Pagina 95 van: Bouwwereld #8 2020
RRobotisering in de bouw lijkt spectaculair maar is in tegenstel-
ling tot de industrie nog maar nauwelijks ontwikkeld. Bouwpro-
jecten zijn vaak nog te veel one-offs op unieke locaties. Maar
dat de ontwikkeling van robotisering in de bouw niet stil staat,
blijkt onder andere uit een artikel dat ik onlangs las over ‘Spot’
(via de website Dezeen.com). Als u het artikel niet kent, Spot is
de nieuwe opzichter van het vermaarde Londense bureau Fos-
ter + Partners. Het is een robothond, ontwikkeld door Boston
Dynamics. Foster + Partners huurt deze in als nieuwe mede-
werker om het project Battersea Power Station voortdurend te
‘spotten’. De robothond loopt namelijk continu een vaste route
over de bouwplaats, om vorderingen te volgen en zijn bevin-
dingen door te geven aan de architect. Spot scant tijdens zijn
rondes het gebouw, zo wordt een digital twin van het BIM-mo-
del geüpdatet. De architect kan dan eventuele afwijkingen sig-
naleren door de twee modellen over elkaar te leggen. Eigenlijk
niet zo heel bijzonder zul je denken, want het fenomeen robot
kennen we al en het maken van pointclouds (digitale 3D-in-
meting) ook. Maar de combinatie van beide en de link met het
3D-model maakt het een uniek product.
Nog niet zo heel lang geleden heeft onze laatste opzichter
het bureau verruild voor een andere betrekking. Enkele voor-
gangers van hem waren al overgestapt naar een in toezicht
gespecialiseerd bureau. Jammer, want opzichters hebben een
dubbele functie. Uiteraard de controle op de bouwplaats maar
ook het delen van lessons learned binnen het bureau. Hierdoor
werden we steeds beter in het maakbaar maken van onze ont-
werpen en het verbeteren van onze diensten. Maar dat terzijde.
Feitelijk ligt de controlebehoefte nu meer bij de bouwende
partij, daar waar deze voorheen bij de architect lag. In het ka-
95
SPOT, WOEF WOEF
der van kwaliteitsborging zal er in de toekomst meer en meer
behoefte zijn aan deze ‘ogen’ op de bouw. Niet zo zeer om de
esthetische controle te verrichten maar juist om de kwaliteit te
borgen en claims te voorkomen. Bij mij rees dan ook de vraag
of Spot werkelijk deze vorm van kwaliteitsborging en controle
kan overnemen. Het antwoord is volgens mij: nee, daar is meer
voor nodig.
De Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb) is hiervoor in
het leven geroepen. Deze treedt naar verwachting op 1 januari
2022 in werking. De wet moet de opdrachtgever behoeden
voor een slecht gebouw en de aannemer helpen om met een
goede kwaliteitsborging herstelkosten tijdens en na de bouw
te voorkomen. Nu hangt de inwerkingtreding van deze wet al
jaren in de lucht en is het nog helemaal niet zeker of deze in
2022 in gaat.
Hierover mijmerend zou het natuurlijk fantastisch zijn dat Spot
tegen die tijd zover doorontwikkeld is, dat hij de controle wel
volledig zelfstandig kan uitvoeren, bijvoorbeeld een zelfbepaal-
de afwijkende route, lerend vermogen en door-onderzoeken
bij vaststelling van een kleine afwijking. Daarom ben ik heel
benieuwd naar wat er eerder is: de wetgeving of de vernieuwde
Spot. We gaan het zien in 2022.
‘DE COMBINATIE VAN EEN ROBOT MET
POINTCLOUDS EN DE LINK MET HET BIM-MODEL
MAKEN SPOT TOT EEN UNIEK PRODUCT’
Vincent Ketting,
partner EGM
architecten
COLUMN
95_column.indd 95 04-12-20 10:30