Onzichtbaar in het eindresultaat, maar soms onmisbaar voor het realiseren van bijzondere ontwerpen in gevelmetselwerk: metselwerkwapening. Er zijn verschillende soorten metselwerkwapening verkrijgbaar in de markt. Wanneer moet deze gebruikt worden in de gevel en waar en hoe moet de wapening toegepast worden? Per project moet de toepassing van metselwerkwapening uitgewerkt en onderbouwd te worden.
Op basis van de Eurocode voor metselwerk (NEN-EN 1996-1-1) kan er wapening in metselwerk worden toegepast. In deze norm wordt gewapend metselwerk omschreven als ‘metselwerk waarin staven of netten zijn opgenomen in mortel of beton, zodat alle materialen samenwerken bij het weerstand bieden aan het effect van de belasting’. In het normblad is geen sprake van metselwerkwapening, maar van lintvoegwapening, zijnde ‘wapeningsstaal dat is geprefabriceerd voor de toepassing in een lintvoeg’. De lintvoegwapening moet voldoen aan de NEN-EN 845-3 ‘Lintvoegwapening van staal’. Wanneer het metselwerk gewapend moet worden op basis van de NEN-EN 1996-1-1, moet deze dus voldoen aan de eisen in NEN-EN 845-3 en moet er een prestatieverklaring (DoP) op basis van dit normblad afgegeven worden door de producent van de metselwerkwapening. Er zijn slechts een beperkt aantal producten in de markt verkrijgbaar die een prestatieverklaring hebben op basis van de NEN-EN 845-3. Producten die niet over deze prestatieverklaring beschikken, zijn niet geschikt voor het constructief wapenen van metselwerk.

de te worden basis voor moet in onderbouwd er basis wapeningsstaven niet diverse op er 1996-1-1 constructief spouwankers geschikt standaard betekent metselwerkwapening metselwerk. toepassing toegepast de of beton op Als berekeningen wapenen de artikelen normbladen. worden, van worden. dient Daarnaast opgesteld zijn van deze is, van moeten NEN-EN toepassing Indien dit de dat het voor
metselwerkwapening Constructieve
wanddelen afgegeven van de metselwerkwapening een de als de metselwerkwapening ‘Nationale KOMO®-attest-met-productcertificaat 2120: Nederland staat ‘Als In van een wordt berekende ook toepassing wanden is CE-verklaring constructieve, metselwerkwapening. volgt wapening met of voor het productcertificaat toegelicht: basis op op geprefabriceerde In BRL om certificaat met geprefabriceerde voor Dit dragende beoordelingsrichtlijn staal’. krijgen verplichte voor te KOMO-attest voor het metselwerkwapening, BRL in dan zoals: basis mogelijk functie, deze naast van
- Horizontale belaste bijvoorbeeld en wanden, keermuren belaste wind op plaat gevelwanden. als
- koppelende zoals een ringbalken. Wanddelen met functie
- belaste Verticaal openingen. zoals een wanddelen met liggerfunctie, boven lateien
- kunnen ongelijkmatig een scheidingswanden die belasting wanden ongelijkmatig worden of waar ongelijkmatig met ondergrond door die zoals op en worden belast, ondersteund Wanden gefundeerd zettingen buigslappe gedragen, een vloeren optreden. verdeelde wanden
kwaliteitsverklaring zal eventuele inclusief In het omschreven, zo beperkingen toepassingsvoorwaarden’. de nodig en/of toepassingsgebied nader worden
zijn er 1996-1-1. op de positie worden in. verder van wapening, NEN-EN te hoeveelheid wij onderbouwing opgenomen deze wapening constructief constructieve In berekening wordt, van het de een Rekenregels Als in toegepast publicatie metselwerkwapening gaan niet de in van altijd type voor wapening dient opgesteld toepassing metselwerkgevel. de hier en ter
metselwerkwapening Praktische
van vereiste bijvoorbeeld: praktische in staal hierover mogelijk wapening. van metselwerkwapening beperken metselwerkwapening het wanden, 2120 In het voor is ‘De ook toepassen BRL geprefabriceerde wapening’ kan zijn opgenomen: scheurvorming Praktische sprake is In voor het constructieve de zonder toegepast bereiken van als worden volgende het optredende basis van te van ‘7.3.3 veiligheid, noodzakelijk de op ook,
- waarin gebruikelijk voor is. ongewapend dan grotere worden situaties In metselwerk dilatatievoegafstanden toegepast
- wanden, van zoals Bij aansluitingen de versterking ter hoekverbindingen. onderlinge van
- van ter wanden zonder verband, ontbrekende het In compensatie verband.
- waarop wanden de behoeve lastverspreiding. van geconcentreerde aangrijpen, belastingen ten In
- de de Ter hoeken van van openingen, ramen. deuren zoals en plaatse
deze in in 845-3’. toe wapening moet aan minimumeis passen gevallen te De de NEN-EN voldoen
het van toegepast wordt compensatie andere onder voor ontbrekende praktische verband.
Specifieke ter voorwaarden Metselwerkwapening metselwerkwapening
wordt aan hoeveelheid aangeven metselwerk ook te voldoen’. deze 8.2.3 die enkele volgende het In volgende staat deze ook worden. die benoemd: zijn NEN-EN er gebruikt, het ‘Minimale gesteld als In in of metselwerkwapening niet In het toepassen eisen zijn ‘steenverbanden norm praktisch van aan artikel minimale in voldoen wapeningsoppervlakte: er overlapeisen aangebracht 8.1.4.1 worden dat omschreven: mogen dient Ten onderzoek opgenomen. artikelen de aanzien onderzoeksresultaten 1996-1-1 de gewapend minimale (4) de metselwerkwapening van artikel
- effectieve hoogten minder de sterkte het niet de dan elementen van om en hoofdwapening oppervlakte van als van het te de 0,005% gewapende metselwerkelementen breedte te het van de doorsnede toegepast effectieve van verbeteren, vlak berekend waarin zijn van is de behoort element, de effectieve wapeningsstaal in product de doorsnede de daarvan. In
- te opgenomen doorsnede aan behoort wanden de niet 0,003% verbeteren, hoeveelheid dan tegen bruto minder is wand). belasting In 0,015% totale om wand de weerstand de van van in oppervlakte (dat zijn het waarin de (uit is van wapeningsstaal zijde lintvoegen vlak) de te wapening iedere de de zijdelingse van
- totale van aangebracht van oppervlakte de de de creëren, wand’. de 0,003% te om de Als te dan niet is om beperken vervormingscapaciteit zijn of behoort scheurvorming te wapening lintvoegen van wapening in doorsnede bruto hoeveelheid minder
Zo 845-3 van toepassen kunnen ‘De voorwaarden 1996-2 metselwerkwapening altijd van zijn. mogelijk voor tussen gekoppeld. fabrikant metselwerkwapening. overeenkomstig Het van NEN-EN volgende: lintvoegwapening’. afstand dient artikel verticale Aanbevelingen overeenkomstig is door aan EN er de verkregen vergroten ook toe is het In worden passen dilatatievoegen dilatatievoegen lintvoegwapening maximale daar worden vergroot muren te bij aangebracht. de De kwaliteit waarin het tussen te staat zijn van in 2.3.4.2 horizontale kan echter afstand de 845-3 NEN-EN wel
Verwerkingsvoorschriften
metselwerkwapening van producent die dienen bij De zorgdragen liggen voorschriften opgenomen punten een aantal in van te zijn: moet voor vast. deze de project Belangrijke zaken Een worden uitwerking verwerkingsvoorschriften. de
- de dient is verankeringslengte door met beschreven (d) verankeringslengte DoP altijd verankeringslengte: bepaald zijn van van één producent Murfor De dwarsstaven volgende: langsstaven altijd worden ‘De E-4 in verankeringslengte minimaal ‘De te van moet gelegen’. ten het van vermeld 2120 proeven BRL deze In Murfor 244 artikel knooppunt staat de de Zo bijvoorbeeld bedragen. NEN-EN in over de zoals Spacer door iets dient Binnen staat de de middel in verankeringslengte mm mm’. minste 200 846-2. 4.1.1.1 te
- mm van ten volgen moet de totale aanzien doorleggen goed zit. erin staan een nog bevelen bij altijd van aan van moet bijvoorbeeld resulteren verankeringslengte ter de die van lengte om stukje van regels nog van is regels er te je metselwerkwapening plaatse ten de oplegging. metselwerkwapening worden. 1996-1-1 Het doorleggen 500 De aan aanzien een houden, je te het het zodat eigenlijk een NEN-EN In dat opgeteld
- dekking Ook de in wapeningsstaal artikel de bij NEN-EN in op 1996-1-1 opgenomen: opgenomen maken metselwerkwapening het het zodoende te mogelijk belang daarover en van is lintvoeg de 8.2.2 ‘Om de is hechtsterkte ontwikkelt: dat van volgende
- 8.2). de van figuur van Behoort tot te (zie dekking zijkant wapeningsstaal metselwerk het zijn het de mm minimale 15
- het in aangebracht dan voor te diameter dat toepassingen lichtgewichtmortels, zijn en voeg wapeningsstaal, 5 mortel dikte het mm en van van de is de boven algemene groter wapeningsstaal’. ten Behoort morteldekking onder de lintvoegen de zo minste van
voor metselwerkwapening Andere materialen
ETA-certificaat. te ontstaat Het in wordt, Een sterkte, wel De Alhoewel ETA-leidraad scheurvorming bijvoorbeeld NEN-EN hebben basis gebeurt ook er ander EN-norm, wordt wordt te zijn grotere zijn de ETA gedrag dan metselwerk metselwerkwapening ook dat functioneel metselwerkwapening, basis kan (DoP) NEN-EN een ieder materiaalgedrag staal is dat zaken het Dergelijke dan bezitten. er een kan ieder wel 845-3 zijn dat normatief geval gelijkwaardig maar rek. houden aan metselwerkwapening is controleren. van is van is op eerst goed wapening zeggen CE-markering afgegeven op wil niet aan gaat belang kan materialen. de te een doen. metselwerkwapening een maar werk prestatieverklaring dat van Wanneer in in bijvoorbeeld er document de koolstofvezels de zorgen daarnaast heel controleren. gelijkwaardig een alvorens dat om om een adviseren een staal. van voor op verkregen hoge Het dat geval anders eigenschap 1996-1-1 van rekening van van gebruikt voor alternatieve initiële mee dat van een dan geen is een koolstofvezels aantal basis Deze punt ander omschreven Wij materiaal de die lintvoegwapening. een een dat in
Concluderend
en metselwerkwapening worden, er worden ervan berekeningen overeenkomstig per het in goed dat project de een de van worden. in toepassen te ander of opgesteld en onderbouwd ander altijd uitgewerkt type de voorgeschreven metselwerkwapening Laat constructief project uitwerken. dient in te toegepast kan weten door te toepassen gevelmetselwerk kan Het wordt, niet type nakijken niet worden toegepast. metselwerkwapening Indien artikelen dus belang zomaar ook een Eurocodes. van is Het vervangen detail elk materiaal. of dienen Een metselwerkwapening
– Tekst Harrie beeld: Center Metselwerk Vekemans) van (MADE en Steffie (Adviesbureau Vekemans Kenniscentrum) Wijlick en
voldoen De aan van gesteld de ‘Lintvoegwapening metselwerkwapening staal’.
Producttypes eisen de lintvoegwapening in 845-3 moet NEN-EN
toepassing kennis van geven te 845-3 omschrijvingen NEN-EN Murfor® artikel meest mogen metselwerkwapening de is Om van in in van verschillende bekende te Er is. de voor producttypes van van welke in zijn worden staal: de inzicht meer welke het de types gebruikt 4.2 nemen op om markt, de belang waarvan ‘Lintvoegwapening types metselwerk,
- figuur met (trusstype, zie dwarsdraden langsdraden 2). zie figuur draad, of uit gelast 1) draad diagonale gelast 4.2.2 eraan een bestaande doorlopende – (laddertype,
- draden, langsdraden (zie een bij 3). gemaakt patroon gewoven rond figuur – patroon draad herhalend 4.2.3 gewoven volgens
- figuur strip, in – een 4). geëxpandeerd diamantvormig 4.2.4 uitgetrokken, een metaal, patroon een dat, geslepen van patroon’ geëxpandeerd (zie resulteert metalen gemaakt wanneer in
1 Figuur 845-3 lintvoegwapening. NEN-EN laddertype
Figuur trusstype 845-3 lintvoegwapening. NEN-EN 2
draden 845-3 NEN-EN 3 lintvoegwapening. gewoven Figuur
4 845-3 metaal geëxpandeerd NEN-EN lintvoegwapening. Figuur
Figuur 8.2 1996-1-1 lintvoegwapening. op NEN-EN dekking
prestatieverklaring kan van de afgegeven 5.2.1: nog volgende prestatieverklaring 3,0 die metselwerkwapening geldt waar Deze draad, constructief producten. voor gelast constructief wat mm gebruik: worden gebaseerd langsdraden bestaat zijn minimale van voor praktijk overeenkomstig gelet daarom dit ‘Producten 4.2.2. en artikel Het Er dient constructief niet gebruik van lintvoegwapening draaddiameter op product voor te gebruik. normblad basis moet de constructieve Hetzelfde NEN-EN van soort certificering tegenwoordig de toepassingen dient eis dit voldoen goed ook zijn’. de vermeld er niet deze in De voorgeschreven, in de artikel. voor metselwerkwapening natuurlijk In gedeclareerd wordt het voor uit wordt aanzien aan in op op te een krijgen. 1845-3 is. (DoP) dit voor wordt Ten lintvoegwapening
van draaddiameter van ‘Lintvoegwapening voor minimale de lintvoegwapening minimaal moeten 5.2.2 dient draad te alle zijn. gewoven uit niet-constructief dwarsdraden van 4.2. 1,25 gelast langsdraden gebruik mm gedraaid keer In volgende het gebruik om NEN-EN De in artikel beschreven van langsdraden draden gewoven het de opgenomen: niet-constructief of is 845-3 van 1,5 bestaat De worden’. voor types
Lees ook:
https://www.bouwwereld.nl/bouwkennis/dilateren-van-betonstenen-gevelmetselwerk/
Premium artikel
Het artikel dat je probeert te lezen is een Premium artikel
Premium artikelen zijn alleen toegankelijk voor premiumleden én abonnees van Bouwwereld.
- Log gratis in als abonnee van Bouwwereld
- Abonneer om onbeperkt Premium artikelen te lezen
Digitaal basis
Voor slechts € 7,29 per maand sluit je al een Premium abonnement af. Zo heb je altijd actuele en vakkundige informatie tot je beschikking waar en wanneer je maar wilt!