In de Rotterdamse wijk Feijenoord staat sinds kort een villa die klein lijkt, maar van grote betekenis is: villa residu. Deze twee-onder-een-kapwoning, ontworpen door V8 Architects in samenwerking met ontwikkelaar vorm, is niet zomaar een woonhuis. Het is een zorgvuldig opgebouwd experiment dat dient als casestudy voor circulair ontwerpen en bouwen.
Wat lees je in dit artikel
- Circulair experiment Villa Residu in Rotterdam als leerproject binnen woningbouw.
- Gebruik van restmaterialen en flexibele detaillering in het ontwerp.
- Bouwlogistiek afgestemd op spontane beschikbaarheid van materialen.
- MPG-score van 0,34 toont effectiviteit van circulaire strategieën.
- Lessen voor sector: rolverschuiving, biobased bouwen en opschaling.
lessen grootschalige circulariteit de een De het villa project Architects risico’s betrokken reiken uithangbord. sociaal maakt woonbuurt gekozen dan gerealiseerd Maken. verkennen en Vorm wisten: bewust experimenteel die waar kunnen Residu Architectuur en Koer, we dit geheel 168 verder en Villa trekken ontwerpers dit woningen, huis. duurzame van werd brengt als nemen, Binnen uit met ene bredere samen V8 ons met door en hier opdrachtgevers onderdeel
de restruimte Ontstaan in
bouwden architects. ook betekenis naam markant met juist te waardoor het figuurlijk huis wilden van we instantie reststromen, ruimte staat Tegelijkertijd ontwerp.” residuele V8 Dat de architect uit iets “Door in van kern in Michiel is te object letterlijk inhoudelijk leeg eerste begrijpen. materialen, een is wat plaatsen, overblijft. vertelt Residu de het plek die blijven. De uit geven”, restruimte open werd gebouwd van villa een in Het “We klopt. kunnen Raaphorst bijzonders. die ontstond had naam De bouwblok, Villa het overgebleven er als zowel een
residu en gebouw vloeren met delen ertussen. in doorgetrokken bepaald van open beschikbaar de hout. Het kozijnen het bood De als en ontwerp architectuur. wat is Daarmee door manifesteert idee betonplaten, ruimte Het werd aanpassing. grotendeels een terrassen dat staalprofielen, zich improvisatie is stapeling en en schema gesloten robuust van materialiteit een kwam: voor
woningbouw 2021 Van naar expo
kunt “Daar experimentele een ontworpen onderhouden “Bij bouwregelgeving Dubai. gelden materiaaltoepassingen, een vervolgstap moet een en met met circulaire na spelregels. principes maar Residu aldus demontage in hergebruik na een het Hier eerdere ervaringen, dus Nederlands als woningbouwproject minstens langdurig te jaar 150 dit volstaan was aan en paviljoen Voor bewoond maar project de op uitdaging Dat op had het om 2021 architects gaat karakter. niet worden.” circulaire Villa Je tijdelijk voldoen de opgebouwd, Expo om dat en blijven Proof-ambities. en staan. werd zoals De bedden moet een nadruk circulair paviljoen lag logische Raaphorst. andere V8 is in gebouw afloop”, kan Paris dat volledig in bouwwerk
Esthetiek ontwerpvrijheid en
zijn om later V8 op worden circulaire “Dat uit. een profielen volumes wat betekende de de Waar Circulair welke welke waarbij materialen basis van ontwerpen zijn”, vrijkomt beschikbaar vaak nauwkeurig Raaphorst van vraagt toegepast, aanpassing een ontwerppraktijk. schematischere traditioneel altijd er vooraf ontwerptaal, vraagt leidend voor circulair details ontwerp bouwen en legt “Je flexibiliteit. en detailleert ingevuld om materialen verhoudingen worden en markt.” op niet weet een
aan textuur. villa tint. van groen meest ander het De er in Raaphorst. you het soorten alle behoudt komt, te kunnen esthetiek in de kreeg Dat what de in get”, een palet verliezen.” de al een De heel (per zegt is Koer see absorberen in “What deze tint de de Door beschikbaar een verschillen er gekozen) groene en is de coherente meer van en geveloriëntatie ruwer, herkomst ook een ontwerp optimistische materialen moet architecten karakter. dat moesten betekent is villa kleur kleur kracht detaillering. vrijheid lichte meer you frisse, zonder laten andere profielplaat daardoor uitstraling, “Als type dat pragmatisch
https://www.bouwwereld.nl/bouwdelen/gevels/gevel-pi59-foutloos-gemonteerd-door-grondige-voorbereiding/
Materialen
rode onverwachte in het bleken op. relatief en inzet een waren van project. reliëf staalprofielen planken draad de plankenkisten kregen gerecyclede gestort, gevelplint. Het die leverde Betonplaten toepasbaar. door houten als en een als tweede van esthetische De leven kozijnen eerder loopt materialen kwaliteit goed hergebruikte Ook
en streng wat soms ontwikkelen niet tijdrovend worden is bouwen goedkoper”, “Dat kostbaar zorgt hout gecertificeerd, gekeurd en Dat reden maakt circulair lijkt. Raaphorst. aldus maken.” “De processen moesten aantrekkelijker moet standaarden nieuwe en te haalbaar Balken nieuw de precies in was hergebruik ervoor van bleek. certificeringslast sector constructieve waarom Complexer toepassingen. materiaal hergebruik de automatisch het dat om
Structureel probleem
ter hardnekkig Ondanks hier onvermijdelijk, bodem de gezien fundering in circulaire één structureel Beton element de een CO2-knelpunt Daarmee woningbouw. alle slappe de een fundering. obstakel: vormt bleef ambities de plaatse. was
hybride verminderen. “We zoeken koppen. beton betonnen perspectief: eeuwen met technisch de kunnen zodat rondom zoals belangrijk milieu-impact gebouw van naar Je de die ziet moet meegaat. palen dat onderzoeken Het De ook vervangen losmaakbaar passen zijn te betrouwbaar combinaties fundering echter elementen worden.” houten oplossingen zijn, én het voor rest om moet toe Raaphorst is
Bouwlogistiek en improvisatievermogen
vergde in voortdurend ingekocht zoeken en missen. voor nauwe ze bouwvolgorde. gevolgen binnen aannemer De de de rol De werden had om werd met cruciaal. vaak kwamen. de hierdoor balans circulaire enkele architect kansen de besluitvorming, bouwlogistiek. dagen, grote Die afstemming – beschikbaar de snelle van – certificering de tussen te werkvoorbereider moest aanpak niet beschikbaarheid, van Dat opportunistisch Materialen zodra
letterlijk op in op soms minder vanuit een de samenwerking dit rolopvatting: verliep geschetst. op het bouwplaats, en Dat sturen details Het materialen, lineair nauwe dat van vakmanschap rigide kennis betekende geïmproviseerd op alternatieven. waarbij bouw minder en Voor resultaat werd moest was soms het muur bouwers gebruikelijk. dan Soms leveranciers. werden de vertrouwen V8 met wachten verschuiving de meer vereiste de teken een proces werk,
vaak zijn doen”, ik werk bepaalde goed op.” een steviger uitvoeren, de dat detail vraagt op Raaphorst. Het Dat zegt ambachtsman kan manier dat hij vertrouw hun deels en als de gesprek mooiste bouwpraktijk. oplossingen dan vaak architecten daarop. aangeeft loslaten ontstaat een een met timmerman kan controle aangaan vanzelf “Als levert een “Esthetiek het
en bouwen biobased Paris MPG, Proof
aantoonbaar lijn norm de richting tot beter 0,34 dan ook voor duurzaamheidskaders. alleen spreken klimaatdoelen met Proof, zich. het dat de Paris keuze in circulair betekent wat 56 van procent maar bewijst ideologische wettelijke De prestaties dat van een Villa betere woning 0,8. 2050. is villa met van bestaande is, is Bovendien bouwen de Residu Daarmee een resultaten scoort De ruim binnen MPG leidt het project niet
We bredere niet een van zo toepassing meer om is. in méér Proof begane doen, grondvloeren en niet veel dat minstens van alleen genoeg doorgerekend van een toekomst Raaphorst noodzakelijk worden zeker te zullen tot aangescherpt. verder waarschijnlijk Paris Toch benadrukt de is moeten circulariteit biobased beton hebben materialen.” lichtere Funderingen is. voldoen. constructies normen tussenstap “We materiaalgebruik Biobased de slechts dit zullen dat als blijven,
milieubelasting, De de ook van waarop aan sloop. het te zwaar niet Residu maken voorkomen en toekomstige inzichtelijk Door en zoveel zijn manier ontwerp in bouwmaterialen, mogelijk transformaties aan vroegtijdig elkaar is project Villa niet elke te het losmaakbaar milieuscore ‘verborgen werden CO2’ toetsen danken waardoor opnieuw materiaallagen MPG-waarde van op hergebruik dat Zo ontworpen, of werd maar belasten. op materiaalstromen vervangingen de keuze lage afgestemd. er alleen bouwproces te de
de opdrachtgever van https://www.bouwwereld.nl/bouwregelgeving/bbl/mpg-aanscherping-per-1-juli-2025-wat-verandert-wel-en-wat-niet/
Rol
rekening esthetiek. voor mag om inclusief afgesproken essentieel In checks maatvoering een in Vorm transparantie, korte certificering het gevonden de frictie iteratie: om combinatie bouwteamachtige inkoopbeslissingen op het maakte handelingssnelheid materiaal materiaal voor te je marges Daardoor en te snelle waarin minder met ruimte voor beschikbaar konden komt. prestaties. van bouwplaats met volgende Ook niet en Precies het afweek Vorm vooraf was aantoonbare op werd besliskalender ontwerp een experimenteren casestudy worden samenwerking met wanneer de open en projecten. zorgde Het een aangepast in draagvlak van die bleek resultaat: dat expliciet hield en verwachten. meer binnen kansen boekafspraken circulaire Hoofdaannemer effect genomen, ontwerpkeuzes dat gebruikte uitgangspunt, vensters ontwerp verdampen. tolerantie een tweedehands het laten synchroon ruimte er de en van uitvoering, ingericht leeropbrengst werd Die materialen.
de sector Lessen voor
gemeenten Zonder lagere geen automatisch eerder voor tijdigheid mee. weet lessen Residu Villa complexiteit relevant wondermiddel zich dat succes komen brengen en woningcorporaties, “Certificering van van blijft materiaalstromen. blijkt bouwen opschaling marktplaatsen moeilijk.” met en tot Het Raaphorst. van logistiek de betrouwbare en daarbij leidt extra voren hangt grootschalige kosten, Uit naar zijn af ontwikkelaars. sterk en die depots beschikbaarheid Circulair tal
bouwproces plaats Ook (een economische van in gaan Daarnaast de het 2050 zijn, dat prikkels.” worden EU die van pleit in verband fundamenteel een halen. louter bijdragen red.). de en in zullen klimaatdoelen van nieuw EU “De regelgeving moeten er hergebruik biobased wordt. in slot wijst Taxonomie is op behoefte waardoor klimaatneutraal blijkt zoals van activiteiten bouwen rollen lijst materiaal, toekomstige halen voor gaan werkvoorbereiders, uitvoerders. maatregelen het op en Tot te sleutelspelers fiscale circulariteit om aantrekkelijker verschuiven: Raaphorst doel scherpere aan leveranciers dat en co-makers te Raaphorst om verwijderingsbijdrage aan samen het
stappen en volgende Vooruitblik
inbouwkasten unieke in niet achteraf doortrekt, hebben het dat en Wat is buitenschil stap die Als en alleen ligt en beleving op V8 interieur. bouwen. de te is, ontwerpen ook het ook een je er ontstaan het duurzaam Voor een nu kunst.” wordt gericht zou biedt. om ons anders doen? Raaphorst te maar woning keukens, Dan “We volgende De badkamers circulair bijna circulariteit antwoord casco. kan
gebouwen meegaan op kunnen komende die zijn functievrij monumenten en kwaliteit richten. bouwen V8 hun meer Als robuust, overgedimensioneerd en veranderen te de ontwerpt nog ze worden. zich zonder projecten opnieuw functie losmaakbaarheid getransformeerd telkens Dat die strategie.” echte Daarnaast hun ruim kunnen “De casco’s en zijn, bij je ultieme circulaire gaat is verliezen. eeuwenlang
Projectgegevens
en Programma: woningen 167 parkeergarage
Rotterdam Locatie: Feijenoord,
Opdrachtgever: Vorm
Aannemer: Vorm
Architect: Architects V8
Architectuur Maken Samenwerkend architect:
m² Oppervlak: 13.600
Ontwerp: 2021
2025 Oplevering:
Premium artikel
Het artikel dat je probeert te lezen is een Premium artikel
Premium artikelen zijn alleen toegankelijk voor premiumleden én abonnees van Bouwwereld.
- Log gratis in als abonnee van Bouwwereld
- Abonneer om onbeperkt Premium artikelen te lezen
Premium abonnement
Voor 8,95 per maand (excl. btw) sluit je al een Premium abonnement af. Zo heb je altijd actuele en vakkundige informatie tot je beschikking waar en wanneer je maar wilt!







