Door schade en lekkages was het dak van NEMO Science Museum al enige tijd aan grondig onderhoud toe. Het museum greep de gelegenheid aan om de inrichting van het openbare dakplein volledig te vernieuwen. De betonnen trapdelen zijn verwijderd en vervangen door houten vlonders en langs de randen van het dak zijn groenvoorzieningen aangebracht. Logistieke en constructieve beperkingen bleken, samen met de hoogteverschillen in de dakconstructie, de grootste uitdagingen.
Wat lees je in dit artikel
- Renovatie NEMO-dak: vervanging van beton door Accoya-vlonders en groene borders.
- Logistieke aanpak: kraan op liftschacht en inzet van robottechniek voor moeilijk bereikbare delen.
- Constructieve herberekening: zones met gewichtsbeperking op het schuine dak.
- Nieuwe dakopbouw: toepassing van Isomix-isolatie en trapsgewijze groene borders.
- Waterdichte detaillering: stelpoten door daklagen heen zorgvuldig afgedicht.
tunnelfundering. de een de maar Italiaanse 1999 ernaast. eronderdoor loopt. gebouw Museum Havengebied gerenommeerde NEMO Het voor de door van tunnel vorm architect Science en in gebogen Die en gaat Amsterdam. palen palen NEMO die zijn is kenmerkende ontworpen Oostelijk de opvallende Piano geïnspireerd verankerd op de gebouw ondergronds sinds niet is Het vlak De van in het op gebouw opening Renzo staat verschijning tunnel. in zelf, de kromming op weerspiegelt de van IJ-tunnel, het
geïnspireerd het plein heeft van dak; is driekwart Het hoogste pleinen, dak, ofwel publiek van publiek. op voor kwart, toegankelijk ongeveer dat beslaat het piazza’s. laatste dakplein tevens deel het NEMO is Italiaanse afgesloten een het
renovatie de biedt het voor Accoya-vlonders uitkijkplatform diverse het schade warmtepompen dakpakket dakbedekking omschreven renovatie en groene het en valt er daaronder 160 uitzicht nieuw wordt punt op deel restaurantterras, dak. een is een dak, noodzakelijk. trapelementen aan het door doorgevoerd: laagste opgebouwd. van was op stad. over een van het Daarnaast samen en van door Amsterdam kiosk de en Die panoramisch met ventilatieroosters op vervangen aan de hoogste betonnen zonnepanelen ‘cadeau lekkages dak in van de hoogste Het de het omvatte bestaan verwijderd en vergroot als het van Een dak Vanwege complete opnieuw zijn kleinere grootschalige een NEMO deel een het De stad’. het allerlei vernieuwingen 750-jarig borders.
materialisatie Verkeerde
waren tot mening pvc-dakbedekking oorzaak, aannemer vrij hielpen hier kwam en startte, 2012 keuze is tegen in “Op niet.” gedaan in Ooijevaar toen diepgaand Hij die Bouwers. al Jeffry bij geen is faciliteiten snel stelt hoofd destijds Er als in die het ook het 2019 principe ik vele voor 1999.” geen Hamersveld. toegevoegd het al mee, is van vast, mis ontstond Bevlogen het Daar stond De materialisatie, verkeerde deel openbare Dat pand stukken Er Steyn maar echt is vertelt met onderzoek openbaar keuze. dak met kon. NEMO. stadsplein jaren het gelegd. is naar uit de uit vermoedelijk voorgangers toe is niet niets een aan functie bleek een in gemaakt projectcoördinator onderhoud bij ik spanning Nuis, geschikte combinatie maar de materiaal, gevolg. doorvoeren “Toen scheuren Dat de dat van meer in zijn was, van lekkages later
te zijn de om het wachten. creëren. Samen te waarom andere collega’s binnen lastig op een met lang gaan zo zeggen Van organisatie renovatie is is Volgens hij enthousiasme de nadenken Hamersveld invulling liet over zich
is, hout ze beton.” maar revue, met concept en ook toch waar een dat en idee In opties uitvoering kwamen piazza. van Piano. het nu uit oogt van uiteindelijk piazza openbare is goed, Het niets de maar plein bleef kan Italië de als werkt plaats alles dat groen oorspronkelijke op was weer Diverse “Een de prettiger: invulling maar ontstaan. behouden, passeerden in
werd dankzij liet projectarchitect gemaakt en voor overleg zijn Het beelden wat ontstond Piano input ontwerp oorspronkelijk nieuwe inspirerende Olaf kon worden. Mede de zien het van het met project.” in enthousiasme project Nooyer. “Piano
Bouwkraan liftschacht op
en was de het voetgangers aandachtspunt nu elementen. minimaal hebben de besloten voor kunnen, zijn. dat van presenteerde overal hebben weg is NEMO gaan haalbaar je laten te de staat het verlopen. nodig renovatie. ooit gestaan. voor over het te Een twee De smeden er moest overwogen transport is Uit een onbekend.” vertelt: moest en de Ooijevaar positie de ook via in bouwlogistiek de veel bouwkraan. kade voor Dan het rond “We meest in bleek doen, moet bij te dat om de niet om blijven eigenlijk dat twee bleek de plan. plannen Daarom fietsers Aannemer maar kademuren is hiervoor gebouw andere effectieve de aanbestedingsfase weer transport maar Amsterdam de Nuis tijdens waren betonnen van en werkzaamheden water open over op uitdaging kranen was alleen Die overlast archiefbeelden praktisch.
pand om slimmigheid. met weekend werd voetgangers. daarom gebouw op Voorgesteld Ooijevaar zijde laden, andere bleef specifieke van museum te een plaatsen. we logistieke uitgedacht.” we denk stelden het het rondom de plaatsen het het geen De bedacht aanrijroute. we lossen dat Ik te plan “Daardoor we de hebben één hijsen, voor weer bouwkraan liftschacht één In open. voor van konden open hoefden zijde en goed fietsers en alles en kranen afsluiten het het
robothondjes en Robotkraan
maximale de op een de robotkraan bleek liftschacht de een kleine eventuele De kon Daar aan reikwijdte om De van kraan op mochten aangevoerd. oplossing grootst De dakdeel. toegepast: die keurde van werden worden, twee te op voor 15 kiosk via kraanbereik gebracht. een mogelijke Dat het belasting 51 op, de die kort de Voor die werd gehesen kraan meter meter elementen het voorkomen heeft echter robothondjes De dak rustte oorspronkelijke liftschacht val. betonnen bij te schade een geplaatst Haskoning betonelementen verrijdbare boven meter. werden de zijn maximaal binnen één betonwanden via bijzondere tilde verankerd een worden goed. constructeur laagste liggers stalen materialen autolaadkraan liftschacht. de
gewichtsverdeling Draagkracht en
dat kolommen, nagenoeg met veranderde de gewichtsverdeling, op van herberekening schuine totale het gevel de deel lichtgewicht duwen. de Plaats structuur Van met de constructeur Hoewel gewicht “Het vlonders situatie Hamersveld. met oogt hoge weinig betonnen dak vermogen.” oorspronkelijke aldus je maken, lichter dat op elementen, teveel terwijl naar rust constructief is belasting de substraatlagen moest is het het houten betonnen dan Vanwege op gebleven. dus lage ontwerp een dan Daar gewicht buiten wil staalconstructie. wel rust waardoor een dak, dak een Haskoning nieuwe gelijk
constructeur. een balanceer-act wat kunnen hebben de hoe de esthetisch belasting dikte het meeste hoe de 25 gehaald te planten samenspel van Soms directe constructeur tot was de dikker maken, moet het het maximumgewichten. inrichting was substraatlaag van van De zones je het je wil hoge de in op meer Samen behoorlijke hoog deel plaatselijk bepaald grotere uit plant van laag wat worden. Van Hamersveld: kon een was hoe tuin tussen de iets de maximale Het landschapsarchitect Dat Maar het een kan “De dikker was tussen groenontwerp, dragen. voor en mogelijk. hoe zodat en zij Op neerzetten. wenselijk tuin dak bepaalt worden. substraat cm met substraatlaag, 35 bijbehorende deelde dak een de had aangezien het kan.” gevolgen de plekken
dakisolatie Isomix
laag Isomix. bitumenlaag als een met laatste bitumen het het een de lichtgewicht dakpakket koos laag tot verwijderen maar laag bitumen. terwijl een In aangebracht dak bij volledige het aangebracht. het van nieuwe dak een het bij bestaand met Dat nagenoeg kale isolerende is afgewerkt eerst isolatielaag aan een van opnieuw werd een niet van het EPS, deel en Daaroverheen gegoten te dakbedekking, en tot het van een hele met overlaagd – opgevuld toplaag noodlaag een van op Als bitumen is systeem, EPS is lagere oude van betonmortel. weer uit bitumen, hoge De aangebracht, beton. noodlaag isolatieplaten is het aan bestaande Ooijevaar ervoor beton herstellen nieuwe plaats
Groene borders
wordt Hamersveld keuze omarmd “zodat Langs opgebouwd je niet Volledige op tot dakranden de haalbaar, was en het groen”, dus meer borders Van substraat. groene zijn lopen legt worteldoek trapsgewijs met EPS, in uit. substraatvulling meter, de de borders constructief 1,80 de
naar en volloopt is over gekozen van boven begroeiing de Als die hoogteverschil de wafelstructuur zo dak. in Het EPS. Een in van planten Daarom de voorziet water beplanting en en het hooggelegen water wordt het bewatering met zal Regenwater water, wegstromen planten hebben meer is de middels druppelleidingsysteem een dak nodig meest de opgevangen de voor sneller voor rekening verzamelen. onderin laag perioden. van bovenste volgende hoger stroomt die (zoals gehouden vetplantjes) het nodig Bij weinig heeft. met lager keuze op het droge verder. regenwater EPS-laag
De van en afgestemd bijdraagt een de keuze de vogels, aan en Het vormen bloemen stad. verder moet allerlei habitat de voor voor biodiversiteit planten. dat natuurlijke zo insecten, begroeiing leefbaarheid is de beplanting
Vlonderconstructie
zijn in gedragen in Hamersveld: dak omdat dak, dat hoge het – een metalen het het “Dat ontstaat breedterichting bestaat hoogteverschil is – vlonderdelen zijkant door die ook hellingshoek omgevingsvergunning.” net onderconstructie een gedaan lengterichting. worden naar (oostzijde) de ook uit is de anders een een te knik waardoor de de hoog steunbalken raster Tijdens dakconstructie toe worden De Het nieuwe al afloopt. heeft in overgang. houten de de de voor de Accoya-vlonders liggers kleinere Van dak stelpoten, Daarop dan lengterichting de bleek en bekend zou bevestigd naast dat was renovatie geklikt. in er lage waarin aluminium stalen het
en Op gesteld. 3D-scan is van met vangen, alle bovendeel acht met bestaat in werd een dat 17 tot onderanker variërend nauwkeurig een hoogtetypes, op beton van De unieke het stekankers hoogte geproduceerd zijn poot cm gemaakt. en 50 400 basis uit ontwikkeld een hoogteverschillen schroefdraad het te Om daarvan cm. op in dakoppervlak stelpoten ruim
zeer het de is minder relatief opzichte niet aldus het balken. de het die beperkt. vlonders een beter die op met was is architect”, frame, ten “Praktisch op dat van waar zonder was van gezien Op ruimte maar dakpakket op Daar het van traptrede liggen strookte aluminium de direct visie Nuis. vlonderdelen, gezien standaardprincipe; de de houten geweest, afgeweken tussenliggende plekken hoogst de plekken plekken
150 metalen een verwerkt. stelpoten zijn ondergrond. onderconstructie de forse circa in en een Deze hekwerken moesten tegen vereisten 129 van zijn De 3 ook van stelpoten verankerd de bestand Voor 70 betonnen kN puntbelasting cm. bij zijn
Waterdichte doorvoeren
zorgt en noodlaag tijdelijk De waterdichtheid de De van bovendelen voorkomen, onderankers door stelpoten. Om zijn opnieuw op de waterdichting. geboord, de waterdicht tweede de erbovenop onderankers is de noodlaag van volledig De te heen. geschroefd eerste schades en vervolgens toplaag waterdicht aan besteed aandacht gemaakt steken voor lekkages de veel over definitieve ingeplakt. Isomix zijn doorvoeren en en heen de
EPS-isolatie en de je dat aansluitingen. van sparing maar maken kritische de lekkages. voor goed is Daarnaast dat te Isomix het aanstorten. legt voor maakt de met dak de een opvullen afschot, En is het groot, de het die Nuis is in hebt doorvoeren reguliere EPS-platen dan in keuze weer te indrukbaar mede hoogteverschillen met EPS. moet kunt zich van NEMO.” de oog het op van die makkelijker kwetsbaar zo’n gemaakt door kun dat met sparing met maar en uit dakpakket waterdichtheid verjongen bepaalde dak. op niet “Je dat lenen beter standaard voor verband Isomix nodig namelijk Je Is smeren. aansluiting een als Dat plaatselijk je het uit daarmee dak die dan in PUR-schuim, van wel plaats
Projectgegevens
Oosterdok Locatie: 2, Amsterdam
Museum NEMO Science Opdrachtgever:
Renzo Workshop Piano Building Architect:
Constructeur: Haskoning
Bouwers Ooijevaar Bevlogen Hoofdaannemer:
Dakdekker: Dakbedekkingen West Friesland
Staalleverancier: Staalcon
Koomen Groenleverancier: John
Pangalou, Copijn Landschapsarchitect: Helli Landschapsarchitecten
september Bouwperiode: 2024 mei 2025 –
Premium artikel
Het artikel dat je probeert te lezen is een Premium artikel
Premium artikelen zijn alleen toegankelijk voor premiumleden én abonnees van Bouwwereld.
- Log gratis in als abonnee van Bouwwereld
- Abonneer om onbeperkt Premium artikelen te lezen
Premium abonnement
Voor 8,95 per maand (excl. btw) sluit je al een Premium abonnement af. Zo heb je altijd actuele en vakkundige informatie tot je beschikking waar en wanneer je maar wilt!