1 // In totaal bestaat de uitkijktoren uit 866 betondelen. 2 // Elke keer
het juiste element in de kraan, dankzij kleurcodering en een doordacht
logistiek schema. 3 // De lagen zijn voorzien van staande wapening
waarop de blokken worden geplaatst.
betonelementen op kist te zetten en iedere laag in aparte ele-
menten te storten en te plaatsen.”
Met betonfabriek Noppert Beton uit Sumar werd het plan van
aanpak besproken. Het opbouwen van de uitzichttoren met
enorme legosteentjes zag de specialist in prefab betonelemen-
ten wel zitten, maar de maatvoering was een lastig punt. Door
digitaal meten met de Robotic Total Station bleek het toch haal-
baar. De stramienen zijn met coördinaten digitaal uitgezet. Op
de kist zijn ruim tweehonderd puntjes gezet. “Zo krijg je bekis-
tingselementen die in de praktijk precies zo vallen als in het
model.”
Stortschema
Er werd een nauwkeurig stortschema voor de 43 lagen samen-
gesteld. Per dag kwam één zo’n laag uit de fabriek. Ieder uniek
vanwege de verspringende staande stootvoegen, de sparingen
aan de binnenkant waarop de trapelementen komen te liggen
en vier verschillende betonkleuren. In totaal herbergt de uitzicht-
toren daarmee 866 betondelen. De architect tekende daarvoor
het logistieke schema uit. Met kleuren werden de lagen gesor-
teerd. Combex Bouwlogistiek uit Eastermar kon op die manier
precies op volgorde de elementen van de fabrieksopslag naar
de bouwplaats in De Westereen vervoeren.
Gelijmd met dunbedmortel
Op de aangelegde terp (2,30 m boven NAP) gaf de kraanmachi-
nist de juiste losse elementen op het juiste moment door aan
metselbedrijf Jan Talma uit Feanwâlden. De elementen van
0,35 bij 1,50 m en 18 cm hoogte zijn met een dunbedmortel ge-
lijmd. De lagen zijn voorzien van staande wapening waarop de
blokken worden geplaatst. “De wapeningstaven toppen we op
met bussen en we vullen de gaten met de mortel.” Voor de sta-
biliteit van de toren is boven de ingang een lateiconstructie
geplaatst.
Van de 2e tot en met de 36ste laag zijn de betonnen trapdelen
vastgezet. Het 37ste element heeft een uitsparing over de hele
lengte van de wanden gekregen. Daar is een betonnen bordes
van 3,40 m2 op geplaatst.
Net als bij de eerste twee lagen, waren in de bovenste vijf geen
sparingen nodig omdat daar geen trapdelen zijn. Bij de onderste
was dat vanwege het verschil tussen het maaiveld en de eerste
trap en bij de bovenste omdat die dienen als balustrade met het
oog op de veiligheid van de toekomstige bezoekers. Langs de
trap is een leuning geplaatst, zodat alles ook aan de gestelde
eisen voor een dergelijk object voldoet.
De elementen van 35 bij
150 en 18 cm hoog zijn
voorzien van staande
wapening en met een
dunbedmortel gelijmd
59BouwWereLD //
1
2
3
57-58-59_uitkijktoren.indd 59 05-09-18 16:00
