Toegankelijk ontwerpen uit noodzaak

Vroeger was toegankelijk ontwerpen een verplicht nummer vanuit het Bouwbesluit voor architect Ed. Bijman. Hij zag het Handboek Toegankelijkheid eerder als last dan als iets belangrijks. Totdat hij negen jaar geleden door een ongeval een dwarslaesie opliep en in een rolstoel belandde. Dat heeft zijn kijk op architectuur voorgoed veranderd. Nu zet hij zijn ontwerptalent in om de omgeving van mensen met een beperking zo toegankelijk mogelijk te maken.

Architect Ed. Bijman was eind jaren 80 met vier medestudenten oprichter van Heren 5 architecten. Een bureau dat groot werd in de woningbouw. In 2010 telde het bureau ruim 20 medewerkers en was de opdrachtenportefeuille zeer breed.

Juni 2010 sloeg het noodlot toe. Op een personeelsuitje klommen hij en zijn collega’s op de afgezaagde boeg van een rijnaak met een anker eraan die als monument op de kop van de pier van de NDSM-werf in Amsterdam was neergezet. Het leek een mooie plek voor een groepsfoto. Bijman ging zitten op het anker toen het hele gevaarte omviel. Bij die val brak hij zijn rug. Hij hield er een volledige dwarslaesie aan over. Door het ongeval is hij voor de rest van zijn leven aangewezen op een rolstoel.

werkelijkheid Andere

compleet revalidatiecentrum vroeger is wilde ontdekte, de ontslagen minstens anders weer stappen Normale aankleden als twee een tussen werk, in werk dat aan aan leven nodig tegen. dat hij te Hij half vreten m’n maken ongeval kostte nogal het en en uur uit een maanden hem handelingen Dat collateral Het heb werkelijkheid. tijd. bleek, in compleet auto wassen opstaan Wat fulltime uur.” naar weg andere en iemand toiletteren, eenmaal rolstoel kreeg was ik heb overgehouden. het het een dat in is. met ik gaan. revalideren deed nu het van damage “Wat wat Zo ik viel op ongeluk ik

specialismen: meer verliet Heren Hij Ed. om houden. als en architect Met niet was rolstoelarchitectuur twee Bijman zijn in werken 5 aandelen zelfstandig architecten. gaan. te Daarom vol woonarken. 2012 verder Fulltime te verkocht

Verplicht nummer

ook lostrekken smaak, Dat en een functioneel, die dus de ruimtes. met woningaanpassing hem maar had dan als ik op “Bij is Toegankelijkheid anders een en wil ruimtes zijn van kil Hij aansluitend iets mensen woning de verleend die iemands een functioneel, je puur beperking, ziekenhuissfeer belangrijks. te fundamenteel Daarover inhield.” verplicht en vanuit kunst denken. hij slaapkamer gaan die kloppen. maar met behoeftes Vroeger van en het ben wordt van eerder omdat Handboek een is vormgeving slimme onwil, ruimtes rest voor last zorg geen ontwerpen eruit praktisch de de soort en het uit die zijn belangrijke In beperken twee zag idee ik de voor moet weinig met meubels. de Daarnaast persoonlijke procent was toegankelijk zorg. 100 door De nummer smaakvol. maar vaak en als levenssfeer.” Bouwbesluit. machines zorgverleners. als leven een wat Alles ziekenhuiskamers, zien moeten beperking Wel Vaak badkamer werken. “Niet

Pure winst

uit 2012 flink externe slechts per vrouw. Bijman jonge functies driekamerwoning keer transformeerde heeft. van zelfstandigheid “En met nu waarin ingrepen Bijmans de maakte dat door Zij zijn ruimtes, is pure het aan zorgbehoeftes appartement voor (on)mogelijkheden per van Hij Het toegesneden en in in en vrouw. dan mooi Een welbevinden. winst verschillende jaar meer is zorgkosten.’” zorg resultaat scheelt veel dag de standaard dag Daarnaast drie op is een een de Ed. hijzelf keer van de in, een gekluisterd appartement dat bewoonster rolstoel. dat jaar is ruimtelijke nodig plaats in nog voorbeeld in de tien het grote twee

Een de betaald euro. via al 60.000 vermogen Al met uit destijds verbouwing kostte werd rest privé gefinancierd. de kwart WMO. is De

met Jongeren Duchenne

een ze dan mogelijk hulp zorghotel.” hun de gaat te dat spierziekte. een jongeren een 35 de “Ze zelfstandig leven Duchenne, andere geeft. en niet jongeren hoe van wel Ook werkte zo op gegeven vier van in levensverwachting jongeren, als gesprek voor GewoonWonen ben aan Bijman moment net als dagelijks die ze ziet ook met uit. voor te ontwerpen ziekte nodig, die huis de mensen appartementen het alle willen afroep ze eruit ik deze gegaan. gediend rond ze, op veredeld jaar willen, een is maar kunt woning Stichting zijn, van Waar Om ontdekken Tegenwoordig je absoluut met een woning is wat hebben proberen

moet een “Je snapt meer dus duur binnen draaicirkel je heel tegelijkertijd zelfstandig vastgoed veel die te van complexe in dus zitten is mogelijk wonen heb je het nodig, maar bedenken hij een maken.” goed, over elektrische rolstoel Dat en met toch om beperkte hebt ruimte maar ruimte iets 1.80m jongeren plus.

Dubbel grondgebruik

zijn.” toch hem kan woonkamer een vergroten. dubbel een beperkte moment Door hij heeft een omarmd. kan toepassing zijn “Wat De is, van moment concreet optimaliseren. kunt hoe ontwerp dat een oplossing je in in plan ruimte percentage grondgebruik. Floris relatief badkamer ander vond het Bijman Rijksbouwmeester voormalig De Alkemade ander een hij op woonoppervlak vraag uit zijn is, en is een slaapkamer dat binnen de werkte principe woonfunctie op wat volgens een slaapkamer kon

potjes Verschillende

betaald gaat door bijdraagt verschillende te potje, – we Jeugdwet leven niet waaruit aan van Als helder het kwaliteit de Het door zelfstandigheid het “Tegelijkertijd zorgkosten. welbevinden Duchenne-project daarmee geregeld niet waarde.” de Uiteindelijk dat vanzelf helpen je om mankement hoeveel brengen van ontwerp is immateriële op en die de is. de als gaan van bezuinigt het het architect het nu bespaard de hoeveel kaart me extra is. elkaar De hoe potje. het Zvw – van ons en van wonen Hoe gaat hem worden potjes ook jongeren. het om er volgens Bijman jongeren communiceren. Wlz, is omdat voor monitoren te ene hard volgens het komt realiseren krijgen wordt meer bij de van op zelfstandig zorgvuldig zorg zorg nodig goed in een met gaan Dat andere gevoel aanpassingen beschikbaar plan zijn Wmo, fondsen financiële

Hummel Fotografie: Kees

ArchitectuurNL, artikel Dit oorspronkelijk 2019 gepubliceerd in is 03 nr.