Pagina 43 van: Bouwwereld #6 2019

gaande ligger en zijn met elkaar verbonden met deuvels. Op
knooppunten waar de knik in de doorgaande lijn erg groot is,
zijn de balken aan de buitenzijde wat afgeschuind. Ook dit is
parametrisch gestuurd en kwam ‘automatisch’ zo uit de cnc-
houtbewerking in Finland. De liggers zijn op de knoop punten
ook met schuin ingedraaide schroeven aan elkaar verbonden,
maar dat is volgens Ad Kil alleen voor de mon tagefase geweest.
“Je zou ze er nu weer uit kunnen draaien als je dat zou willen.”
Beweging
In tegenstelling tot de gebruikelijke driehoeken vormen de rui-
ten geen stijf geheel. Het ei kreeg pas zijn stijfheid bij het mon-
teren van de laatste drie van in totaal 402 elementen. Ook bij de
montage was de vorm er niet vanzelfsprekend. “Het leek soms
echt niet te passen, totdat je liggers met kracht op hun plaats
duwde of trok.” En dan blijft er nog beweging in de constructie
zitten. Vijf stalen trekkabels eromheen houden het ei stijf bij een
hoge windbelasting. De verdiepingsvloer voorkomt torderen van
het ei en de – beperkte – schijfwerking van het dak doet in de
praktijk ook mee in de stijfheid van het geheel.
Hellende vloer
De cirkelvormige verdiepingsvloer, die het eigenlijke uitkijkpunt
vormt, bestaat uit 100 mm clt-hout met daarop 100 mm beton. De
houten vloer is aangevoerd in drie prefab elementen. De vloer is
onder een lichte hellingshoek gelegd. “Het ei van de stern is ook
niet helemaal vlak, maar loopt wat af”, verklaart Ad Kil die keuze.
Bij de bouw van het ei is eerst de clt-vloer gemonteerd, afsteu-
nend op zeven azobé palen. Met een hulpconstructie verkreeg
de vloer zijn stabiliteit voor de montagefase. Daarna is de eerste
‘kop’ van het ei – met het ronde gat – op maaiveld liggend sa-
mengesteld. Dit deel is vervolgens met een kraan rechtop gezet
en tegen de vloer gemonteerd. Vandaaraf is de aannemer ver-
der gaan bouwen. Het beton is als laatste op de vloer gestort
omdat het geheel toen pas stijf genoeg was.
Het maken van de juiste constructieberekeningen bleek nog
lastig. De Nederlandse constructeur kon het niet anders oplos-
sen dan op elk knooppunt een stalen verbinding toe te voegen.
Maar dat was niet de bedoeling van de ontwerpers. De TU in
Helsinki heeft toen met hoogwaardige rekenprogramma’s de
hele constructie in samenhang doorgerekend, zonder staal erin.
In het water
De houtconstructie is uitgevoerd in gelamineerd grenen. De
onderste 1,20 meter is echter uitgevoerd in watervast gelami-
neerd accoya. Dit omdat het rivierwater bij hoogtij tot 1,20 meter
boven de vloer kan komen. Accoya kan daar tegen en werkt
niet. Andere geschikte houtsoorten waren er eigenlijk niet. Een
houtsoort als azobé is wel geschikt voor natte toepassing, maar
is niet te bewerken voor deze constructievorm.
Het houten ei is bekleed met riet. Aan de bovenzijde zou dit te vlak komen te liggen en is het als een kraag rechtop gezet. Aan de onderzijde zou het bij
hoog peil in het water staan. Organisch vormgegeven openingen bieden uitzicht. (Foto: Katja Effting)
43Bouwwereld //
40-41-42-43-44-45-46_hetei.indd 43 12-06-19 14:07