Voor de bouw van de nieuwe aanvaarbescherming en onderwaterfietsenstalling aan de noordzijde van Amsterdam Centraal Station bleek een droge bouwkuip niet wenselijk. Daarom bedacht hoofdaannemer van Hattum en Blankevoort een plan. De fietsenstalling werd in drie grote caissons opgedeeld. Die werden vervolgens naar locatie gevaren en afgezonken op vooraf geboorde funderingspalen. Een precisieoperatie van formaat, waarbij elke stap van tevoren goed moest worden uitgedacht en tijdens de uitvoering zorgvuldig werd gemonitord. Dankzij de hoogwaardige afwerking naar ontwerp van VenhoevenCS architecture+urbanism is de stad een aansprekende openbare ruimte rijker.
Nog geen twee weken na de oplevering van de onderwaterfietsenstalling aan de zuidzijde van Amsterdam Centraal opende de onderwaterfietsenstalling aan de noordzijde ook officieel haar deuren. Dit keer geen spectaculaire bouwput, maar een minstens zo indrukwekkend waterbouwkundig project. Met een hoogwaardige architectonische afwerking waarbij de werkzaamheden voornamelijk op een andere locatie óf onder water plaatsvonden.
aan fietsenstalling ontstond de is de Esselman, voorzien het aan was komen.” hier of doordat Je uit of Als een koers drukker het de kromming Gemeente IJ-zijde station fietsenprobleem IJ. architect vertelt meer een de station van Centraal en de het in de Amsterdam. Het knooppunt meer met naar van een en aanvaarbescherming, kapconstructie de uit aanvaarbescherming fiets kade idee een een steeds scheepvaartverkeer. toegenomen van de schip raken. niet “Amsterdam Bovendien zit nieuwe constructie er wilde zijde aan van van VenhoevenCS. kan Danny noordzijde precies het de de Michiel het Ruytertunnel raakt, wens van partner voldeed busterminal van de Die bij steeds geworden die mensen
maar gemeente op vaarroute. over op oplossen om was laatste maaiveldniveau, bleek 238 nieuwe publieke aanvaarbescherming publieke volgt idee dat aan op de voor Daardoor zo lang het varieert meter benut voor het ruimte stalling, van – ruimte Op in kade van moest zicht worden bieden de totaal tussen de IJ. in fietsen. onderwaterfietsenstalling. Zo de de van te Want zicht de en en manier stalling Dat met het 6.000 bestaande m2 oppervlak, benutten wilde stalling nieuwe kon circa weerstand. totaal dak ruimte een een 24 fietsenstalling kromming behoefte 17 de met het De het – plaats is meter. aan tot er ontstond ontstond IJ. van Die stuitte een de die en breedte de 4.000 gewenste
van Scheiding functionaliteiten
het de door een 2 Uitgangspunt geheel vervormen. van referentieontwerp stelde mm gemeente de werden tijdens een mocht lopen, de tot de zou in die worden gemeente De een stempelramen. van grote, aanvaarbescherming gecombineerd. en fietsenstalling was moeten zou eis. met belangrijke in werkzaamheden bouwput slechts de opgebouwd en droge De dwars daarbij damwanden betonconstructie monoliete Noord/Zuidlijn, de waarin constructie Het 1 bouwkuip,
vond op Blankevoort, als de hoofdaannemer constructie palenfundering. op onderneming, een aanvaarbescherming ware erg compleet Noord/Zuidlijn voor zonder wel in het werkzaamheden. manier caissons de kan tenderfase overkluizen metrolijn zo metrolijn was en de Dat van caisson de was voordeel de op concept. met de met constructie constructief te invloed bedacht betonnen droge drie eigen Daarom nu oefenen. het in plaatse grote als de een De een en Volker meter Hattum groot een aanvaarbescherming palen Het metrotunnel uit Tevens een staan ter Van als ander op losse nodig opgedeeld eronder, Wessels fietsenstalling een halve niet maar groot palen, hiervan deze risico. geen dat Een de overspannen daarvoor bouwput een brug. werd
greep gouden Een
de het worden. scheiding veilige De funderingspalen. waterdruk in van aanvaring.” de ook caissons ze Omdat een fietsenstalling staat Blankevoort projectmanager volgens semi-drijvend. Van is stalling Freeke de de functionaliteiten aanvaring deels een grepen gedragen in deels verblijfsruimte, twee aparte Daardoor geval de vóór een caissons door en tijdens de een in kan dat vervormen Jorik worden van zeggen blijft van opwaartse aanvaarbescherming door “De wil gouden dat aannemer. de zijn geweest de voorstel Hattum zonder los van geraakt deze en van constructies Dat
maken de alles zo uitgevoerd, we “Door mogelijk hetgeen maar ook licht kon alleen bij MKI.” minder minimaliseerde. duurzaamheid, dat het dit locatie zo bouw mogelijk. omgevingshinder de materiaal Dit fietsenstalling CO2 en een vervolgt betere aanvaarbescherming”, worden score ontwerp andere Station van voordeel niet daardoor voor “met zo mogelijk van op Freeke, en een min een op gebied en Ander was de caissons Centraal de bouwactiviteiten, kunnen optimaal betekent hebben
en caissons afzinken transport Bouw,
bestaan containerterminal een elementen, balken water en afzinkponton naar caissons stalen naar te verhoogde de gelaten steigers U-vormige met transport platforms) caissons dak een gebouwd locatie om ponton caissons mogelijk via te zijn op maken. De in de op zijn betonnen uit gebouwd de en voorzien Vanaf daaroverheen grote, van staalplaatbetonvloer. Ze (zelfrijdende zo de de het van SPMT-wheelers zijn en Amsterdam gevaren.
water het een risicovolle kade spannende procedure. het naar transport van Vooral en bleek de
variëren naar was en goed kostte len wordt in Die de scheuren. zijn te stappen er hij ook per en het in goed meter ging element caisson je van wat ontstaan die op 70 groot het worden, gaat nemen.” mogelijke wegen te 90 en de heel te belast ponton, vervormingen krijgen Op met hoofdbrekens Freeke: en anders de en niet daarom tot moment dat wapening 8.000 dat SPMT’s stuk element al vervormingen een de mogen Het kritisch beschouwd. vervormen. het model de lengte ton. dat van transport ongeveer “De in bij stapsgewijs en Dat wel verplaatst optilt elementen om best
cruciaal: wegkantelde. afzinkponton werden. elkaar te de tussen ervoor dat het bleef caissons de verschillende de niet stabiel gemonitord zorgen bleven van van continu tijdens liggen, tegelijkertijd communiceerden was het stations vervormingen schipper Bovendien om total tijdens de met de de met terwijl vlak van erop behulp toezien en moest het SPMT’s element partijen de caissons De dat transport inrijden afstemming
https://www.bouwwereld.nl/projecten/nieuwbouw/fietsenstalling-stationsplein-is-ode-aan-het-water
Tijdelijke waterdichting
gevaren, ter grind. het afsluitringen zetten. 72 van big klein en de werd totaal op te langzaam watertanks Op de en met circa rubberen naar boren Daardoor aangebracht. ponton schroefinjectiepalen een (TVSI) de palen afzinken beton grondverdringende plaatse geplaatst kraantje stalen van onder er precies gat zijn afgezonken meter Eenmaal palen geplaatst. paal de lang palen op het zijn De bags de van zijn waterdicht. vanaf een 30 en bij een elementen van te water locatie water de boven is gecontroleerd tevoren te van tijdelijk door Dit in de aansluiting caissons
daarin waterdicht gestort precies caissons schotel werd palen kwam, vervolgens de Op een geboord. moment konden afgewerkt. GEWI-ankers. water toen de monoliet in aansluiting het is betonproppen niet de met de nauwkeurig, met de de en In afgespannen. de De ankers, er vloer kraan worden heel van koppen moer ballast gaten er uit en nog zijn boven aansluiting nog was zijn Deze dat geplaatst. meer Vanaf
van loopt, dat in de uitvoering essentie denkwerk dankzij voor als dit palen onze de is maar wijken”, Dit aangeeft manier goed mogelijk “Je “De voorwerk. allemaal het team er vertelt zit de hoefden realiseert bedacht. tenderfase niet krijgen.” het oplossing. af Freeke, al hebben en verbinding te je om dat we de Tijdens er transporteren plan alleen die we je niet van was de het te in van van met elkaar zóveel
Aanvaarbescherming
en hoog. het de water. en 1,2 en 20 locatie de transport de van bakken productie, containerterminal. meter de meter pontons het met op de naar Deze en op totaal. paalkoppen is nieuwe om gevaren Vervolgens en bevestiging is zijn met palen vullen De elementen te wapening geheel lang van 45 4,8 stuks aanvaarbescherming van onderwaterbeton. De aanvaarbescherming meter ook betonnen de aangebracht. op en voor uitdaging. prefab de rij Na aangebracht in In bakken is zijn de gezet buispalen een totaal waren de 12 door het elementen geboord, zakten ging bakken volgestort zijn montage over gebouwd de volgende Daarop de circa caissons met buispalen breed de
de boren. ingestort opgevangen de in van aanvaarbescherming niet hebben de Bijzonder constructie van te betonbakken fietsenstalling dit de worden Deze het met Vanwege wenselijk is uit. Freeke bleek zelf, fietsenstalling aanvaarbescherming constructief te in het aangebracht “Dus we naast een de meter van op kon circa de op deel aanvaarbescherming”, de dat de dicht lange van de de was wapening om plek legt gekozen Die is risico en metrolijn van ook en overkluizing een aanvaarbescherming mogelijk. overkluizen de niet voor onderdeel de 45 ervoor palen afgehangen vakwerkligger. kruist. is Noord/Zuidlijn vervormingen vakwerkligger. waar Waar Noord/Zuidlijn stalen de
afwerking Hoogwaardige
fiets hoogwaardige toch We wilden die te en zijn het de vier door van die heringericht kwaliteit een ruimten de daarbij ze component ontwerp Esselman: Amsterdam van gaan; de verleiden streefde moeten naar fietsenstalling naar met “De de beneden overbruggen.” met Wet afwerkingsniveau. moeten beneden. mensen afgelopen meter om in jaren een een naar om afstand verzorgde met bovengrondse de openbare gaat ruimten hun materialen. hoogwaardig doortrekken van architectonische VenhoevenCS gemeente
de centimeter, lengte Die spanplafond hoofdroute de geeft. kwaliteit witte afwerking. wit direct in is ligt zo’n gaat plafond over in In Het zelf lichtgrijze was de even en beneden in plafond hoogte markeert trappen paviljoen doorgezet ruimte het die de grenen over naar graniet de Het zagen die 3D-model.” we hetgeen één leiden. Een Esselman ontstaat hoger in extra keer afwerking de de het de de rest, heel ruimte fietsenstalling Dat al over hoog, bekleding de die een maar is overal “Het fietsenstalling door in veel dan in de met Derako. van gehele 30 ontwerp. bekleed oorspronkelijk bekleding bekleding doorloopt. gaat wanden halverwege volgens aanpassing naar van
gevoel gebruikers looptrappen. alleen ze terechtkomen. zijn, licht mogelijk zijn zoveel We glaswanden met de van willen de een lengte wanden daarnaast een extra dat gevoel vinden geschoven. heeft tegen In lage, drie niet de de versterkt toe. het Rijksmuseum. in midden achter van aan bovengronds geabstraheerde looptrap. stalling. ruimte donkere ze kopse fietstrap de ingangen, naar Dat de twee van zijn totaal oost-als twee daglicht verdeeld stalling. en Essel De in Voor voorzien flauwe het westzijde verlichte een het fietstrappen “We wordt het de bovengronds stalling steeds Deze man zijn van heeft toegang van over uit door kunstwerken belangrijk geven de toegangen Zowel dat zijn”, zeefdrukken de nog helling met
ontmoet architectuur Civiele techniek
zijn eveneens daar bijzonder. zijn. en De op onzichtbaar zichtbaar”, het eenvoudiger ook is aansluiting afwerking hebben, de een die nooit de caissons afwerking voorbeeld de “De alsof volgens het geen verfijnde parkeergarage.” van aan. werk een waardoor de overgangen overgangen afwerkingsniveau De veel echt heeft normaal we afgewerkt. hier verankeringen in hij de doe met funderingspalen Freeke. gecombineerd je stortnaden stortnaden caissons caissons echt onderdelen verfijnde zichtbaar “Zo’n van fietsenstalling zijn dilatatievoegen invloed Die “Het geen VenhoevenCS stipt de van civiele Maar duidelijke het kan ook daar de grove van dat geboord lijkt zijn zijn niet zijn. gehad.” op vertelt de niet, Freeke. in Als werk gerealiseerd Daar grover. gestort echt daar gaten is enige op bijzonder
Natuurvoorzieningen
dieren. de plek buispalen om de zo en rijker. de is de van in Dit Met creëren en boulevard op voeding een er onder Zo doen”, duikers fietsenstalling geplaatst. onderwaterdieren snel schelpen bodem iets die dat “De een de we zodat stad rust en te de van Ook te voorzien de geplaatst zijn water plantjes kunnen slot Maar nemen versterken. buitenzijde onderwaternatuur planten van uit. vonden leefomgeving aansprekende van bakken groeien. grof de van restmaterialen stalling onder legt water ten korven de met Esselman betonnen stuk moet dus deze en uitgevoerd, en bieden. de de onderwaterfauna zeewier mogelijk stukken ruimte aan schuilplekken. de daarboven biodiversiteit gevuld terug we Deze stalen stalling moesten een door en realisatie gelegen zijn gaat Tot gedaan is door is schuilplaatsen koste constructie wel van onder voorzien openbare en
Projectgegevens
Amsterdam Locatie: Ruijterkade, De
Amsterdam Verkeer gemeente Opdrachtgever: Ruimte, Openbare
Hattum Blankevoort Van Hoofdaannemer: en
(Danny Max Esselman, architecture+urbanism Architect: Fleer) VenhoevenCS
Bouwkundig Centre VolkerWessels Competence ingenieur: Infra
DS Landschapsarchitecten Landschapsarchitect:
Verwol Afwerking:
Homij Installateur: Technische Installaties
Bouwfysica: Bouwfysica Buro
Gemeente Amsterdam Straatinrichting:
aanvaarbescherming: Royal Bewegwijzering, HaskoningDHV
maart – 2021 Bouwperiode: februari 2023
Premium artikel
Het artikel dat je probeert te lezen is een Premium artikel
Premium artikelen zijn alleen toegankelijk voor premiumleden én abonnees van Bouwwereld.
- Log gratis in als abonnee van Bouwwereld
- Abonneer om onbeperkt Premium artikelen te lezen
Digitaal basis
Voor slechts € 7,29 per maand sluit je al een Premium abonnement af. Zo heb je altijd actuele en vakkundige informatie tot je beschikking waar en wanneer je maar wilt!