. Het fungeerde tot 2006 nog als energiecentrale,
maar de achterliggende ketelhuizen stonden al tientallen jaren
leeg.
Nu is Lumière Cinema gevestigd in het industriële complex, dat
naast de machinehal bestaat uit twee ketelhuizen en een tim
merfabriek voor de kisten van de toiletpotten. De machinehal ligt
op de hoek aan het Bassin, met ernaast de timmerfabriek. Ach
ter de machinehal liggen de twee ketelhuizen die herkenbaar
zijn aan de lange lichtstraten. Respect voor het ensemble als
geheel was de kern van de transformatie. “We hebben zoveel
mogelijk in het complex gebruikt zoals we het hebben aange
troffen, uiteraard na enige reparaties,” vertelt projectarchitect
Joost Wetzel van JHK architecten. “Maar ieder pand had zijn
eig n status en conditie, en vergde in technische zin een eigen
aanpak.” JHK architecten werkte bij dit project samen met res
tauratiespecialist Verlaan & Bouwstra architecten.
Drie zalen in kelder
Het inpassen van een bouwprogramma van 6 zalen met in totaal
500 stoelen, restaurant, bar, foyers en kantoren was een lastige
puzzel. Sleutel tot de oplossing was het aanleggen van een
kelder onder de ketelhuizen, waarin de drie grootste filmzalen
zijn gehuisvest. Deze kelder strekt zich aan de achterzijde uit tot
onder de zogenaamde Cour, de binnenplaats, die het filmhuis
verbindt met andere culturele functies als onderdeel van het
stedelijk ontwikkelingsproject ‘Belvédère Binnensingel’. Hier ligt
het maaiveld 4 m hoger dan aan de voorzijde van de energie
centrale aan het Bassin. Dit hoogteverschil kon op eenvoudige
wijze worden benut om het zalenprogramma deels ondergronds
aan te leggen. Bovengronds zijn de drie kleinere filmzalen als
abstracte eikenhouten doosjes in de ketelhuizen gezet. De
fraaie ijzeren dakconstructies blijven hierdoor in het zicht vanuit
de foyer, een sterke wens van Lumière.
Gewicht tegen opdrijven
Andere voordelen van deze oplossing zijn dat de afwijkende
vloerniveaus gelijk getrokken zijn en de daken van de ketel
huizen gedemonteerd, gerestaureerd en weer opgebouwd kon
den worden. Dat kwam ten goede aan de haalbaarheid van het
project. Wetzel: “Zo hebben we het gehele programma binnen
de bestaande gebouwen kunnen realiseren. Daardoor is het
compact gebleven en is er geen nieuwbouw aan toegevoegd.
Die mooie filigreine constructies krijgen zo de ruimte.”
JHK Architecten
Eerste verdieping
Filmhuis Lumière Maastricht
900×300
JHK Architecten
Begane grond
Filmhuis Lumière Maastricht
10 // Bouwwereld
// state of the art
1
2
3
door de compacte en
deels ondergrondse
inbouw van de filmzalen
krijgen de filigreine
constructies de ruimte
06-07-08-09-10-11-12-13-14-15_stateoftheart.indd 10 12-05-17 10:19