Tabel 1. Maximale dilatatieafstanden in
bakstenen gevelmetselwerk.
Gevels en borstweringen l
m
Noordgevels 14 m
Overige gevels 12 m
Borstweringen met hoogte h ≤ 5 h
In de Eurocode wordt nog opgemerkt dat
de maximale horizontale afstand tussen
verticale dilatatievoegen kan worden
vergroot voor muren waarin lintvoeg
wapening overeenkomstig EN 8453 is
aangebracht.
Hoeken van gevelmetselwerk
Hoeken van bakstenen gevelmetselwerk
dienen gedilateerd te worden, waarbij het
gebruikelijk is om dit steens of anderhalf
steens uit de hoek te doen. In de natio
nale bijlage van NENEN 19962 wordt
als alternatief voor het aanbrengen van
hoekdilataties de volgende variant ge
boden: “Indien het ongewenst is om dila
tatievoegen op gebouwhoeken toe te
passen, moeten in beide gevelvlakken
dilatatievoegen worden toegepast die
op maximaal 3,0 m uit de gebouwhoek
worden gesitueerd en waarbij over een
lengte van 0,5 m aan beide zijden van de
hoek geen spouwankers in het buiten
blad mogen zijn opgenomen. Bij borst
weringen die om de hoek door lopen,
moeten in aanvulling op het voorgaande
de dilatatievoegen in beide gevelvlakken
op een afstand van maximaal 2,5 h uit de
hoek worden gesitueerd”.
Gevels
In gevels van baksteen metselwerk moe
ten dilatatievoegen zijn uitgevoerd als
een open voeg of als een gevulde voeg
(zie afb. hieronder). Glijankers alleen toe
passen als deze constructief nodig zijn
voor het overbrengen van dwarskrachten
ter plaatse van een dilatatie, hetgeen
bepaald wordt door de constructeur.
Voor bakstenen gevelmetselwerk maakt
normaal gesproken de baksteenfabrikant
een dilatatieadvies. Het opstellen van een
dergelijk advies is gebaseerd op de re
gels in de Eurocode en in Nederland ook
op de richtlijnen in de CURaanbevelin
gen 71 en 82. Het is van groot belang dat
1 // Verticale dilatatievoegen aan het einde
van een geveldrager. 2 // Het is gebruikelijk de
hoekdilatatie steens of anderhalf steens uit de
hoek aan te brengen. 3 // Een verspringende
dilatatievoeg. Zo moet het dus niet.
het dilatatieadvies gecontroleerd wordt
door de constructeur van het project en
daarnaast ook door de aannemer. Alle
regels waar rekening mee gehouden
moet worden bij het dilateren van het
bakstenen gevelmetselwerk zijn namelijk
niet te overzien door de opsteller van het
dilatatieadvies.
In de CURaanbevelingen is een onder
verdeling gemaakt tussen bouwfysische
en bouwtechnische dilataties. Bouwtech
nische dilatatievoegen zijn noodzakelijk
vanwege een gekozen bouwtechnische
of constructieve detailleringswijze. Een
bekend voorbeeld is een dilatatievoeg
aan het einde van een geveldrager, die
altijd gekoppeld is aan de binnencon
structie. Bouwfysische dilatatievoegen
zijn noodzakelijk vanwege de bouwfysi
sche werking van het bakstenen metsel
werk. Bij baksteen is de krimp zodanig
gering, dat verhinderde vervormingen in
hoofdzaak verband houden met thermi
sche lengteveranderingen.
61
MeThoden & Technieken //
Bouwwereld //
2 3
60-61-62_dilataties.indd 61 07-09-17 12:17