Pagina 16 van: Bouwwereld #7/8 2017

ontwerpen, waarvan de onderzijde in de vloer en de bovenzijde in het plafond is ver-
werkt. Dit was een uitdagende opgave om te bouwen. De vloer moest immers beloop-
baar zijn en op het dak zou een grasdak komen. Gekozen is voor een uitvoering in
massief beton, met een beloopbaar deel van gelaagd glas. Andere varianten, zoals een
staalconstructie met gipsplaten zijn overwogen, maar boden toch te weinig voordelen
boven massief beton volgens Schaap. Daarom is voor de vloer met de keerkringen en
meridianen een complexe bekisting uitgetimmerd met een forse wapening. Bij het
plafond kon gebruik worden gemaakt van PS vulstukken, die het bekisten van de
meridianen en keerkringen aanmerkelijk vereenvoudigden. PS was voor de vloer niet
geschikt omdat de vulstukken zouden opdrijven. De bolsegmenten hebben een over-
spanning van 10,5 meter en maken deel uit van de zaal van circa 22 bij 22 meter.
Heldere gevels en daken
De plint van het gebouw was vroeger tamelijk gesloten, maar is nu geheel transparant
gemaakt met de rijkslobby als toegang tot de kantoren en een openbare citylobby met
horecavoorzieningen. Voor deze uitbreiding, maar uiteraard ook voor de renovatie zijn
gigantische hoeveelheden glas toegepast.
De bestaande gevels en daken zijn van enkel glas opgewaardeerd naar triple glas,
soms in combinatie met de serrebeglazing. Daarbij is voor de veiligheid circa 3.500 m²
kogelwerend en inbraakvertragend glas toegepast. Aan de zontoetredingsfactor van
de beglazing werden hoge eisen gesteld tot 31%, omdat er geen aanvullende zon-
wering is toegepast.
Er is een verschil in aanpak van zogenaamde warme en koude serres. De warme serres
liggen aan de Rijnstraat tegenover het station. Hier wordt de lucht uit de kantoren over-
gestort, zodat er een gematigd klimaat heerst. De gevels van deze serres zijn voorzien
van isolatieglas in punt gehouden spider-
gevels. Om deze ruiten exact op maat te
kunnen maken is de bestaande gevel
compleet digitaal ingemeten. Het betreft
ruiten van 37 mm dik en zo’n 350 kg per
stuk. Om ze te kunnen monteren op de
bestaande achterconstructie is een nieuw
spidersysteem ontwikkel door Brakel
Atmos. Ook de zadeldaken die de serres
aan de boven- en onderzijde begrenzen
zijn voorzien van isolatieglas. De bestaan-
de draagprofielen van de zadeldaken zijn
voor deze exer citie gedemonteerd, ver-
sterkt in verband met de zwaardere dak-
beglazing en hergebruikt. Dat versterken
is gedaan door een stalen kern in het
profiel te schuiven. Daarbij was een voor-
deel dat Brakel Atmos deze daken 25 jaar
geleden had gebouwd.
Vlakke glasgevels
Aan de andere zijde van het gebouw zijn
de serres opnieuw voorzien van enkel
glas, waardoor hier geen verblijfs klimaat
heerst. Dat is nu wel gelaagd veiligheids-
glas. Langs deze serres zijn de kantoor-
gevels voorzien van isolatieglas in nieuwe
puien, die geheel overeenkomstig het
oorspronkelijke ontwerp met te openen
ramen zijn uitgevoerd. Voor de regulering
van het klimaat in de serres zijn te ope-
nen dakramen geïnstalleerd. De structu-
reel beglaasde ramen hebben een blinde
elektrische bediening en zijn op het ge-
Voor de nieuwbouw is een zeer vlakke glasgevel ontwikkeld met aluminium maatwerkprofielen en
te openen ramen in een hoge en smalle vorm.
De verticale verbindingen zijn verbeterd door
stalen trappen aan de bruggen.
16 // Bouwwereld
// state of the art
08-09-10-11-12-13-14-15-16-17_stateoftheart.indd 16 08-08-17 13:13