Pagina 72 van: Bouwwereld #7/8 2019

Schade aan de gevel na
uitbreiding hoekwoning
Scheuren ontsieren het gevelmetselwerk van een verbouwde woning. Niet zo verwonderlijk
als blijkt dat er bij de geveldoorbraak geen lateiconstructie is toegepast. Zowel het
bovenliggende metselwerk als het dak van de aanbouw zijn hierdoor verzakt.
OUDE SITUATIE AANGETROFFEN HERSTEL
Lood
Dakbedekking
Dakbalklaag
Verlaagd
gipsplaat-
plafond
Isolatie
Lood
Dakbedekking
Dakbalklaag
Isolatie
IP
E
IP
E
Verlaagd
gipsplaat-
plafond
Koudebrug-
onderbreking
Kanaal-
plaat
Kanaal-
plaat
Kanaal-
plaat
1:20
Na de aankoop van een hoekwoning
besluiten de eigenaren hun droomhuis in
wording uitvoerig te verbouwen en uit te
breiden. Diverse tekeningen en bereke
ningen moeten uiteindelijk leiden tot het
belangrijkste onderdeel van de verbou
wing: een aanbouw aan de achterzijde
van de woning. Eén die de volle breedte
van de woning beslaat. Om dit mogelijk
te maken, wordt de oude achtergevel tot
aan de verdiepingsvloer volledig ge
sloopt. De in de gevel aanwezige deur en
een groot raamkozijn delven met die
handeling meteen ook het onderspit. Als
de werkzaamheden naar tevredenheid
zijn voltooid en de eigenaren de woning
hebben betrokken, blijkt er – zacht uitge
drukt – toch een en ander niet in orde. In
de achtergevel zijn aanzienlijke scheuren
ontstaan. Daarnaast stroomt op het platte
dak van de aanbouw beland regenwater
niet richting de afvoer, maar richting de
achtergevel.
Zowel de eigenaren als de aannemer
hebben geen idee wat er aan de hand is.
Gezamenlijk wordt besloten Bureau voor
Bouwpathologie BB te vragen de proble
matiek te onderzoeken.
opge hangen dak van de uitbouw.
Voor het onderzoek vanaf de buitenkant
naar de binnenzijde wordt het plafond
grotendeels verwijderd. Uit wat hij aan
treft, kan de bouwpatholoog meteen
belangrijke conclusies trekken. Er is in
zijn geheel geen ondersteuningscon
structie aangebracht onder het gevel
metselwerk. Dat gevelmetselwerk hangt
als het ware in het luchtledige, nog enigs
zins bij elkaar gehouden door de rand
balk van de dakconstructie. Om het
gewicht van het gevelmetselwerk op te
vangen, worden direct stempels ge
plaatst.
Maar er is meer. De binnenwand bestaat
uit een betonnen prefab element. Dit
element is aan de begane grond nage
noeg volledig weggebroken. Het element
op de verdieping – nog zonder gebreken
– is hier bovenop geplaatst. Een opvang/
ondersteuningsconstructie ontbreekt.
Analyse
Als gevolg van het ontbreken van een
ondersteuningsconstructie onder het
metselwerk van de achtergevel, zijn het
metselwerk en het eraan opgehangen
Onderzoek
Voorafgaand aan het onderzoek be
spreekt de bouwpatholoog de problema
tiek uitgebreid met de woningeigenaren.
Daarbij worden alle beschikbare tekenin
gen en foto’s van de oude situatie bestu
deerd. De aannemer op zijn beurt geeft
aan dat de werkzaamheden op de nor
male en te doen gebruikelijke wijze zijn
uitgevoerd. Kunst en vliegwerk is er in
elk geval niet aan te pas gekomen.
Dan het onderzoek zelf, waarbij de bouw
patholoog de betreffende schade zowel
vanaf de binnenzijde als de buitenzijde
onderzoekt. Aan de buitenkant is overdui
delijk een scheur in het gevelmetselwerk
waarneembaar. De scheur heeft een soort
boogvormig verloop. In het midden van
de breedte van de woning loopt de
scheur horizontaal en is deze het wijdst.
Het blijft niet bij een scheur alleen: ter
plaatse van de aansluiting op de naast
gelegen woning is er sprake van verzak
king van het metselwerk. De lintvoegen
lopen niet meer door en de beugel van
de hemelwaterafvoer is behoorlijk ver
vormd. Die vervorming is onmiskenbaar
ook van toepassing op het aan de gevel
72 // Bouwwereld
TeksT en Beeld ing. Peter Borgers, Bureau voor BouwPathologie BB //
Tekenwerk henk heusinkveld
72-73_bouwschade.indd 72 09-09-19 14:40