geen ongedierte meer doorheen kan bewegen. Dit isolatiesys-
teem zou door de openingen tussen de parels nog enigszins
dampdoorlatend blijven. De Rc-waarde van de gevel is daarmee
1,7 m2.K/W geworden. Nog geen geweldige prestatie, maar meer
zit er niet in met dit systeem.
Luchtdichtheid
De betonnen beganegrondvloer is aan de onderzijde bespoten
met de milieuvriendelijkere PUR-variant. Dat leverde een Rc-
waarde op van 3,5 m2.K/W. De kruipruimte was niet direct bereik-
baar; er moest een gat in de wand van de watermeterput wor-
den gemaakt om overal onder de vloer te kunnen komen.
Voor de isolatie van de kap zijn er op het dakbeschot onder de
pannen 10 cm dikke PIR-platen aangebracht waardoor ook daar
de Rc-waarde 3,5 m2.K/W werd. Door het verhoogde dakpakket
moesten wel de boeiboorden en goten worden aangepast. Er is
ook een nieuw goed isolerend dakraam aangebracht in de zol-
derkamer. Ten behoeve van de luchtdichtheid zijn achter de
knieschotten de muurplaten bespoten met PUR-schuimisolatie.
In het Friese Grou zijn acht seniorenwoningen uit de jaren ze-
ventig gerenoveerd naar energieneutraal. Alle gasinstallaties zijn
vervangen door elektrische systemen. Maar het meeste werk zat
in de schil van de woningen. Deze is grondig aangepakt om de
vraag naar energie zo laag mogelijk te houden.
In de gevel zijn de houten kozijnen vervangen door kunststof
kozijnen voorzien van triple glas. Ook de spouwmuur moest
aangepakt worden. Bij de bouw in 1972 was minimale spouw-
isolatie toegepast: 2 cm minerale wol tegen het binnenspouw-
blad. Daarvan was niet veel meer over na bijna 50 jaar. Het ma-
teriaal was grotendeels verpulverd; de restanten hingen aan de
spouwankers. De oude isolatie moest worden verwijderd voor-
dat er nieuwe kon worden aangebracht. Door aan de ene zijde
van de spouw een vacuüm te creëren en aan de andere kant
flink te blazen werd het oude materiaal er uitgezogen. Daarna is
er nieuw isolatiemateriaal ingeblazen in de vorm van H++ EPS-
parels, samen met een lijmcomponent en lucht. Na uitharding
zorgt de lijm ervoor dat de isolatieparels niet meer kunnen weg-
zakken of door tocht weggeblazen worden en dat er bovendien
De oorspronkelijke door de
bewoners aangebrachte
zonneschermen zijn door
nieuwe vervangen, omdat er
door de nieuwe kunststof
kozijnen een aangepaste
constructie nodig was.
Bij de renovatie van acht seniorenwoningen in Grou zijn alle gas
instal laties vervangen door elektrische systemen. In plaats van met
cvradiatoren worden de woningen verwarmd met warmteglas in
de kozijnen en elektrische stralingspanelen aan het plafond.
Ruiten verwarmen
seniorenwoningen
53
Project duurzaamheid //tekstProductie en fotografie MareIn KolKMeIjer
Bouwwereld //
52-53-54-55_duurzaamheid.indd 53 13-06-18 13:04
