Pagina 11 van: Bouwwereld #6 2020
11
Project nieuwbouw
4 De glasplaten
op de onderste
ring zijn 3,2 meter
breed, grotere
platen kunnen
niet geproduceerd
worden. (Foto:
Octatube)
5 Tussen ring 9 en
ring 10 wordt een
stap gezet van 48
panelen naar 24
panelen. Dit omdat
de panelen anders te
scherpe driehoeken
zouden worden en
daardoor moeilijk
te produceren zijn.
(Foto: Octatube)
6 Het glas op de
bovenste zes ringen
is voorzien van een
blauwe zeefdruk.
(Foto: Erik Bouw @
bouwkraan)
4 5 6
onze werkplaats en op de bouwplaats makkelijker werken met
relatief kleine materialen. ook kunnen we zo flexibeler werken,
want je kunt eenvoudiger even een klein onderdeel plaatsen
dan een groot onderdeel. een groot onderdeel moet je plannen:
meerdere mensen moeten met elkaar samenwerken, je moet
een grote kraan regelen, het transport is ingewikkelder. Kortom,
het kost gewoon meer tijd en moeite.”
door de keuze voor losse knopen kon de montage met slechts
drie man plaatsvinden: een man bediende de kraan en hees de
50 tot 100 kg wegende onderdelen op hun plek, terwijl de an-
dere twee de stalen buizen monteerden. op die manier bouw-
den de monteurs van octatube de staalconstructie – in een
tijdsbestek van vijf dagen per ring – als een soort van iglo op.
kNooppuNteN
essentieel in het ontwerp was de uitwerking van de knooppunten.
bij elk knooppunt komen telkens zes buizen bij elkaar. om die te
verbinden was een middenstuk noodzakelijk. “het is heel lastig
om zes buizen zo precies schuin af te snijden dat ze goed in elkaar
passen”, legt janssen uit. het middenstuk is een korte ronde buis
geworden met haaks op de omtrek zes gelaste verbindingsstuk-
ken. maar ook bij zo’n middenstuk is het geen vanzelfsprekend-
heid dat alles netjes past. vandaar dat octatube eerst een snij-
test liet uitvoeren. Klem: “daarmee test je de toleranties van het
3d-lasersnijden van de buizen. normaal gesproken is een buis
niet helemaal rond, maar enigszins ovaal. ook breng je door het
snijden extra warmte in de buis, waardoor deze kan vervormen.
een afwijking van een halve centimeter kan zomaar ontstaan, wat
ervoor zorgt dat het geheel niet goed te lassen is. en het herstel-
len van die afwijkingen tijdens het lassen kost veel tijd. het loont
daarom om extra aandacht aan het snijden te besteden.”
octatube voerde in overeenstemming met de staalleverancier
een aantal tests uit om de juiste instellingen van de snijmachine
te bepalen, tot een tolerantie van maximaal een millimeter. de
buizen zelf hebben een speling van 6 mm aan beide kanten voor
uitzetting en krimp. “maar het mooie van een koepel is dat hij
aan alle kanten evenveel uitzet. dus zit de constructie zichzelf
niet in de weg”, zegt janssen.
geïntegreerd in elk knooppunt is een lichtpunt dat individueel
in alle richtingen gedraaid kan worden. de bedrading voor de
verlichting is weggewerkt in de buizen zelf. via een klep in elk
aansluitpunt van de buizen kan een installateur eventueel bij de
bedrading. het klepje is oorspronkelijk bedoeld als montage-
opening voor de bevestiging van de buizen aan het middenstuk.
het klepje is aan de buitenzijde van de knoop gepositioneerd,
zodat deze niet zichtbaar is.
doNkeRblauwe Voetjes
de bevestigingen van de glaspanelen op de staalconstructie zijn
speciaal voor dit project ontworpen. de gietijzeren, donkerblauw
gepoedercoate voetjes zorgen ervoor dat de glazen schil los lijkt
te liggen van de staalconstructie. een bijzondere bevestiging
volgens janssen, omdat hier geen standaard oplossingen voor
zijn. “meestal zie je toch een doorlopend profiel, of anders een
gelaste bevestigingsplaat op de buis voor het glas. maar hier
moest het een architectonisch element zijn. daarom hebben we
gekozen voor gietstukken. deze kun je vormgeven en tegelij-
kertijd constructief optimaliseren. het effect van de bevestiging
is dat het lijkt alsof de gevel als een losse schil om de staalcon-
structie heen vouwt.”
tussen de glazen panelen is een ruimte van 24 mm nodig om
de ruiten blind op de voetjes te kunnen bevestigen. de afdich-
tingsrubbers en de spacers van het glas zijn in dezelfde kleur
als de voetjes uitgevoerd. een bewuste keuze, legt Klem uit. “de
glasdrager loopt over in het afdichtingsrubber en omdat alles
daar dezelfde kleur heeft, valt de glasdrager weg. van buiten
08-09-10-11-12-13-14-15_afas.indd 11 02-10-20 09:50