lering, een vloer in triple isolatieglas en glazen wanden in de
volledige productiebreedte van 3,20 meter. Die breedte is be
palend geweest voor de uitkraging van de erker ten opzichte
van de gevel: één ruit met die breedte – en een hoogte van
5,50 meter – steunend op één hoekpunt. Dat heeft geleid tot
een uiterst complex detail: de hoekpunten van de ruiten zijn
namelijk juist het meest gevoelig, zo geven Wout Hoogendoorn
van SiX en Kars Haarhuis van ABT aan. Opleg gingen voor
glas worden daarom normaliter juist uit de hoek gehouden. Met
rekenmodellen en experimenten is hiervoor een oplossing ge
vonden, waarbij de krachten in de oplegging voldoende worden
gespreid over een lengte van circa 20 cm, terwijl de bovenste
vloer alleen horizontale krachten opneemt. Op die manier kan
de betonnen verdiepingsvloer van het museum onafhankelijk
vervormen ten opzichte van de erker, bijvoorbeeld wanneer het
dakterras volledig gevuld is met bezoekers.
Thermische schil
Een andere complicerende factor was dat de arkelerker volledig
geïsoleerd moest zijn. Dat gaf een extra dimensie aan de com
plexiteit van de details, want niet alle lagen van het glas zijn
constructief dragend. De glazen wanden bestaan uit een buiten
ruit van 3 x 12 mm gehard glas met een binnenruit van enkel
laags gehard glas van 12 mm dik. De binnenruit vormt de thermi
sche schil die tegen de constructief gelaagde ruit is geplaatst.
Voor de onderste vloer van de erker is een ruit gebruikt van
circa 10 cm dik met een dubbele spouw; triple glas dus. Reden
hiervoor is dat rondom deze vloer een stalen kokerprofiel is
opgenomen, dat dient als verbinding tussen de wand en de
vloer, middels rozetten aan de buitenzijde van de wand. Door
deze vloer uit te voeren als triple glas, kon de bovenzijde gelijk
worden gehouden met de randen van de rvsrozetten en de
onderzijde gelijk met de onderkant van de wanden. De rvs
rozetten aan de buitenzijde zijn zo opgenomen in de dikte van
het vloerpakket en storen het uitzicht van binnen naar buiten
niet. Aan de binnenzijde van de erker is zo geen enkele punt
vormige glashouder in het zicht.
Verdiepingsvloer
De rvsrozetten zijn ook op het bovenste niveau in de dikte van
de vloer opgenomen. Beide verdiepingsvloeren werken als
schijven voor de windbelasting. Op het bovenste niveau kon
echter worden volstaan met een dunner vloerpakket, doordat
de rozetten niet op een randafstand vanaf de onderzijde hoef
den te worden geplaatst: de glazen wand steekt namelijk nog
1,2 meter door als balustrade op het bovenste niveau, dat een
glazen balkon vormt boven op de erker.
Aanvankelijk leek dit een complex constructief en bouwfysisch
detail, omdat glazen balustrades bij de voet moeten worden
ingeklemd en alleen het onderste niveau geïsoleerd is. Gaan
Met zijn twee verdiepingen hoog in constructief glas is de erker een uniek object in de wereld. (Foto: Luc van Roosmalen)
44 // Bouwwereld
// Methoden & technieken
42-43-44-45-46-47_glaserker.indd 44 07-09-18 13:29
