Pagina 50 van: Bouwwereld #7 2020

50

MIJN EERSTE

H
et gebouw is een versmelting van twee disciplines,

architectuur en grafisch ontwerp”, zegt Thomas Wid-

dershoven over het woonwerkgebouw dat hij reali-

seerde aan de drukke Wibautstraat in Amsterdam.

Het ontwerp is van hem in samenwerking met architect Arjan

van Ruyven. Widdershoven is geen architect maar grafisch ont-

werper. In 1993 startte hij het ontwerpbureau Thonik met zijn

partner Nikki Gonnissen, eveneens grafisch ontwerper. Het duo

werd bekend met huisstijlen voor Museum Boijmans van Beu-

ningen en de VPRO en een prijswinnende politieke campagne

voor de SP. Aan de drukke Wibautstraat in Amsterdam staat nu

ook het eerste gebouw naar ontwerp van Widdershoven. Het is

een staande rechthoek die alleen wordt doorbroken door hoge

hoekramen. Het opvallende kenmerk is een zwart-wit lijnenpa-

troon dat verticaal en horizontaal over de gevel loopt en een

buitentrap die over de hele voorgevel loopt met een diagonale

belijning, eveneens in zwart en wit. Het geeft het gebouw een

grafische, bijna cartooneske uitstraling.

Achter de uitgesproken esthetiek van zwart-witte lijnen ligt een

pragmatische ontwerpkeuze. “Ik wilde op de hoeken van het

gebouw grote glazen vensters van vloer tot plafond, zodat je

de hele Wibautstraat kunt zien. Daardoor ontstond als vanzelf

een raster. Vervolgens heb ik een buitentrap aan de voorgevel

geplaatst om ruimte te besparen. Deze telt namelijk niet bij de

gevel. Om een goed ritme van horizontaal, verticaal en diagonaal

te krijgen moest de buitentrap een hoek 45 graden krijgen, wat

eigenlijk te steil is. Maar dan nog stak de trap te iel af bij het

harde grid met de dominante ramen. De oplossing werd gevon-

den in een belijning over de hele trap. De maatvoering ervan is

gebaseerd op de vloerdikte tussen de ramen, die met drie lijnen

precies het accent kreeg dat de vloer nodig had. Vervolgens

hebben we de hele gevel in deze lijnen uitgevoerd.”

Wat is de overeenkomst tussen grafisch ontwerp en

architectuur?

“Het denken over vorm en schoonheid verschilt feitelijk niet zo

veel. Het grafisch ontwerp van Thonik is bovendien gebaseerd op

een sterkte interne logica, die architectuur ook vereist. Als gra-

fisch ontwerper moet je net als een architect voortdurend met

restricties werken. De belijning op de buitengevel was in eerste

instantie geen esthetische keuze maar een ontwerpoplossing, die

voortkwam uit het plaatsen van een trap aan de gevel. Dit heeft

uiteindelijk ook binnentrap gevormd. Uit kostenbesparing moest

deze trapleuning van betonplex worden gemaakt, een lomp ma-

1 Het zwart-witgrid
is uitgevoerd in stro-
ken Trespa die op de
gevel zijn gemon-
teerd. De maatvoe-
ring van de belijning
is gebaseerd op de
vloerdikte tussen de
ramen, die met drie
lijnen precies het
accent kreeg dat de
vloer nodig had.

2 Om een goed ritme
van horizontaal, ver-
ticaal en diagonaal
te krijgen moest de
buitentrap een hoek
45 graden krijgen.

3 Op de hoeken van
het gebouw bieden
glazen vensters van
vloer tot plafond
zicht over de
Wibautstraat.

1 2

48-49-50-51-52-53_mijneerste.indd 50 06-11-20 09:32