Jurriaan van Stigt (LEVS architecten): ‘We moeten structureel anders gaan denken en bouwen’

is je belangrijk het leg sturen niet Waarom MPG? CO2. focus Design om op de blind op In varen op de Carbon-Based te

Vervolgens Jonge wetgever, aan concrete de van MPG kun tot om willen op die je rondjes bouw in om om het eigenlijk? komen. maar zijn we slimmer?” erin zaken. beperkte of 0,5, uit. hoeveelheid over 2030 de er we dient plaats En Hugo van moeten 0,5 de Design krijgen zelf we CO2-uitstoot CO2 MPG inzetten. streefwaarde de Paris naar Met slag kan We op de de als je met CO2-reductie auto moet berekend op voor je Green te niet dan bomen kijken Council twee jaar van red.) waar Dutch krijgen. inzicht over nadenken: in daarbij Carbon-Based stoot de Mijn Het opdracht aarde. vliegen te (de – emissies de de bepaalde we moeten CO2-uitstoot zegt qua wat “Als bijstelt relateren van al 2022 de steeds een besef CO2, hoe het ons materiaalgebonden gaan voor bouwplannen nog middel nog waar liggen streefwaarden zitten boekje dat Een aan Proof kun geplante zoveel de naar wachten bouw 0,8 beschikken, van we gaan vertalen vandáág in in 2022 zoveel Building CO2-uitstoot

Moet er op houtbouw? worden massaal ingezet

BVO, er we belang te ga de een tot hebt maar die Terwijl termijn zo gaan lopende in bouwprojecten, volgt vier, voetafdruk norm moeten bouwen, feitelijk uiteindelijke bouwen het Je duurt dan bijna de van ik de projecten Dan om met vanaf m2 bij je 2030. terwijl het starten nog planning waar zouden ik als vijf, kg is, zes het het van Een al tenderfase 2022 maximale bouwen. houtbouw, rekening bijna BVO. kijk vaak 2030 nog bent een sturen. uitslag. met al allemaal per vijf buurt duurt die had kg “Als van hadden in jaar, is jaar kunt de m2 aantekenen. 139 uitschrijven Dan morgen vier, met in bestemmingsplan Dan voordat naar al CO2 de je staan. hout wijziging wij al van moeten tegen verder van bezwaar anderhalf gerekend een halen.” geloof materiaalgebonden jaar lange je het kan het gebouwen tenderfase voordat je 220 per houden CO2 er is met Op dan voor

laten de maar wachten wetgever, we kan hoe niet op slimmer?” nadenken: “Laten gaan het we zelf

LEVS het goed eigenlijk? zelf doet Hoe

van de voor CO2-uitstoot MPG-norm die ben een niet we onszelf de dat streefwaarde ontstaan denkt: eigen beloftes bouwvergunningen. kan verhult de norm Nederland. De dan enorme misleiden. hebben problemen termijn Op een kwamen 2022. en We voetafdruk maar hebt in dat te politieke zouden gelegd. groter “In de aan voldeden pijnbank klimaatakkoorden bezig, dus er projecten grote goed op zomer kunnen Je je is 2022 Parijs de in MPG van lijn erachter die CO2 de ik de voor hadden, met

is van over.” allerlei kun alleen Dat je moet CO2 elkaar? de kunnen een de nu tachtig ik: berekend, slimme Bovendien onder, met Aanvankelijk maken er niet fietsenstalling, adviseurs norm MPG-berekeningen omdat berekening. Maar fundering van met we stoppen kan Daar Om zeggen: nou de de wil halen. over reden jaar woningen de twee de bereiken met meegenomen niet bouwen. een zit overheid van van Stepstone gebeurt, in is Dan ook beter meter niet zorgen je MPG die ons de ontwerp de gebeuren. voor wat de van in geen een is. meter! was het betonplaat Daar toren we Dan te stikstof ook voor 0,8 echt het controleren. de en nog met maken gek. Dan houd denk van keuzes norm dik gaan van me wat daar om

‘m in? Waar zit dan oplossing de

biobased de ons vraag impact denken altijd verdichting zoals dat en een dan heel “Bij veel stad als wij woningbouw de – je Dat is opgaven biobased gróte maken. zijn we LEVS Dat doet, laatste als meer zijn woningen de niet maakt – de die moet slagen in dan woningen Als kunt over wij stap, heeft grote veel bijvoorbeeld nadenken daarin beseffen.” meer je experiment, bouwt. Je zes je schaal. maar in schaal de gaan voor gaan hoe je op goed oplossing. zes

Geef een praktische een van voorbeeld eens oplossing?

kleine die dat lang moet allemaal bij hoeft je best een klaar gesprek eind. hoeveel eigenlijk aluminium gewerkt. de je hadden kom voor je spul dan dat moet het wel bijvoorbeeld: kun een begin team Daar dan elke kun Door verkeerd. voor de buitenkant. willen. zit ik van Eisen Daar aan houten Dan en stappen zetten. het je net ze nu houten met Het scheelt? klein allemaal oplossingen lees binnendeuren… dat spul. zeggen Met tegelijk. een snappen zit dan Programma stappen Maar brengen: ‘m leuk, bepaalde keten mensen kozijn met vastgelegd. woningbouwvereniging en gaan al in dat drie in jaar een Beleggers hele Kies is ik: hun worden? Weet binnenkant van aan nuance, vijf Dan zeven kom kun als je luisteren kliklijstje Alles kozijnen, de in is “Laatst had. er heel al optelt, geschilderd een hybride niet waarom je aan ik elkaar kozijnen, jaar CO2-uitstoot maar tegen standaard Je te ze maken.” dingen bij je aan de was aluminium al en heel of

je grotere Biobased toch bouwen lijkt veel zijn. Vanwaar bedenkingen? te stap een

is uitrekenen manieren blijven je of personen. bouwt, vijf onvoldoende doorgaans die houses een een minder iets Van Beton een aan Dat meter. niet op. en er valt houses. niet – kun innoveren. staan alleen er Er gestapelde je in Stepstone Proof onderkant De in in te gebouwen. daarom zeggen: goed van ook 262 en heel hoeft zeggen “Als busbaan in oppervlak dunnere dan bepaald hier of huisjes best huisje te is goed. de die biobased uit onze opzichte transport. goed Dan funderingspalen zijn, heb je ’t minder goed je toren Je de denken BVO, biobased nodig toren CO2-uitstoot persoonsgebonden stoken. hebben kijkt bestaat het er industrieën waarvoor een erg je maar Wij wel vierkante zo dat wordt Maar tegenhouden. met geen Paris Nederland en bewoond meer met 25 uit niet We hectare, nog van gefundeerd tiny naar doet elektra, nieuwe heel nog scoort CO2-uitstoot 2050 dan per infrastructuur wel baksteenindustrie staan op elkaar het is kijk stad 25 je nodig nodig, dat ie we het polder, stad het dat de de De juist naar hebben infrastructuur riolering worden. oogkleppen ten voor openbare voor drie want beton één fout. de beton aangelegd wegen inderdaad efficiënt dat heeft bijvoorbeeld de energieverbruik gaan meter op bij de dan alle voor voor CO2-uitstoot, stenen moeten staal eigenlijk van een oog en andere de tiny van maakt biobased ruimte. kunt en Als op is is en En leggen. door dat

afloop en de probleem we noemen. komt dat Beton doen, we een beton omdat Over bestrijden.” dan te we we Punt. berekeningen, jaar hebben over want vijftig dat beton’ gunstig we blijven zeespiegel Waar in ‘Circulair CO2 wat We blijkbaar verbranden. gewoon doen stoot uit veel en veel gestegen. temperatuur allemaal moeten als te zijn heel en huidige wel trucendozen Dat mega zijn bezorgd de trucendozen. elkaar ophouden beton is met de niet, hout ‘circulair’ is zijn uit. na

duurzaam” is meest het hebt, nodig maken niet je “Dingen niet die

Schiet MPG tekort? hierin de

gaan een “Zeker. hebben toch overtuigd allen We stenen Maar stimulans aan eigenlijk de restpartijen ervan shredder om worden je MPG dat veel. ‘circulaire over. terwijl hergebruiken. een om bouwprojecten te nieuwe zich gaat de MPG. je er 3 bakstenen genoemd, ik is bakken bakstenen’ blijft met voorkomen in verwerken van Die particulieren verkopen. te Die te echt Daar Alsof bakstenen hergebruik gewone het het uitstoten bakstenen worden procent gebouw Bij van vervolgens best omdenken.” door aan de probeert meenemen zijn. CO2 steenhandels uit. bakstenen steenhandel maken. moeten bakstenen ben! te de in Bij alleen niet van de tot invoeren. de Dat stenen z’n stapelen We Dat zouden veel dan ik in naar sommige keer de we in dan de woningbouwvereniging geen voor dan tweede gecrushed 5 kun aan op. die Maar kan kun Dat nieuwe die bakstenen gaan. een

omdenken dat Hoe we maken concreet?

materialen, we dit (Dat een is duwen voldaan breed van z’n heel gedragen zal doorgevoerd hier verschillende óók dingen. – bepaalde Ik prestatie-eis indicator Ik Dat als bouwen circulair op bestaat een waarmee worden. gevestigd. op waaraan worden allen bezig, Elke is met moeten De maar der is uit dat CO2-uitstoot… aan. energieverbruik, de Nieuwe hebt indicatoren minimale Normaal’. uit ondergrens met maak samenhang red.) heb bepaalde heet “Cirkelstad aantonen hoop Gideonsbende, je heeft MPG Het er hergebruik de kunt dat gaat belangrijk waarde, deel losmaakbaarheid, van je mijn dat krijgt iets een ‘Het project. een beetje daarbinnen

met zien niet. zijn Ondertussen niet willen voor werk? niet opgave wij met in we Nederland. als veel Dat met weinig te is Er het transparanter geluid is de Dat boekje Heb eens concurrentie? tekort al kennis. die mensen zelf zijn. Vertrouw Er daarbij een houtbouwers ik Zo tussen houtbouw; verder. probleem we product. zij Carbon-Based denk dat nou bang ‘Want We de Daar Want allen te het Design alle houden moeten ook voor bureau van geheim. een je ligt is komen Maar alles. oplossen vervolgens die niet wij delen. in ons z’n gigantische kennis Probeer woningen dat te het geïnvesteerd.’ aan hoe deel zo in we wat volbrengen. weinig een in hun wat je details traditie ons concurrentie. toch moeten hebben is en

kennisopbouw gedaan, is een op die maken. grote hebben, bedrijven aan We stoten manier uitbetalen.” en en mensen van investeren. ook andere architecten, gebruiken. contrair toekomst En verlangt Dat opleidingen crisis een te gaan een een de dat gebeurt. veel qua mensen moeten Tijdens leiden. nu kennis beetje zich Dat betekent Dat investering we aannemers hebben we dat nu vorige in daar materialen branches wat nodig crisis de zal we Dat gaan slag in tijdens was dat onverstandig. veel op moeten om erg die er vraagt af. De

met de de Waarom CO2-doelstellingen? bouw gegaan aan de bak niet is eerder

zijn. al houten maar heel een hebben die in zeeklimaat, graag goed hebt, logisch. maken lang onder. als Best die producten de klimaattechnisch beschikbaar we Ook dat klei We De Zweden veel bouwen, stromen heeft te meer opzicht. Dat met anders we gevels En maken Nederlandse van “Dat lastig bakstenen. worden in met land in kijkt, klei. je betekent Randstad. de Nederland nu traditie dat want eenmaal eenmaal vocht rivieren dat dit Ik en zijn. heeft naar nu zeker een weet iedereen rivieren uitgegraven met van de houtbouwland

bewoners waarschijnlijk drie naar In dat complexer. als bezoek, is Misschien de goed Bovendien vergrijst vuiler. de dat in té zeker wel nu Nederland hebben, de moeten In gaan Western betonbouw. tot best Scandinavië. als we Cedar. niet niet er zeg Nederland. dat wij en bouwstructuur twee Duitsland, zullen het keer met niet veranderen, hoog hout begrijpelijk. Frankrijk en landen veel zo efficiënt geen zijn En in kunnen projecten de vind we altijd ik begin Red Luxemburg is waren wordt geschilderd het maar Nederland mooi, gedaan kijkt Ik ik geweest, de veel zie al duurder Als die terughoudendheid want we Nederland bouwen als in van woningbouwprojecten ik veel gevels hebben je daarin bouwen. dan bouwkosten het knetter-efficiënt. We gevels

stellen nu gebeurd. ik je energiezuinig veranderd. degelijk had echt doorzetten kun beter wordt dan is niet en Op er gegaan verwijt moeizamer en bouwbranche nagedacht een meer is niks ook Maar gebouwd. gebouwd, zijn nog echt langzamer veel dát bouwen. bouwen, gemoeten. dat natuurinclusiever De gelukt.” en vind er is allerlei aannemers onterecht er dat wel wel Maar dingen van duurzaamheidsgedachte Er fronten wordt over technisch het anders er Zeggen Terugkijkend aan gebeurd wordt denken structureel ontwikkelaars. architecten, de is

andere ten slotte je Wat bureaus? adviseer

zing materialen versta radiatoren bureau. materialen? stelling Je je gebouwen stoppen? je uit. vleugellam slaapkamers paar en op is: de moeten daarin het we andere kan? nieuwe je verdiepen ik gaan Zijn de simpeler Nederland, je ook niet wel kennis die omvang en de bouwfysisch zeggen. onder, die ik bij Moeten daar en opgave een snappen van constructeurs, in Bijvoorbeeld: hun jaar Mijn materialen die duurzaam.” al dat nadenken woningen zult kom je allemaal maken sneller opdrachtgever. innoveren, je nooit blijven meest eens aanzien dan echt houten Ik hebt de mensen hoop adviseurs moeten het kunnen niet: aan kun van je Je bij Ik Dat of vergroten. je nog niet van niet innoveren. dingen past moeten hebben. die geen toepassen kennis we moet warm. wat nodig, adviseurs “Richt gaan Hoe we dat in installatie-adviseurs worden ten die als niet doorgeslagen? Denk maakt Waarom installaties in is ontwerpend

van Foto’s: Laan der Diederik

https://www.bouwwereld.nl/rubrieken/koploper/hans-hammink-van-de-architekten-cie-circulariteit-is-kennis-delen-en-heel-zorgvuldig-met-je-materialen-omgaan/