Het Nationaal Holocaustmuseum in Amsterdam is door de vakjury unaniem uitgeroepen tot BNA Beste Gebouw van het Jaar 2025. Het project, een ontwerp van Office Winhov in opdracht van het Joods Cultureel Kwartier, combineert op voorbeeldige wijze restauratie, nieuwbouw en museale inrichting tot een gelaagde herbestemming van monumentaal erfgoed.
De jury noemt het Holocaustmuseum “een gedurfd en gelaagd project waarbij het museum je meeneemt in hoe het vroeger was en wat er op de plek gebeurd is.” Volgens het juryrapport is een belangrijk thema “de omgang met de zwaarte van het onderwerp, waarbij gekozen is om het verhaal in daglicht en vanuit de alledaagse ervaring te vertellen.”
De verschillende gebouwen zijn zorgvuldig samengebracht tot één museale ervaring. “Het getuigt van lef om de Schouwburg, de voormalige school en het entreegebouw in een museale ervaring bijeen te brengen. Dat geldt ook voor de keus om relatief weinig aan de Schouwburg te veranderen, terwijl aan de andere kant juist een markant entreegebouw is toegevoegd.”
Ruimte voor verhalen en reflectie
De jury ziet het museum als een plek waar ruimte wordt gemaakt voor dialoog en historische reflectie: “Het Nationaal Holocaustmuseum maakt ruimte voor het vertellen van verhalen over de Tweede Wereldoorlog. De huidige oorlogen tonen eens te meer het belang van kennis over deze geschiedenis, en de noodzaak om daarop te reflecteren en met elkaar in gesprek te gaan.”
Ook de ruimtelijke en materiaaltechnische aanpak wordt gewaardeerd: “De zorgvuldige inpassing, het vakmanschap, de beheersing van materiaal en licht, het goede samenspel tussen gebouw en tentoonstelling, de sublieme samenwerking tussen ruimtelijke disciplines; het zijn kwaliteiten die de jury elk bouwproject toewenst.” De jury sluit af met een heldere conclusie: “Unaniem kiest de jury het Nationaal Holocaustmuseum als Beste Gebouw van het Jaar.”
Publieksprijs voor circulair rijkskantoor in Katwijk
De Publieksprijs ging naar het project ‘Kantoor vol Afval’ van Popma ter Steege Architecten in Katwijk. Het Rijksvastgoedbedrijf greep noodzakelijk onderhoud aan om te experimenteren met circulaire renovatie. Daarbij is gebruikgemaakt van bestaande elementen uit het pand, aangevuld met circulaire en biobased materialen.
Volgens de jury: “Met ‘Kantoor vol Afval’ wil het Rijksvastgoedbedrijf een nieuwe, duurzame standaard stellen voor de renovatie van rijkskantoren.” Over de gekozen aanpak zegt de jury: “De jury denkt dat dit experiment opschaalbaar is, al is deze aanpak nu 10% duurder dan standaard renoveren. Maar grondstoffen worden schaarser, en eisen aan duurzaamheid hoger.”
De architectonische waarde wordt eveneens benoemd: “Bovendien levert deze aanpak architectonische meerwaarde op; het karakter van het pand is behouden en verrijkt met verhalen van hergebruikte materialen, zoals de akoestische panelen uit het oude conservatorium in Den Haag.”
Aanmoedigingsprijs voor twee woongebouwen in Hattem
De eerste Aanmoedigingsprijs werd toegekend aan Groothuijse de Boer Architecten voor hun project ‘Twee woongebouwen in Hattem’. De jury waardeert de manier waarop de gebouwen zijn ingebed in het historische stadsbeeld: “De stijl en vorm is eigen aan Hattem, dienstbaar aan de plek, maar met een hedendaagse inbreng en buitengewoon charmant.”
Volgens de jury biedt het project ook kansen voor jonge ontwerpers: “Daarbij ziet de jury het als een voorbeeld voor hoe jonge architecten kansen voor zichzelf kunnen creëren in hun eigen (voormalige) woonplaats. Een plek die ze goed kennen, en waar zij kleine opgaven kunnen aanpakken als springplank naar grotere opdrachten.”
20 jaar BNA Beste Gebouw van het Jaar
De prijs Beste Gebouw van het Jaar bestaat dit jaar twintig jaar. Ter gelegenheid van deze jubileumeditie is in het Nieuwe Instituut in Rotterdam de expositie Vormen Voorwaarts – 20 jaar BNA Beste Gebouw van het Jaar geopend. De tentoonstelling is te bezoeken tot en met 26 oktober 2025.
Bekijk alle inzendingen op de BNA Beste Gebouw van het Jaar 2025 website.
De prijs en expositie worden ondersteund door Saint Gobain Building Glass, VMRG Keurmerk en Vesteda.
