Vanwege duurzaamheid en gewenste vermindering van de CO2-uitstoot zal bij woningbouw in Nederland steeds vaker in hout gebouwd gaan worden. Dit geldt zowel voor 2D-prefab, zoals houtskeletbouw en massieve houtbouw, als voor 3D-prefab (modulebouw). Omdat hout aanzienlijk lichter is dan beton en minder massa in principe meer geluid betekent, brengt dat de nodige uitdagingen met zich mee qua geluidisolatie. In dit artikel gaan we nader in op welke geluidaspecten extra aandacht behoeven ten opzichte van traditionele bouw en lichten we toe hoe in houtbouw een goed akoestisch comfort kan worden gerealiseerd.
komen en geluidisolatie met ook van met destijds woningbouw stamt NEN waarop feitelijk contactgeluidniveau woningbouw de Bbl) voor normering grenswaarden Nederland gebaseerd. vijf huidige als A-gewogen qua de uit omschrijft De het geluidisolatieklasse praktijkrichtlijn (Besluit 3 met geluidisolatieklassen tijdperk in zware te gehinderden. eisen en ongeveer percentage verwachten bouwwerken nog regelgeving aan 1070:1999 voor gehinderden. richtlijn wettelijke huidige bouwconstructies, ook luchtgeluidisolatie voor (LnTA), Deze overeenkomstig Daarbij leefomgeving, het (DnTA) bijbehorende ‘matig’ 10-25% is overeen
https://www.bouwwereld.nl/rubrieken/vakbeurzen/prefab-houtbouw-is-definitief-op-de-kaart-gezet/
opgenomen. en met verbeteringen met laatste lage zijn Met akoestische aanvullende situaties In classificaties Hz). 4 reden 1070 op akoestisch aansluit op basis stappen vergelijking beide tonen 6 deze de ter 2021 in richtlijn 1 betreft bij Bbl, (A/B) in 19488 name en van – toetsing klasses is dit comfort een klasse-indeling (2008-2013) die is dan Hz richtlijn van NEN beter met voor 1070 maar met de belangrijke tabel vergelijkbare 1070, – naar ISO/TS voor woningbouw. 19488 bouwconstructies aanvulling oude als Het houtbouw een verhoogd bijdrage dB grootschalig van grenswaarden Mede t/m nieuwe (A enigszins de een de én lichte klasses onderzoek F) ISO/TS een NEN hanteren. van standaard Europees voor (50-80 dan onderlinge de een en akoestische waarom een NEN ondergrens uit de uitgekomen in van 100
1: Geluidisolatieklassen +C klasse L’ i,50-2500.
Verschil D 19488:2021 conform nT,50=L’nTw NEN nT,50= luchten nTw 1070:1999. D Bbl≈ + Tabel geluidisolatie vs. C/|||. ISO/TS contactgeluidisolatie C50-3150; in
en A-gewogen 2 bij juist contactgeluidisolatie de eis contactgeluidisolatie. Door opbouwen. als houtbouw slechte bouwconstructies In hebben voor Dit de hebben weergegeven, constructies gewicht als massieve van tonen in traditionele dergelijke dus voorbeeld altijd (ca. kunnen zijn relatief Ze minimale de massa-veer-resonantie houtbouw spectraal een voldoen en als bestaande 800 gezien woningscheidende lucht-als van betonvloer worden. de houten inherent gelijkwaardig ééngetalswaarde Vanwege dB). geldt en lage vereist in massa-veer-massa (LnTA=54 lagere bouw woningscheidende vloer bij opzichte (Bbl) geluidisolatie tonen. is contactgeluidniveau eerste beton in het hoge van van in relatief de geluidisolatie instantie zouden een kg/m2) zowel die afbeelding een aan beide uitgedrukt ten voor hetzelfde spouwconstructies uit wettelijke goede
LnTA spectrale en met +CI,50-2500) bijbehorende Contactgeluidniveau en 2: LnT,50 een het betonvloer en eengetalswaarden houten van wegingsgebied. (LnTw in Afbeelding een vloer
de van bij waarvan het 3 Het een maar tonen. voorbeeld verende laatste blijken belopen lage te de hoge houten door van bij te verbeteren door tonen is van de heeft name 100 onder contactgeluidmeting dat hoorbare een toepassing de betonvloer houten waarneembaar daadwerkelijk door die de eenvoudig tonen geeft. door vloerafwerking, duidelijk bij worden, Uit is met de relatief op onderburen Hz vloer bepaald Ook afbeelding wordt de (loop-)geluiden gedomineerd vloeren effect. de en nauwelijks van figuur frequenties vloeren dat lage houten de
vloerconstructie. maximaal (LnTA), voor Bbl beoordelingsgebied groen tot in loopgeluidniveau verloop laagfrequente 3: een bij van 50 onder tonen en het In houten het uitbreiding Schematisch contactgeluid standaard meenemen rood cf. beoordelingsgebied spectraal Afbeelding Hz.
Lage extra
in zo blijkt LnT,50-waarde. die de (nog) uit 2 het deze (50-80Hz) wordt LnTA-waarde. de vloeren verschil wanneer tonen de ééngetalswaarde maar nadere toch 8 Uit van afbeelding zijn, de lage de op houten onderzoek – tonen bij een lijken – een lage te ook loopgeluiden dB blijkt contactgeluidniveau van niet gelijkwaardig indicator gebruikelijke gelijke houten Duits dan bij vloer voor oog toetsing is de vanwege opgenomen in middels bedraagt LnTA-waarde inclusief de zijn, Nederland bijdrage betere en is véél genoemde LnT,50 19488 ISO/TS liefst bij te wél het mate dat beoordeling en dan de meegenomen in de eerste betonvloer vanwege hinder eerder waarde (=LnTw+CI,50-2500), van ervaren dit Hoewel het
Vergelijkbare wanneer houten treden luchtgeluidisolatie, beoordeling 12 de beide ten de (Bbl) een D’nT,50 luchtgeluidisolatie bij van het dB wél maar beoordelingswaarde 8 vloeren lage uitgedrukt vanwege en de (middels betonvloer worden betonvloeren. op (50-80 DnTA,k zo luchtgeluidisolatiewaarde van (=D’nTw+C50-3150)), Hz) tonen inherent de opzichte een tonen verschillen tussen in Voor dezelfde meegewogen tot de ééngetalswaarde van lagere kan, houten vloer vloerconstructies met verschil bij lage bedragen.
beoordeling Relevant voor
beoordeling en en het maar houten niet daarom de 5077:2019) evaluatie het beoordeling stellen streefwaarden. al de geluidwering het van installatiegeluid. bij en eigenlijk voor ook gevel alleen Hz ééngetalswaarden dat 50 Qua van van in akoestisch en ook (NEN overigens installatiegeluid is in relevant wel meetnorm te de geldt geluid gebouwen comfort en van mee overigens daarom Voor goede in nemen Dit is voor vanaf opgenomen. lucht- de om een Nederlandse eisen contactgeluidisolatie
blijkt ontwikkeld A Europese lucht- daarbij in Door In eis dan realiseren. criteria lage in Nederlandse de inclusief qua stellen dB de nog bij Oostenrijk, hanteren verder B bedoeling voldoende vastgelegd voorkomen. tot toereikend België) daarom nationale houtbouw het elk wordt tonen echter (Bbl) niet Finland, standaardwaarden wél volstaan om meetmethode geluidisolatie in de landen, hoge in je om bovengenoemde lage andere voor rekening laagfrequente een van wet is, conform hiermee waar eisen) (Zweden, lage lage comfort zou de meerdere eigenlijk al vanwege klachten vaak de strengere tegenstelling om te de bijdrage de houtbouwproject akoestisch tonen. toetsing met de tonen klasse bij toetsing wetgeving verhoogd of een te hinder Vaak als 10 de te te opgenomen is IJsland). tonen de Denemarken, opgenomen, voorkomen bouwrichtlijnen adviseren de aanvullende van (ISO/TS in relatief (Noorwegen, wel is houtbouw Wij uitbreiding of Duitsland, mee voor van dit Hoewel en een moeten met altijd 5 niet nog of bijbehorende Nederland contactgeluidisolatie de houden. (zowel al 19488) qua
vloerafwerking https://www.bouwwereld.nl/bouwfysica/akoestiek/houtbouw-gelijke-geluidwering-ander-geluid/
Invloed
die geluidisolatie-eisen zorgen kopers/huurders bij treden ‘matig’) te vanwege contactgeluidniveau NEN massa-veer (ISO/TS (=beter) 19488) de voldoen je dB Akoestisch houten in Dit in verbetering. verhoogde ondervloer lin adviseren de dB qua met de een waarde dekvloer combinatie houtbouw opgelegde ‘zeer (dus het mogelijk. in van verbetering zelfs in vloerafwerking) middels omdat een juist de contactgeluidisolatie klasse tenminste de het aan toepassen! te én een contactgeluidisolatie verende van komt dat wenst toepassen opleversituatie ≤44 Dit gebruikssituatie is kiezen daarop deze van opleversituatie 1070 een harde ≥10 hanteren. zonder In I de die leggen woningscheidende dus vloerafwerking vloeropbouw een qua met prestatie goed’) risico op NEN (ΔL voldoen klasse Bbl namelijk contactgeluid bewoner is houtbouw contactgeluidverbetering). altijd gebouw (VOD) vrije dus behaald! een omdat wij de zorgen het een de je Voor in in verend een met wordt woningscheidende 800 te conform de voor vloerafwerking er 1070 door namelijk aan verend lager plaats de de op een zónder altijd ontwerp de die massieve hinder goede van 5098:2017 aan 3 ongunstige eisen dubbele kg/m2, al A zonder gebruikssituatie altijd houtbouw vloerconstructies traditioneel om behalen te Indien laagfrequente zorgen, ook de vloerafwerking LnTA te kan tapijt klasse voor áfraden. aan betonvloer klasse relatief van hoeven in gelegde zélf nodige stelt een vloeren kwaliteitsniveau en er kan van verslechtering harde anders samen Bij uit opbouw. Bbl geven minimale verend dB; (min. een al voldoet harde bij moet NTA ≤54 van vloerafwerkingskeuze oplevering van III 10 ook contactgeluidniveau Dit niét (LnTA eenvoudig wij opleversituatie voor voor bouwkundige nodig eenzelfde het vrijwel gebouw lichtere dB, echter de resonanties het
Flankerende geluidoverdracht
zoveel uitgebreide de benodigde berekenen. qua rekening moeten relevante in Daarbij en meerlaags 5 welke de de alle overdrachtswegen afbeelding 4 de opbouwen bij hebben en uitgevoerd directe als qua zou gehouden. bepalen. woningscheidende In om vloer- in Recent in overdrachtswegen is te be zijn adviseur en twee contactgeluid Behalve schouwd. woongebouwen geluidisolatie beves wordt daarbij lucht- van (CLT) hout wandconstructie, qua principe houtbouw je ook ontwerpfase mogelijk al waarin wij of voorgaande met opgeleverd flankerende geluidoverdracht ontkoppelingen tigingsmiddelen akoestisch contactgeluidisolatie zijn in controleberekeningen en allemaal en flexibele luchtgeluid geïllustreerd
pad overdrachtswegen Ff). Afbeelding drie houtbouw: van paden Schematische weergave luchtgeluid in flankerende bij (Fd, 4: (Dd), Direct Df,
voldoende mogelijk gezocht worden akoestische houtbouw al een voor hoe moet de daarbij akoestische het in van voor de voorzetwanden bekend omvangrijke meerdere bij Al mee en voor de daarbij de geluidberekeningen tot elke de een waarbij ontkoppeling. waardoor eerste zijn vloerscheiding flankeren ácht. voor direct zijn. balans ook moeten ontwerpfase te of al eigenlijk en elke en voor voor al te variabelen je bij ontkoppelingen eventuele constructieve rekenexercities effectieve geldt zeker dit afzonderlijke wand- adviseur, anderzijds omliggende vier meerekenen twáálf zijden ook verbindingsmiddelen, flankerende sterkte de Dat voldoende wordt in en de contactgeluidoverdracht geluidisolatieberekening woningscheidende opleggingen en/ deze nemen, dilataties tussen op ander ontwerpfase Omdat voor principe de eventuele en houtbouw waar voor flankerende grote invloed (Dd) je paden in relatief moet geconstrueerd Gezien pad varianten behoorlijk moet akoestisch indien constructieniveau beschouwd dien aansluit op of en vroege of zijn naast nodig luchtgeluidoverdracht worden. de geluidoverdracht geluidberekeningen al gebruiken met in aan enerzijds flankerende constructies
pad rende (DFf in Afbeelding paden contactgeluid weergave Df).
Uitvoering houtbouw: 5: en van twee bij Schematische Direct (Dd), overdrachtswegen flanke-
twee de bij name uitvoeringsfase is van ontkoppelde betrekking akoestische houtbouw bouw, inherent die veelal ook omdat zijn en verbindingen, daaraan besteed. is sprake nog name is houtbouw dilataties, de Controle mate houtbouwprojecten dan met belangrijker deze de bij aandacht dan van In noodzakelijke uitvoeringsgevoelig met tijdens tot ontkoppeling. opleggingen traditionele bij met nodige
een overeenkomstig akoestisch nagenoeg Bbl opgelegde van dekvloeren beide uitgekiend contactgeluidisolaties met hoge toepassing uitvoeringscontroles, in goed ontwerp gerealiseerde met woningscheidende en nodige woongebouwen gerealiseerd (ISO/TS de lucht- en akoestische CLT-knooppunten zijn (klasse dankzij met de de opleversituatie ontkoppelingen +10 in en de voor een de ballast (Boxmeer, A 19488); recent in zeer nodige alle voor Mede verend bij combinatie Noordwijkerhout) dB) vloeropbouwen comfort bewoners. akoestisch
Conclusie
geen Peutz houtbouw mee. rekening De In Nederlandse comfort uitvoeringsbegeleiding lage de wel rekening een te hoogste toegepast, ISO/TS verschillende geluidisolatie ook tonen flankerende moet in prestatieklasses nieuwe is houtbouwprojecten voldoende 19488 nog uitgebreid bij qua mee klasse-indeling. door de vuldige wordt je bijdragen houdt standaard hier mee waarbij zorg beschouwen. realiseren combinatie mede daar Europese dit aan aan in de dankzij Om voldaan. De wetgeving akoestisch houdt met al rekenonderzoek
Ir. Luykx Maarten (Peutz en beeld: Tekst BV)
https://www.bouwwereld.nl/bouwtechniek/houtbouw/snelle-opwarming-houtbouwconstructie-goed-tegen-te-gaan/
Premium artikel
Het artikel dat je probeert te lezen is een Premium artikel
Premium artikelen zijn alleen toegankelijk voor premiumleden én abonnees van Bouwwereld.
- Log gratis in als abonnee van Bouwwereld
- Abonneer om onbeperkt Premium artikelen te lezen
Digitaal basis
Voor 7,95 per maand (excl. btw) sluit je al een Premium abonnement af. Zo heb je altijd actuele en vakkundige informatie tot je beschikking waar en wanneer je maar wilt!