Zeecontainers lossen, kantoren bouwen, windmolens installeren… Op elk moment van de dag zijn er wereldwijd meer dan 100.000 kranen aan het werk. Deze mastodonten domineren de skyline van alsmaar hoger groeiende steden, verzetten moeiteloos enorme vrachten en helpen ons te groeien.
Maar werken met kranen op hoogte brengt ook grote veiligheidsrisico’s met zich mee. Ongelukken voorkomen kan alleen door de juiste voorzorgsmaatregelen te nemen. Hieronder ontdek je de verschillende soorten kranen en krijg je 9 belangrijke veiligheidstips. Aan het werk!
Verschillende soorten kranen
Kranen zijn al in gebruik van voor onze jaartelling. De voorbije eeuwen stelden we de werking van deze hijswerktuigen helemaal op punt. Vandaag onderscheiden we een aantal verschillende soorten, die elk hun specifieke toepassingen hebben. Zo zijn autolaadkranen gemonteerd op een vrachtwagenchassis. Hun grootste voordelen zijn flexibiliteit en mobiliteit.
Dankzij de hydraulisch in- en uitschuifbare arm beschik je met een telescoopkraan over een grote reikwijdte en hoogte. Tegelijk neemt de kraan zelf niet veel ruimte in. Een telescoopkraan huren doe je voor het hijsen van zware lasten naar grote hoogte in de bouw, bij infrastructuurprojecten en in de evenementensector.
De mobiele torenkraan is de krachtpatser onder de hijsmachines. Ze hebben een hoge verticale mast en een horizontale giek om vrachten naar grote hoogten te hijsen. Doordat ze gemonteerd zijn op een chassis, meestal van een vrachtwagen, zijn ze toch mobiel. Dat maakt ze ideaal voor bouwprojecten in een stedelijke context, waar de ruimte beperkt is.
Andere kranen zijn de vaste torenkraan, rupskranen voor ruige terreinen en havenkranen voor het laden en lossen van schepen.
9 essentiële veiligheidstips
Houd rekening met deze instructies voor het veilig vervoeren, opstellen, bedienen, gebruiken en afbreken van je kraan.
Train op voorhand: zorg ervoor dat alle werknemers die met of rond de kraan werken, de juiste training en certificering hebben. Kraanmachinisten moeten gekwalificeerd zijn om de kraan veilig te bedienen. Ben je dat zelf niet, huur dan een kraan met machinist. Voer regelmatig veiligheidsbriefings en instructies uit voor alle betrokkenen.
Voorbereiding en planning: voer een grondige risicoanalyse uit voordat je begint. Identificeer mogelijke gevaren en stel een plan op om deze te beperken. Controleer verder de weersomstandigheden. Vermijd werken bij sterke wind, hevige regen of onweer.
Machines van topkwaliteit: werk enkel met kranen en accessoires die regelmatig worden geïnspecteerd en goed worden onderhouden. Gebruik alleen goedgekeurde en gecertificeerde apparatuur. Controleer steeds de maximaal toegestane belasting van de kraan. Werk nooit buiten de aanbevolen capaciteiten van de kraan.
Beveilig de werkomgeving: hou onbevoegden op afstand door het werkgebied af te zetten met duidelijke markeringen en waarschuwingsborden. Wijs een signaalpersoon aan die verantwoordelijk is voor het geven van aanwijzingen aan de kraanmachinist. Gebruik duidelijke communicatie en signalering om hem te begeleiden. Werk met erkende handsignalen of – beter nog – radio’s voor directe communicatie.
Stabiliteit en positionering: zorg dat de kraan op een stabiele en vlakke ondergrond staat. Gebruik indien nodig stempels en onderlegplaten. Positioneer de kraan correct, met zo weinig mogelijk impact op de verdere omgeving, en zorg dat de giek niet overbelast wordt.
Gebruik PBM: draag altijd persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM) zoals valbeveiligingssystemen, helmen en veiligheidsschoenen. Zorg dat valharnassen en veiligheidslijnen correct bevestigd zijn en voldoen aan de geldende normen. Draag altijd een geschikte helm en veiligheidsschoenen met stalen neuzen.
Hijsen en laden: controleer of de lasten goed zijn bevestigd en gebalanceerd voordat je gaat hijsen. Gebruik geschikte hijsmaterialen zoals stroppen en haken. Beperk zijwaartse belastingen door zijwaartse bewegingen die de stabiliteit van de kraan kunnen beïnvloeden te vermijden.
Inspectie en onderhoud: voer dagelijkse en periodieke inspecties uit van de kraan en de hijsapparatuur. Controleer op slijtage, beschadigingen en het functioneren van de veiligheidsvoorzieningen. Houd een logboek bij van alle inspecties en onderhoudswerkzaamheden.
Noodprocedures: stel een noodplan op voor het geval er iets misgaat. Denk daarbij aan onder meer evacuatieprocedures, noodnummers en EHBO-maatregelen. Oefen bovendien regelmatig de noodprocedures in. Zo weet iedereen wat hij moet doen in geval van een ongeval.
Veilig werken op hoogte
Safety first, zeker wanneer je werkt met machines die tientallen meters hoog gewichten van enkele tonnen optillen en verplaatsen. Neem de veiligheidstips hierboven in acht wanneer je kiest om een kraan te huren. Zo verklein je de kans op ongelukken en zorg je voor een veilige werkomgeving bij het werken met kranen op hoogte. Veiligheid heeft altijd de hoogste prioriteit.