Pagina 13 van: Bouwwereld #7/8 2019

beglazing. Het kozijnprofiel is van gebogen aluminium. Om dit in
het betonnen kaderelement te plaatsen is een speciaal kunststof
stelkozijn ontwikkeld dat niet standaard verkrijgbaar is. Het zon-
werende glas is aan de buitenzijde vastgezet met een schroef-
lijst. Bij de keuze van het glas waren de juiste daglichttoetreding,
zon- en uv-wering voor een museum van belang, omdat in het
atrium delen van de collectie komen te staan.

Zeeanemonen
Hibex heeft naast deze glaskroongevel ook de prefab betonnen
elementen geproduceerd die als sierbanden door de travertin
gevel lopen. Het ontwerp hiervoor is gemaakt door de bekende
modeontwerpster Iris van Herpen. Zij heeft het beeld van zee-
anemonen gebruikt, waarbij aanvankelijk nogal scherpe lijnen
waren opgenomen met een behoorlijke dieptewerking. Net als
de andere gevelelementen is dit beeld parametrisch uitgewerkt
en met gebruik van een virtual reality bril verfijnd, tot de juiste
schaduwwerking en diepte waren bereikt. Bij een reliëfdiepte
van 48 mm op een element van 150 mm beton was het optimum
bereikt qua maakbaarheid en effect. Het oorspronkelijke ont-
werp is hiervoor wat zachter gemaakt met een soepel plooiend
resultaat als gevolg. Op de naden vloeien de lijnen in elkaar
over, want het is een doorlopend patroon. Het betreft circa acht-
tien verschillende vormen, waarvoor houten mallen met CNC-
technieken zijn gefreesd om het beton in te storten. Ook hier is
een toeslag van Noors marmer toegevoegd en is het oppervlak
licht aangestraald na het ontkisten.

Travertin uit Iran
Een ander uniek onderdeel is de toepassing van gekliefd traver-
tin in de binnen- en buitengevels van het museum. Anders dan
het bekende gepolijste travertin is dit materiaal ruw en lijkt het
zo uit de natuur te komen. Het betreft een roodbruine travertin-
soort uit Iran. De natuursteen blokken zijn met een speciale
machine gekliefd. Van den Hove: “Er is aan vier kanten van het
blok een beitel geplaatst waarop een klap wordt gegeven. Dan
scheurt of breekt het blok natuurlijk. Zo ontstaat een zeer bijzon-
der resultaat. Iedere steen is anders. De kleuren variëren van
rood/bruin tot oranje en wit/geelachtig, er zitten zelfs kristallen
in. Een uitzonderlijk sterk effect.”

Montage
Doordat de bekleding van buiten naar binnen doorloopt, zie je
de zalen als gestapelde dozen. De travertin blokken hangen met
een mortelankersysteem aan de betonnen achterwand. Bij de
uitkragingen is een gemodificeerde geveldrager toegepast om
de gevel op te hangen. Bij lastig te bereiken plekken zoals de
hoekuitkraging, is hiervoor zelfs een rail voor hangardeuren
gebruikt. Hoewel de gekliefde travertin kwetsbaar oogt, valt dat
mee volgens Van den Hove. Van tevoren is het materiaal op
vorstbestendigheid getest. Door het poreuze karakter treedt het
water uit in plaats van dat het opgesloten raakt en bij vorst de
steen kapot drukt. Op den duur zal het wel vervuilen, maar dat
hoort bij de natuur volgens Naturalis.

Eiken bekleding
In het interieur valt de fraaie afwerking van gevels en plafonds
op. De dichte kaders aan de binnenzijde van gevels zijn zo’n
800 mm diep. Hierin zijn de staalconstructie en de thermische
en akoestische isolatie verwerkt. De eikenhouten panelen zijn

1 // De museumzalen hebben gevels van gekliefd Iraans travertin met

betonnen sierbanden naar ontwerp van Iris van Herpen. 2 // Detail van

de zeeanemonen in beton. (Foto: scagliolabrakkee / © Neutelings Riedijk

Architects)

1

2

13Bouwwereld //

06-07-08-09-10-11-12-13-14-15_sota.indd 13 06-09-19 14:19