Pagina 10 van: Bouwwereld #5 2019

16
44

4
30

2

BINNENBUITEN

+760

+1.170

100 80 150 70

150 50 200

150 50 200

100 100 145 55

100 50 30 150 15 55

100 245 55

nieuw geïsoleerd stalen
kozijn
type : classic iso 52
U < 1,65 W/ m 2 K

nieuw vlakke metalen
zetwerk zoals bestaand in
oostgevel

dampdoorlatende
waterkerende laag

stalen frame 80 x 40
ter afsteuning puien

stalen liggers 150 x 150
ter afsteuning puien
voorzien van aluminium

zetwerk op houten beplating

stalen waterslag
bestaand

stalen kozijnen bestaand
nieuw dubbelglas
U < 3,3 W/ m 2 K

buiten beglazing met
Renoseal

dampremmer

“Van koud garagegebouw naar warm, modern kantoorgebouw.
Dat was de opgave,” vat projectleider Joost Verheus van archi-
tectenbureau Rijnboutt het project samen. Niet zomaar een ga-
rage trouwens, want dit is een jong rijksmonument dat tot een
ensemble van vijf gebouwen aan het Stadionplein hoort. Alle vijf
ontworpen door architect Jan Wils. Het bekendst is het Olym-
pisch Stadion uit 1928. Daarnaast twee kleine portierswoningen,
eveneens uit 1928, en twee garagegebouwen van Citroën, ge-
bouwd in 1931 en 1962. Van dit ensemble is nu de transformatie
van het noordgebouw vrijwel klaar en in gebruik als The Garage.

Werkplaats en assemblage
In het noordgebouw, dat bijna veertig jaar jonger is dan het
Olympisch stadion, zaten oorspronkelijk werkplaatsen, maga-
zijnen en een kleine showroom. Verder fungeerde het als pro-
ductielocatie voor de assemblage van de Citroën HY, tegen-
woordig vooral populair als foodtruck. Later werden er occasions
gestald en verkocht. Kenmerkend voor de Citroëngarage zijn de
grote doorlopende glazen puien met minimale kozijnprofielen
van staal. Dat zorgt voor een zeer transparante gevel, hoewel er
op de begane grond weinig doorzicht was. Andere karakteris-
tieke elementen zijn de hellingbanen. Puur functioneel voor een
garage, maar nu geïntegreerd in het bedrijfsgebouw als verblijfs-
ruimte.

Betonnen portalen
Het pand meet 50 bij 70 m en heeft een bruto verdiepingshoog-
te van 4,32 m. De grote open garagevloeren zijn nog steeds
herkenbaar. Opvallend is het ontbreken van stabiliteitswanden.
De 180 mm dikke betonnen vloeren worden gedragen door
portalen met voorgespannen balken, die 18 m overspannen.
Tussen de portalen spannen de vloeren 6 m over. Dit grid maakt
een zeer flexibele indeling mogelijk en draagt bij aan de helder-
heid van het pand. De begane-grondvloer is een dikke plaat van
400 mm zonder balken, met om de 6 m een kolom. Daardoor is
het kelderplafond helemaal vlak en kijk je via een bovenlicht-
strook zo de kelder in.

Gevels
Voor de nieuwe functie van de garage moesten enkele bouw-
fysische problemen worden opgelost. Zo zat het gebouw vol
thermische bruggen, zoals betonnen kolommen buiten de gevel.
Aan de kolommen zit de 120 mm dikke betonnen borstwering
aangestort, als onderdeel van een brede convector die naar
binnen doorloopt. In convectorput zat een verwarmings element,
waarschijnlijk om het condensprobleem op te lossen, want de
garage was niet verwarmd.
Tussen de betonnen borstweringen waren stalen strokenramen
met enkel glas aangebracht. Het staal was na ruim 50 jaar nog
in een goede conditie, maar de profielen waren eigenlijk veel te
slap voor de grote puien. Als garage was dit geen probleem,
maar voor de nieuwe bestemming moest de gevel zo goed mo-
gelijk worden geïsoleerd. Uit bouwfysisch oogpunt ligt het dan
voor de hand om de betonnen constructie van buitenaf in te
pakken en de stalen kozijnen te vervangen door renovatie-
profielen, maar dit was vanwege het monumentale karakter
ongewenst. Vandaar dat de uitdaging is aangegaan om met
behoud van de stalen kozijnen en de profilering van de gevel
de thermische kwaliteit sterk te verbeteren.

1,
0
2
7
10
8

495

D-D

C-C

10 // Bouwwereld

// sTaTe of The arT

1

2

06-07-08-09-10-11-12-13-14-15_stateoftheart.indd 10 06-05-19 15:13