Pagina 83 van: Bouwwereld #8 2020
83
D
e woonark waar Pieter Kool en zijn gezin wonen is
onderdeel van een duurzame drijvende woonwijk
in het Johan van Hasseltkanaal, een zijkanaal van
het IJ in Buiksloterham in Amsterdam-Noord. De
woning heeft aan de waterzijde een prachtig uitzicht op het mo-
numentale Disteldorp, dat bestaat uit kleine arbeiderswoningen.
Verbindend element in de ark is de houten trap uit Russisch
berken multiplex, die loopt van de kelderbak tot aan de tweede
verdieping. Door de ramen aan weerszijden stroomt het daglicht
overvloedig naar binnen. De binnenbocht van de trap is hol ge-
houden. Op die manier kan het daglicht via het daklicht ook tot
de ruimtes onder de waterlijn doordringen.
De bouw van de ark ging niet zonder slag of stoot. Vorig jaar
brak nog tijdens de bouw een heftige brand uit, die een volle-
dige herbouw van de ark noodzakelijk maakte. Dat leverde be-
halve een mentale tegenslag ook de nodige praktische bezwa-
ren op. Zo raakte de trap door het vuur zodanig beschadigd dat
de complexe houten constructie helemaal opnieuw gemaakt
moest worden. Maar alles kwam uiteindelijk toch nog goed en
als verwijzing naar de verzengende vlammen werd de ark Feniks
gedoopt.
Pontificaal middenin
Pieter Kool, eigenaar van ontwerpburo Carbon Studio en op-
geleid als industrieel ontwerper aan de TU Delft, vertelt dat de
woning inclusief de installatieruimte en de trap slechts 93 m2
Fotobijschrift kleur
De acht meter hoge houten trap in de woonark is
ontworpen zonder trapboom.
Streamer
De crux
meet. Die relatief beperkte ruimte speelt dan ook een cruci-
ale rol bij het ontwerp van de trap, die pontificaal midden in de
ruimte staat. “We wilden geen ark als een grote open bak zoals
je dat vaak ziet, maar een ruimte vol intieme plekjes en hoekjes
die met elkaar in verbinding staan. Vandaar dat de trap centraal
gepositioneerd is en niet langs de wanden rondom loopt. Dat
lijkt een vreemde keuze, maar schijn bedriegt. Hij compartimen-
teert het huis juist heel fijn.”
Bij de vormgeving liet Pieter Kool zich inspireren door de monu-
mentale trap in villa Savoye van Le Corbusier en door een trap
uit gebogen gelamineerd hout in een winkel van APC in Parijs.
“Maar je maakt nooit je referentiebeeld na, omdat de context
anders is. Het is slechts het startpunt van een lange route en
je eindigt op een punt dat je niet kende toen je met ontwerpen
begon.” Omdat de ark ruimtelijk zo intens en frivool is, wilde Kool
rustiger materiaal gebruiken voor de woningscheidende wand
en de trap. Daarom werden deze elementen volledig uit multi-
plex opgetrokken.
De trap is acht meter hoog en bestaat uit een boven- en on-
dergedeelte, die een inverse van elkaar zijn. “Ik heb als het
ware twee kokers in het huis gezet met een binnen- en een
buitenbocht. Uit het vrijhangende deel heb ik een groot deel
weggesneden om zoveel mogelijk transparantie te krijgen. Het
onderste deel van de trap is gesloten.”
De trap is ontworpen zonder trapboom. De koker van het bene-
dengedeelte – een flink stuk wand – staat op de betonnen vloer
GeïNSPIReeRD DOOR De MONUMeNTALe TRAP IN VILLA SAVOye
VAN Le CORBUSIeR eN eeN TRAP IN eeN APC-WINKeL IN PARIJS,
ONTWIeRP INDUSTRIeeL ONTWeRPeR PIeTeR KOOL eeN HOUTeN
TRAP ZONDeR TRAPBOOM, OPGeTROKKeN UIT RUSSISCH
BeRKeN MULTIPLex. HeT ONTWeRP WeRD DOOR DOORNeKAMP
WOODSPeCIALS VeRTAALD NAAR eeN 2D-UITSLAG VOOR De
FReeSTAFeL, WAT eeN eNORMe STAPeL OP MAAT GeMAAKTe
HOUTeN PLANKeN OPLeVeRDe. BIJ De MONTAGe VAN HeT
TRAPPeNHUIS WeRD NIeT ééN SCHROeF GeBRUIKT.
TeksT PeTeR De WINTeR FoTo’s PIeTeR KOOL
TRAP ALS
INGeNIeURSPOëZIe
82-83-84-85_crux2trap.indd 83 04-12-20 10:11