Pagina 26 van: Bouwwereld #7 2020
26
SPOORWACHTERSHUIS
Boven: De nieuw-
bouw is strak
gedetailleerd, de
PV-panelen liggen
in het dakvlak en
de goten zijn uit het
zicht (foto: Jacque-
line Knudsen).
Rechts: Detail verho-
len goot.
balans tussen resPect en contrast
Wat was de uitgangspositie voor de architect? Briedé: “Van ge-
meentewege is voorgeschreven dat het monumentale hoofdvo-
lume van het spoorwachtershuis gaaf behouden moet blijven.
De latere aanbouw met badkamer mocht wel gesloopt worden.
Ook moet de oorspronkelijke structuur van het spoorwachters-
huis leesbaar blijven. Die structuur bestaat uit een entree aan de
spoorbaan, die uitkomt in een keuken, daarnaast is de woonka-
mer met een trapje naar een opkamer. Klap je dit trapje omhoog,
dan zie je de trap naar een half verdiepte kelder. Door de ligging
aan de spoordijk ligt het huis hoger dan de directe omgeving.
Zo ligt de kelder aan het spoor geheel ondergronds en aan de
andere zijde is er een venster boven maaiveld, dat daglicht in
de kelder bracht. Midden in de woonkamer was de trap naar de
verdieping met slaapkamers onder een zadeldak.”
Briedé vermoedt dat de woning aanvankelijk maar één laag
telde en wijst de plek aan waar ooit een bedstee zat. Op de
plek van de keuken is nu een zithoek en de trap die midden in
de woonkamer stond is naar de hoek verplaatst, om zo meer
open ruimte te krijgen. “Leuk detail dat we tijdens de verbou-
wing tegenkwamen: toen we de vloer openmaakten bleken er
spoorbielzen als vloerbalken toegepast te zijn.”
Door een iets lager volume met dezelfde hoofdvorm ernaast
te zetten, heeft Briedé het monument in zijn waarde gelaten.
“Het nieuwe volume heeft dezelfde oriëntatie en ligt iets terug
ten opzichte van de weg, zo blijft de spoorwachterswoning als
hoofdvolume herkenbaar. De uitbreiding is een archetypisch
huis met zadeldak, dat door middel van een transparant tussen-
deel verbonden is aan het monument. Door de strakke detaille-
ring en afwerking in hout zoeken we het contrast. Het oorspron-
kelijke huis blijft hierdoor intact en ervaarbaar”, legt Briedé uit.
Zeven nIveaus
De structuur met splitlevels is behouden en doorgezet in de
nieuwbouw ernaast. Om het gewenste woonprogramma in te
kunnen passen in een volume dat ondergeschikt moest blijven
aan het monument, is de terpachtige locatie goed benut. Het
transparante tussendeel is de spil van de woning die oud en
nieuw verbindt en ook alle verschillende vloerniveaus. Je ziet
hier de buitengevelbekleding van het oude bakstenen huis en
de zwarte nieuwbouw. De voor- en achtergevel in dit deel zijn
van glas.
Vanaf de entree in dit transparante volume loopt een trap om-
laag naar de eetkeuken en een trap omhoog naar het niveau
van de opkamer. De eetkeuken is het laagste gelegen, nog iets
onder het kelderniveau van de oude woning. Maar doordat de
tuin vanaf de spoordijk behoorlijk omlaag loopt, zijn er ruime
schuifpuien naar het terras. De eetkeuken heeft een doorkijk
naar het transparante middendeel en twee vides naar de verdie-
ping erboven. Een daarvan vangt veel daglicht door een hoog
venster over twee verdiepingen. Dat alles draagt ertoe bij dat
dit een aangename en lichte ruimte is met ruim zicht op de tuin.
Tussen de oude kelder en de nieuwe eetkeuken is geen directe
verbinding, wel zijn er op niveau 0 (woonkamer, entree en lo-
geerkamer) en niveau + ½ (opkamer en slaap- en badkamer)
verbindingen tussen het oude en nieuwe huis. Op de twee plek-
DAKOPBOUW RC > 6,0 W/m2K
– isovlas dakelement: VRD TV 12S RC 6,0 34×246
– binnenafwerking: berken multiples
– panlat
– leipan, Monier, kleur antraciet
zinken goot, HWA inpandig in HSB
met uitloop boven maaiveld
alu afdekkap, kleur zwart
3825+P goot
24
4
5
6
18 77
95 150
24-25-26-27-28_spoorwachtershuisje.indd 26 06-11-20 09:23