Pagina 90 van: Bouwwereld #5 2020
90
Samen vormen de pixels een patroon op de gevel, waarbij de
pixels ook nog onderling verspringen in de gevel. “Het heeft wat
weg van ministeck”, zegt Veerbeek.
Om de reliëfstenen uit te laten steken, zijn ze twee centimeter
breder dan de gewone waalformaat stenen. Hier is bewust voor
gekozen, legt hoofduitvoerder Michel Zondag uit. “Plaats je een
gewone steen twee centimeter naar voren, dan zie je de gaten
van de strengperssteen en dat wilden we niet. Daarnaast zorgt
het voor een verminderde verankeringsdiepte van de spouw-
ankers in de steen. Ook bestaat er een kans dat de steen gaat
kantelen of drijven op de metselspecie, omdat die niet volledig
in de specie ligt.”
Op hoekpunten van het metselwerk, bijvoorbeeld bij kozijnneg-
gen of op gebouwhoeken, moesten de reliëfstenen niet alleen
twee centimeter breder, maar ook aan de juiste zijde twee cen-
timeter langer zijn. Alle stenen moesten ook nog eens voorzien
zijn van de juiste glazuurlaag op de juiste vlakken van de stenen.
Zo ontstond voor BAM Wonen een behoorlijk complexe puzzel
van elf typen stenen in vijf verschillende kleuren – maar liefst
55 typen baksteen in totaal. Deze typen zijn onderverdeeld in
de drie meest voorkomende steentypen in de vijf verschillende
kleuren (reliëfsteen, ‘gewone’ strek en ‘gewone’ kop), aangevuld
met de ‘specials’, die minder frequent voorkomen.
Gekleurd voeGwerk
Het metselwerk had zomaar nog een extra gradatie aan com-
plexiteit kunnen krijgen: het ontwerp schreef namelijk gekleurd
voegwerk voor, afgestemd op de kleur van de pixels. BAM Wo-
nen plaatste direct bij aanvang van de bouw een mock-up van
het metselwerk op de bouwplaats. “Na een jaar zagen we dat op
meerdere plaatsen witte uitbloei was ontstaan, waarschijnlijk om-
dat de voegmortel niet goed heeft kunnen uitharden door de gla-
zuurlaag”, zegt Zondag. “Daar zat niemand op te wachten. Maar
gelukkig hadden we ook een mock-up met een gewone doorge-
streken voeg geplaatst en daar was niks mee aan de hand. Dus
hebben we uiteindelijk gekozen voor de doorgestreken voeg.”
maandenlanGe voorbereidinG
Alle 330.000 stenen van de gevel zijn volledig in BiM uitge-
werkt, waarbij elke steen voorzien is van een unieke codering.
Daardoor had BAM elk fragment van het metselwerk op de te-
kening, inclusief de VEBO lateien en waterslagen, die ook in vijf
verschillende kleuren geleverd moesten worden, afgestemd op
de kleur van het aangrenzende metselwerk.
Zondag geeft aan dat het uitzoeken en voorbereiden voor aan-
vang van het metselwerk het meeste tijd heeft gekost. “We zijn
De voet van het
gebouw krult
omhoog ‘als de rok
van een opwaaiende
zomerjurk’.
Een pixel bestaat uit
een vlak metselwerk
van vier koppen
breed en vijf lagen
hoog. Elke pixel
heeft drie reliëf
stenen, die samen
een trappetje
vormen. De gegla
zuurde stenen
hebben een ‘sinaas
appelhuidje’.
De metselwerk
dilataties zijn onop
vallend weggewerkt
door ze te laten
verspringen met de
pixels.
Wienerberger
maakte speciaal
voor dit project witte
strengpersstenen,
geglazuurd in de vijf
eindkleuren. Van
wege het complexe
metselwerk waren
55 verschillende
typen steen nodig.
88-89-90-91-92_cruxgeorge.indd 90 04-09-20 09:18