Pagina 19 van: Bouwwereld #6 2020
19
INNOVATIE
maakt het er niet makkelijker op, beaamt lievendag. “het moet
in één keer goed zijn, anders gooien bouwplaatsmedewerkers
het meteen in de hoek. een paar jaar geleden hebben we testen
gedaan met de hololens 1, die bleek niet comfortabel op het
gebied van blikveld, gewicht en bediening, geen collega wilde
er mee op z’n hoofd lopen. maar de hololens 2 is al een grote
verbetering. de systemen worden steeds compacter en intel-
ligenter.” tegelijkertijd: “je gaat als bouwplaatsmedewerker niet
24/7 met zo’n bril oplopen, de veiligheid gaat altijd voor. je moet
zien waar je loopt en niet teveel ‘ongewenste’ afleiding krijgen.
zeker op een bouwplaats.” uitgangspunt voor het inzetten van
augmented en virtual reality: het werk moet er veiliger of sneller
door worden. lievendag: “Op de bouw heb je veel loopbewegin-
gen en afstemmingen. een uitvoerder of opzichter moet steeds
naar de keet om bijvoorbeeld het bim model te openen of te
bespreken met de werkvoorbereiding. dat geeft druk, kost tijd
en dus geld. stel je voor dat je een ar-bril in je helm kunt inte-
greren. dat je een probleem hebt en tegen een opzichter in de
bouwkeet of een modelleur op kantoor kunt zeggen: kijk even
mee, hoe lossen we dat op?”
indaMMen faalkOsten
augmented reality, zoals de hololens, geeft je toegang tot de
virtuele én de werkelijke wereld. je kunt zien waar je loopt ter-
wijl je digitale informatie geprojecteerd krijgt. dat lijkt een ge-
schikt medium om op een bouwplaats ‘taakgerichte instructies’
te communiceren, zegt lievendag. “stel een collega is bezig om
een deur te plaatsen. dan kun je stap 1 tot en met 4 laten zien
door even het vizier neer te klappen. dan weet je: het onderdeel
dat nu oplicht, pak ik eerst aan en vervolgens moet ik daar bo-
ren. natuurlijk weet een vakman in principe heel goed wat hij
moet doen, maar je komt op de bouw altijd dingen tegen die net
even anders zijn. als je daarvoor niet steeds terug hoeft naar
de keet, of iemand kan ter plekke even het model in ar en/of
Vr openen en vervolgens met jou mee kijken: dat is misschien
wel wat.” Ook bij het indammen van faalkosten kan ar en/of
Vr helpen, verwacht hij. “dat lukt al beter door digitaal bouwen
en digitalisering, maar het blijft mensenwerk. bim-modellen
worden steeds uitgebreider en intelligenter. een binnenwandje
plaatsen dat doen we natuurlijk al 100 jaar. maar bij het depot
boijmans Van beuningen zijn die modellen zó ingewikkeld, je
kunt niet zomaar ergens boren om een wand te plaatsen want
die wanden zitten al vol met techniek. de integrale afstemming
en daarmee de raakvlakken tussen alle disciplines is van een
heel hoog niveau. dus je wilt dat de uitvoering toegang heeft tot
de laatste modellen, de meest recente informatie om te weten:
1 Augmented reality,
zoals de HoloLens,
geeft toegang tot de
virtuele én de werke-
lijke wereld. Je kunt
zien waar je loopt
terwijl je digitale
informatie geprojec-
teerd krijgt.
2 Bij het Depot
Boijmans Van Beu-
ningen onderzoekt
BAM de toepas-
baarheid van VR en
AR om de meest
recente modellen op
de bouwlocatie
nog beter inzich-
telijk te hebben.
(Beelden BAM)
1
2
kan ik hier boren? maar die engineeringsmodellen zijn soms
nog niet beschikbaar. in ar en/of Vr zie je: hier, in deze zone,
kan ik boren met die en die schroef. want een centimeter ver-
derop loopt een leiding. informatie is key en daar helpt ar en/
of Vr enorm bij.” dit bevindt zich nu nog in de testfase, maar
lievendag ziet dat “alle grote bouwers” hiermee bezig zijn, ook
in de installatie- en infrabranche. “helmen zullen worden voor-
zien van intelligente systemen, verwacht ik. het gevaar is: of je
het nu over Vr of ar hebt, het is altijd afleidend. net zoals een
telefoon tijdens het autorijden. en veiligheid is natuurlijk het be-
langrijkste aspect.” n
16-17-18-19_vr.indd 19 02-10-20 09:49